(QBĐT) - Tháng giêng về mang theo những cơn gió se lạnh của mùa đông còn sót lại, hòa lẫn chút nắng dịu dàng của mùa xuân. Những ngày đầu năm mới, khi người ta còn say mê trong không khí Tết, hương vị bánh chưng, câu đối đỏ, thì ở quê, mẹ tôi đã vội vàng ra đồng. Lòng mẹ như chẳng khi nào ngơi nghỉ, dù năm vừa mới sang hay đất trời còn vương vấn sắc đào hồng thắm.

Ngày đầu tiên ra đồng theo mẹ, tôi háo hức từ lúc mặt trời còn chưa ló rạng. Gà trong làng vừa cất tiếng gáy, mẹ đã dậy nhóm bếp, chuẩn bị đôi quang gánh. Tôi chạy lon ton phía sau, ngái ngủ nhưng lòng đầy tò mò. Đôi quang gánh của mẹ không chỉ chất đầy hạt giống, cái cuốc, mà còn mang theo bao hy vọng cho mùa màng sắp tới. Bước chân ra khỏi ngõ, tôi ngửi thấy mùi khói rơm rạ còn vương từ những ngày đốt đồng cuối năm, lẫn trong đó là mùi của đất sau mưa, thơm nồng nhưng dịu nhẹ.

Không khí buổi sáng tháng giêng thật khác, vừa lạnh vừa trong trẻo, làm lòng người như chùng xuống, tĩnh lặng để cảm nhận sự chuyển mình của thiên nhiên. Trên con đường làng, mẹ đi trước, đôi vai gánh nặng nhưng bước chân vẫn vững vàng. Tôi chạy theo sau, thi thoảng cúi xuống nghịch vài cọng cỏ xanh mướt còn đọng sương đêm. Tiếng mẹ nhắc: “Đi nhanh lên kẻo muộn con ơi!” làm tôi giật mình, vội vã chạy đuổi kịp.

Cánh đồng hiện ra trước mắt khi ánh mặt trời vừa kịp rọi sáng. Đồng quê mùa này không rực rỡ như mùa lúa chín vàng, cũng không sẫm màu như ruộng vừa cày, mà khoác lên mình tấm áo nâu ẩm ướt, lấp ló sắc xanh của những mầm non vừa nhú. Mẹ chọn một khoảnh đất trống, đặt đôi quang gánh xuống rồi bắt đầu công việc. Tôi lăng xăng giúp mẹ mang cuốc, gỡ những bụi cỏ dại nhỏ bé bám trên bờ ruộng. Đôi bàn tay mẹ thoăn thoắt, khi thì cuốc đất, khi thì tỉ mẩn chọn hạt giống.

Tôi ngồi bên cạnh, nghe mẹ kể về những ngày đầu làm ruộng, khi đất còn khô cằn, cây cỏ chẳng chịu mọc, và cả sự kiên nhẫn mà người nông dân cần có để chờ đợi sự đơm hoa kết trái. Cánh đồng tháng giêng là nơi khởi nguồn của hy vọng. Từng luống đất mẹ cày lên như một lời nhắn nhủ với đất trời, rằng mùa xuân mới đã đến, mang theo sự sống mới. Cái mùi đất mới lật quyện với mùi cỏ dại bị cuốc lên làm tôi nhớ mãi, như một phần ký ức không thể phai mờ.

Theo mẹ ra đồng không chỉ là đi chơi, mà còn là những bài học đầu tiên tôi được dạy về sự kiên nhẫn, về lòng yêu lao động. Mẹ thường bảo: “Đất không phụ người siêng năng. Cứ gieo trồng bằng cả tấm lòng, đất sẽ trả lại những gì con xứng đáng.” Lúc nhỏ, tôi chỉ hiểu đơn giản rằng nếu chăm chỉ, tôi sẽ có những hạt lúa vàng ươm, những luống rau xanh ngắt. Nhưng lớn lên, tôi nhận ra lời mẹ còn sâu xa hơn thế. Mỗi mảnh ruộng mẹ chăm chút là một lời nhắc nhở rằng công sức không bao giờ là vô ích. Cuộc sống giống như làm nông, phải kiên nhẫn, phải chăm sóc và đặt niềm tin vào những gì mình đã gieo. Mẹ dạy tôi cách cầm cuốc, cách gieo hạt, và cả cách chờ đợi. Sự chờ đợi không chỉ là đợi ngày mầm non nhú lên mà còn là đợi những giấc mơ trưởng thành, những mùa xuân trong tâm hồn.

Khi mặt trời lên cao, cánh đồng bắt đầu đông đúc hơn. Người lớn, trẻ con, ai nấy đều bận rộn với công việc của mình. Nhưng đôi lúc, không gian vẫn trở nên tĩnh lặng lạ thường. Những tiếng nói cười nhỏ dần, chỉ còn lại tiếng chim hót và tiếng gió lùa qua những hàng cây. Trong khoảnh khắc ấy, tôi cảm nhận rõ hơn bao giờ hết tình yêu của mẹ dành cho mảnh đất này. Mẹ luôn nói, quê hương là nơi để ta sống và nhớ. Những cánh đồng tháng giêng không chỉ là nơi mẹ gieo trồng, mà còn là nơi mẹ gửi gắm ước mơ, nơi mẹ dạy tôi về lòng biết ơn đối với những gì đất trời ban tặng.

Chiều buông xuống, mẹ con tôi gánh quang gánh trở về nhà. Trên đường, mẹ lại kể tôi nghe những câu chuyện của làng quê, của những mùa màng xa xưa, khi ông bà còn trẻ. Tôi thích thú lắng nghe, đôi lúc chen vào vài câu hỏi ngây ngô khiến mẹ bật cười.

Tháng giêng, theo mẹ ra đồng, tôi hiểu hơn giá trị của công sức lao động, của lòng yêu quê hương. Những ngày ấy trở thành một phần trong hành trang tuổi thơ tôi, để mỗi khi nhớ lại, lòng tôi lại dậy lên niềm tự hào về mảnh đất đã nuôi dưỡng tôi trưởng thành. Những cánh đồng tháng giêng, đôi vai mẹ gánh nặng nhưng lòng đầy ắp yêu thương, chính là nơi đã khắc sâu trong tôi bài học về sự sống, về tình yêu lao động, và về những điều giản dị mà thiêng liêng nhất trong cuộc đời.

Tường Lai