(QBĐT) - Ngày xưa, nho sinh, quan lại nơi quan trường, những người hay chữ…, thường thấm ướt ngọn bút lông vào nghiên mực để viết chữ thánh hiền, và sau này, ở Việt Nam thêm cả chữ Nôm; không có mực, không thể viết. Chuyện xưa, chép lại (từ sách Tùy thư, Trung Quốc): Tùy Cao Tổ lệnh cho quan Nội sử Lý Đức Lâm chấp bút soạn thảo chiếu thư. Cao Dĩnh đứng bên cạnh than vãn: "Bút khô hết cả mực rồi". Một viên quan trong triều là Trịnh Trạch cũng nói chen vào: "Tiền đâu mà mua mực". Nghe vậy nhà vua liền xuất tiền mua mực cho Lý Đức Lâm. Từ đó mọi người dùng chữ "nhuận bút" để chỉ người viết văn được trả thù lao. (Theo HD, Tạp chí Xưa Nay số 117 tháng 6 /2002, tr.28)