(QBĐT) - Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền cùng với những giải pháp kịp thời và cách làm phù hợp, nên công tác dân số-kế hoạch hóa gia đình (KHHGĐ) trên địa bàn tỉnh năm 2019 đã có nhiều chuyển biến tích cực: tỷ suất sinh, tỷ lệ sinh con thứ 3 giảm, các chỉ tiêu dịch vụ KHHGĐ đều đạt và vượt kế hoạch…
Công tác dân số luôn là lĩnh vực quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế-xã hội của đất nước, thường xuyên được sự quan tâm chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và các địa phương. Tại tỉnh ta, thời gian qua, nhờ sự chung tay vào cuộc của các cấp ủy đảng, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể và toàn xã hội, công tác dân số trên địa bàn tỉnh có nhiều chuyển biến tích cực và đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận.
Cụ thể, trong năm 2019, số trẻ sinh ra là 13.052 cháu, tỷ suất sinh là 14,56‰, giảm 0,51‰ so với năm 2018. Số trẻ sinh ra là con thứ 3 trở lên là 2.408 cháu, chiếm tỷ lệ 18,4%, giảm 0,2% so với năm 2018. Tỷ lệ tăng dân số tự nhiên là 0,94%. Bên cạnh đó, các chỉ tiêu về dịch vụ KHHGĐ đều đạt và vượt kế hoạch, tổng số các cặp vợ chồng áp dụng các biện pháp tránh thai hiện đại hơn 40.000 ca, đạt 108% kế hoạch.
 |
Nhằm đáp ứng nhu cầu được tiếp cận các thông tin và dịch vụ chăm sóc sức khỏe KHHGĐ của chị em phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, ngay từ đầu năm 2019, Chi cục Dân số-KHHGĐ tỉnh đã xây dựng kế hoạch và tham mưu Sở Y tế ban hành hướng dẫn triển khai chiến dịch tăng cường tuyên truyền, vận động lồng ghép cung cấp dịch vụ KHHGĐ/sức khỏe sinh sản (SKSS) tại các xã đặc biệt khó khăn, vùng có mức sinh cao và không ổn định, vùng biển và ven biển. Kết quả, có 24.900 phụ nữ được khám viêm nhiễm đường sinh dục, 3.169 ca được xét nghiệm soi tươi, gói dịch vụ KHHGĐ đều vượt chỉ tiêu đề ra.
Bên cạnh đó, các mô hình nâng cao chất lượng dân số như mô hình sàng lọc trước sinh và sơ sinh, mô hình tư vấn khám sức khỏe tiền hôn nhân, tư vấn và chăm sóc người cao tuổi dựa vào cộng đồng, đề án kiểm soát dân số biển đảo và ven biển… tiếp tục được chú trọng triển khai thực hiện hiệu quả. Năm 2019, có 2.033 bà mẹ được sàng lọc trước sinh, tổ chức lấy và gửi 1.525 mẫu máu gót chân trẻ sơ sinh đến Trung tâm Chẩn đoán sàng lọc trước sinh, sơ sinh thuộc Trường đại học Y Dược Huế.
Ngoài ra, các đơn vị, địa phương đã phối hợp tổ chức được 54 buổi hội nghị tư vấn, nói chuyện chuyên đề về SKSS, biện pháp tránh thai cho vị thành niên/thanh niên (VTN/TN) tại xã, phường, thị trấn, các trường học THPT, THCS và Trường đại học Quảng Bình thu hút hơn 3.000 VTN/TN và hàng trăm phụ huynh cùng tham dự; 72 hội nghị tư vấn, nói chuyện chuyên đề về chăm sóc sức khỏe cho 3.600 người cao tuổi, khám sức khỏe cho 1.468 cụ cao tuổi.
Bà Nguyễn Thị Lan, Trưởng phòng DS-KHHGĐ, Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh cho biết: Kết quả công tác DS-KHHGĐ trong năm 2019 rất đáng được ghi nhận, góp phần không nhỏ trong thực hiện chiến lược dân số của tỉnh ta, đồng thời cũng là nhân tố góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội và đẩy lùi các quan niệm lạc hậu, cổ hủ đã tồn tại từ lâu đời, là tiền đề để thực hiện tốt hơn trong năm 2020.
Tuy nhiên, hiện nay, công tác dân số vẫn gặp không ít khó khăn, thách thức như: mức sinh còn cao, tỷ suất sinh và tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên giảm chậm, đang có chiều hướng gia tăng trở lại ở một số địa phương; tình trạng cán bộ, đảng viên sinh con thứ 3 ngày càng tăng... Tỷ số giới tính khi sinh giao động qua các năm và chênh lệch so với mức cân bằng tự nhiên, cụ thể: năm 2017 là 108 nam/100 nữ, năm 2018 là 110 nam/100 nữ, năm 2019 là 111 nam/100 nữ.
Ngoài ra, việc triển khai thực hiện các hoạt động thuộc mô hình nâng cao chất lượng dân số nhìn chung gặp nhiều khó khăn vì kinh phí quá hạn hẹp. Tình trạng quan hệ tình dục sớm, có thai tuổi VTN, phá thai không an toàn, ly hôn, ly thân sớm trong giới trẻ có chiều hướng gia tăng. Tình trạng nam nữ thanh niên tảo hôn, kết hôn cận huyết thống ở một số dân tộc thiểu số cũng để lại những hậu quả, hệ lụy làm giảm chất lượng dân số của các thế hệ tương lai...
Để kịp thời tháo gỡ những khó khăn trên cần tăng cường sự chỉ đạo của chính quyền, trách nhiệm của các cơ quan y tế, giáo dục, các đoàn thể... Ngoài ra, Chi cục Dân số-KHHGĐ tỉnh cần tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động truyền thông, nhất là tập trung thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW về công tác dân số trong tình hình mới; truyền thông về quy mô dân số, ưu tiên các địa phương có mức sinh cao, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên tăng; duy trì, nhân rộng mô hình xã không có người sinh con thứ 3 trở lên…
Thanh Hoa
