Chúng tôi đến thăm gia đình thương binh Đinh Xuân Đô (SN1942) ở thôn Yên Phú, xã Trung Hóa (Minh Hóa) vào một ngày giữa tháng 7, khi cả nước đang có nhiều hoạt động tri ân những người có công với cách mạng. Trong căn nhà tình nghĩa ấm cúng, thương binh Đinh Xuân Đô tâm sự với chúng tôi về người vợ thân yêu của mình trong niềm xúc động.

 

Ông Đô kể, năm 1963, ông nhập ngũ, tham gia chiến đấu ở khắp các chiến trường, thời gian nhiều nhất là ở Lào. Năm 1969, ông được đơn vị cắt phép về thăm nhà và tổ chức đám cưới với bà Cao Thị Huê (SN 1947), một người con gái cùng quê. Cưới vợ chỉ được vài ngày, ông lại nhận lệnh lên đường vào chiến trường. Năm 1971, trong một trận đánh ác liệt, ông bị thương nặng, được đơn vị đưa về điều trị khắp các bệnh viện; đến năm 1986, ông về điều dưỡng tại Đông Hà (Quảng Trị). Thân thể không còn lành lặn, đôi mắt bị mù hẳn, nỗi đau về thể xác cùng với sự mặc cảm…, nhiều lúc ông muốn ở lại mãi nơi điều dưỡng, giải thoát cho người vợ trẻ tìm hạnh phúc mới.

 

Sau khi tiễn chồng ra chiến trường, bà Huê hăng hái tham gia thanh niên xung phong. Khi nghe tin ông bị thương, bà đã thường xuyên lặn lội vào bệnh viện tận tụy chăm sóc chồng. Nhiều lần thấy ông tỏ ra lạnh nhạt, bà biết ông vì mặc cảm với thương tật mà có ý định giải thoát cho bà, những lúc như vậy, bà lại thương và tận tình chăm sóc, động viên ông nhiều hơn. Trong lúc ông Đô vẫn đang điều dưỡng ở Quảng Trị, thì bà Huê ngoài việc thường xuyên ra vào chăm sóc ông, phải tần tảo một mình làm đủ mọi việc để nuôi 5 con nhỏ.

 

Đến năm 1990, ông Đô về quê sinh sống cùng gia đình. Với một thương binh nặng, mắt mù, tay co quắp, việc sinh hoạt hàng ngày của ông Đô rất khó khăn, vì thế gánh nặng lại càng đè nặng lên đôi vai bà Huê. Yêu chồng, thương con, bà Huê đã không quản nắng mưa, sớm hôm bươn chải cuộc sống, trồng ngô, lạc, nuôi bò quanh năm lo cho chồng con được ấm no, đầy đủ. Những lúc trái gió trở trời vết thương cũ tái phát, bà lại là người chăm sóc, động viên, an ủi, là điểm tựa tinh thần giúp ông chiến thắng bệnh tật.

Nhìn dáng người mảnh dẻ của người phụ nữ này ít ai có thể nghĩ được rằng đằng sau đó là một nghị lực phi thường. Có những lúc bà tưởng mình gục ngã trước những khó khăn của cuộc sống. Thế nhưng, người phụ nữ ấy suốt gần 50 năm qua vẫn không hề một lời than vãn, ngược lại bà còn cảm thấy hạnh phúc khi chứng kiến những đứa con của mình ngày càng khôn lớn, trưởng thành.

 

Bây giờ, 5 người con của ông bà đã trưởng thành và mỗi lần nhắc về bà, người thương binh Đinh Xuân Đô vẫn luôn xúc động và tự hào: “Không có bà ấy chăm sóc thì tôi có lẽ không sống đến ngày hôm nay để chứng kiến sự trưởng thành của con cái”.

 

Ở tiểu khu 7, thị trấn Quy Đạt, ngôi nhà nhỏ của vợ chồng thương binh ¼ Đinh Quốc Việt luôn ấm cúng. Dù bận rộn với công việc buôn bán ở chợ, nhưng bà Đinh Thị Gian vẫn dành thời gian chăm sóc chồng mình chu đáo. Dù ở cái tuổi gần 65 nhưng gương mặt người phụ nữ này vẫn toát lên vẻ mặn mà của thời con gái. Năm 1977, đang là bộ đội, ông Đinh Quốc Việt được đơn vị cho nghỉ phép về quê cưới vợ. Bà Gian lúc này mới 23 tuổi, xinh đẹp nết na. Cưới vợ mới mấy hôm, ông Việt phải chia tay với người vợ trẻ để lên đường làm nhiệm vụ. Tháng 12 năm 1978, ông Việt bị thương khi đang chiến đấu tại chiến trường Campuchia.

 

Bà Gian nhớ lại: “Năm 1979, khi ông ấy bị thương, tui nhận được điện nhắn là ra gặp chồng gấp, ông ấy bị thương nặng và đang nằm ở Bệnh viện 108 Hà Nội.  Ra đến nơi, tui không nhận ra chồng mình nữa, vết thương quá nặng ở trên đầu làm khuôn mặt anh bị biến dạng, tưởng chừng không qua khỏi…”

 

Sau một thời gian dài điều trị, ông Việt trở về nhà với nhiều vết thương nặng thường xuyên bị tái phát, đau nhức. Sức khỏe không cho phép ông Việt làm những công việc nặng, vậy nên bà Gian phải một mình tần tảo sớm hôm để lo toan, gánh vác chuyện gia đình, lo chăm sóc chồng và 4 đứa con thơ. Những tháng ngày đó đối với người phụ nữ như bà Gian là cả một quãng đường đầy chông gai và thử thách. Bà không có lấy một giấc ngủ ngon, một mình thân cò trèo đèo, lội suối với gánh hàng rong để nuôi chồng và lo cho 4 đứa con ăn học.

 

Sau hơn 40 năm gian nan, vất vả, giờ đây hạnh phúc đã đến với gia đình người thương binh nặng này khi những đứa con của họ đã trưởng thành. “Vợ tôi như một người đàn ông, gánh vác hết việc gia đình, thương bà nên tôi cũng cố gắng giữ sức khỏe, đỡ đần bà những việc nhỏ trong gia đình”, ông Việt chia sẻ với chúng tôi và đôi mắt ông ngấn lệ.

 

Chiến tranh đã lùi xa nhưng Tổ quốc sẽ mãi ghi tên những người hy sinh thân mình để bảo vệ độc lập, tự do của dân tộc và chúng ta sẽ mãi tôn vinh những người phụ nữ như bà Huê, bà Gian và nhiều người phụ nữ khác. Họ như những bông hoa dung dị giữa đời thường, hiến dâng tuổi thanh xuân của mình làm điểm tựa cho những người trở về từ khói lửa chiến tranh.