(QBĐT) - Mặc dù Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá có hiệu lực từ 1-5-2013 song trên thực tế vẫn còn rất nhiều người thờ ơ với luật. Tình trạng hút thuốc lá nơi công cộng vẫn là vấn đề khá phổ biến. Việc thực thi “môi trường không khói thuốc lá” trong tình hình hiện nay vẫn là một vấn đề khá nan giải.

Luật Phòng chống tác hại thuốc lá gồm có 5 chương, 35 điều quy định cấm hút thuốc lá hoàn toàn ở các cơ sở y tế, trường học; cơ sở chăm sóc, nuôi dưỡng, vui chơi, giải trí dành riêng cho trẻ em; khu vực có nguy cơ cháy, nổ cao; nơi làm việc; ôtô, tàu bay, tàu điện; nơi công cộng.

Luật nghiêm cấm người chưa đủ 18 tuổi sử dụng, mua bán thuốc lá; nghiêm cấm quảng cáo, khuyến mại, tiếp thị thuốc lá trực tiếp đến người tiêu dùng dưới mọi hình thức... Ngoài ra, mọi công dân có quyền yêu cầu không hút thuốc lá tại địa điểm có quy định cấm hút; phản ánh hoặc tố cáo đến cơ quan có thẩm quyền xử lý hành vi hút thuốc lá tại địa điểm có quy định cấm hút thuốc lá...

Tuy nhiên, để luật thực sự đi vào cuộc sống là cả một vấn đề nan giải vì trên thực tế, cả người hút thuốc lá và người bán vẫn “thờ ơ” với những điều, khoản đã quy định trong luật.

Thuốc lá là một trong những nguy cơ hàng đầu của các bệnh không lây nhiễm. Tại Việt Nam, hơn 45% nam giới trưởng thành là người lớn hút thuốc và phơi nhiễm với khói thuốc lá thụ động. Mỗi năm cả nước có hơn 4 vạn người chết do các bệnh do thuốc lá gây ra. Ngoài những tổn hại về kinh tế, 7.000 chất hóa học, 69 chất gây ung thư từ khói thuốc lá thải vào môi trường ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của con người kể cả có hút thuốc hay không. T

uy Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá hiện hành đã nêu rõ những địa điểm cấm hút thuốc lá hoàn toàn song với nhiều người những tấm biển cấm đó chẳng có giá trị gì vì họ vẫn hút thuốc mà không bị bất kỳ lực lượng chức năng nào cản trở. Tại các đại lý kinh doanh lớn đến các cửa hàng nhỏ lẻ, quán nước vỉa hè từ thành phố tới khu vực nông thôn thuốc lá vẫn được bán công khai. Theo chia sẻ của nhiều hộ kinh doanh, quy định cấm bán thuốc lá cho người dưới 18 tuổi cũng khó thực thi bởi nhiều chủ cửa hàng không biết đến quy định đó hoặc biết nhưng khó phân biệt đối tượng mua đã đủ tuổi hay chưa... Điều đáng lo ngại là tình trạng hút thuốc lá vẫn diễn ra hàng ngày, nhất là những nơi công cộng. Đối tượng hút thuốc lá chủ yếu là nam giới, trong đó có cả học sinh, sinh viên.

Thực tế trên gây ra nhiều rào cản trong việc thực thi các nội dung của Luật Phòng chống tác hại thuốc lá. Nguyên nhân chủ yếu là do nhận thức của người dân về tác hại của thuốc lá chưa cao, ý thức chấp hành luật chưa nghiêm. Bên cạnh đó, nhiều cơ quan, đơn vị vẫn chưa quyết liệt trong việc chỉ đạo thực hiện không hút thuốc, chế tài không đủ mạnh để xử phạt... Khó khăn nữa trong công tác phòng chống tác hại thuốc lá mà cả nước nói chung, Quảng Bình nói riêng đang gặp phải là do thuốc lá là sản phẩm gây nghiện, tỷ lệ hút thuốc trong nam giới ở nước ta còn rất cao. Thêm vào đó, công tác thanh, kiểm tra chưa được thường xuyên, đồng bộ. Về vấn xử phạt các trường hợp vi phạm Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá vẫn chưa được thực thi một cách nghiêm túc. Chính phủ đã có nghị định quy định rõ về xử phạt người hút thuốc lá tại nơi bị cấm song vấn đề thực thi, trong đó có công tác thanh, kiểm tra còn rất nhiều hạn chế.

Được biết, để Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá đi sâu vào thực tiễn cuộc sống, thời gian tới, toàn tỉnh mà vai trò hạt nhân là ngành y tế sẽ tăng cường phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan để triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, trong đó, tập trung vào công tác công tác tuyên truyền, phổ biến cho mọi tầng lớp nhân dân về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe của bản thân và cộng đồng. Hoạt động tuyên truyền sẽ được lồng ghép trong nhiều hình thức, nhất là hoạt động tư vấn sức khỏe tại các cơ sở y tế. Và chỉ khi có được sự vào cuộc đồng bộ của nhiều cấp, ngành và sự tích cực hưởng ứng của mỗi người dân thì mới có thể thực thi có hiệu quả việc xây dựng “môi trường không khói thuốc lá” trong tương lai.

Nh.V