(QBĐT) - Mặc dù trên địa bàn tỉnh ta chưa xuất hiện các tổ chức tội phạm lớn hoạt động dưới hình thức các băng, ổ, nhóm xã hội đen, song thời gian gần đây, đã có tình trạng các nhóm thanh niên cấu kết với nhau và gây ra nhiều vụ án chấn động dư luận, gây hoang mang, lo lắng trong cộng đồng. Vấn đề đặt ra ở đây là, làm sao để phát hiện sớm các loại tội phạm này, nhằm đấu tranh và ngăn ngừa một cách có hiệu quả.

Theo thống kê, trong 6 tháng đầu năm 2017, cơ quan chức năng đã triệt phá 21 ổ, nhóm, tội phạm, với 124 đối tượng các loại. Có thể nói rằng, sự xuất hiện của các loại tội phạm theo kiểu băng, ổ, nhóm đã ảnh hưởng và đe dọa rất lớn đến tình hình trật tự an ninh xã hội.

Đối tượng Đỗ Đức Nam (SN 1985) chủ nhà xe Cố Hương bị khởi tố về tội “Giết người” và “Gây rối trật tự công cộng”.

Nguy hiểm hơn, mỗi khi thực hiện các hành vi phạm tội, các nhóm tội phạm này thường rất hung hãn và liều lĩnh, bất chấp luật pháp và dư luận. Chúng sẵn sàng sử dụng những hung khí “nóng” nguy hiểm để “thanh toán” lẫn nhau, đe dọa đến tính mạng của người khác.

Gần đây, do mâu thuẫn trong việc tranh giành khách giữa nhà xe Cố Hương và nhà xe Hưng Long, khoảng 20 giờ ngày 20-12-2016, tại điểm giao nhau giữa đường Lý Thường Kiệt và đường F325 (phường Bắc Lý, thành phố Đồng Hới) 2 nhóm thanh niên khoảng 16 đối tượng, do Đỗ Đức Nam (SN 1985,  ở TDP6, phường Nam Lý, Đồng Hới), chủ nhà xe Cố Hương và Trần Hùng Cường (SN 1980, ở TDP 5, phường Nam Lý) cầm đầu, mang theo dao kiếm, rượt đuổi chém nhau. Sự việc chưa dừng lại ở đó, khi Nam tiếp tục lôi kéo trên 40 đối tượng mang theo nhiều hung khí nguy hiểm, sử dụng nhiều ô tô tiếp tục tìm nhóm người Cường để đánh.

Khoảng 0 giờ 30 phút, ngày 21-12-2016, 2 nhóm thanh niên này tiếp tục rượt đuổi chém nhau tại điểm giao nhau giữa đường Trần Hưng Đạo và đường Hoàng Diệu (phường Nam Lý). Liều lĩnh hơn, sau khi xảy ra xô xát, 2 đối tượng được đưa vào cấp cứu tại Bệnh viện hữu nghị Việt Nam-Cu Ba Đồng Hới, nhóm người của Nam tiếp tục cầm dao, kiếm, thanh sắt xông thẳng vào bệnh viện hò hét, dọa giết rồi lấy gạch đá ném vào nhóm người của Cường và các nhân viên y tế đang tiến hành cấp cứu tại đây.

Hậu quả của vụ việc khiến Trần Hùng Cường bị tử vong, 3 người bị thương. Cơ quan chức năng đã khởi tố 12 bị can, trong đó có 4 bị can bị khởi tố về tội “Giết người” và “Gây rối trật tự công cộng”.

Nếu như bảo kê là một trong những phương thức hoạt động chính của loại tội phạm này, thì đòi nợ thuê cũng chính là một “phương kế” để những nhóm tội phạm này tồn tại và hoạt động. Trước đó, vào đầu tháng 7-2015, thông qua quen biết với D.T.H ở Đồng Hới, T.V.H ở tỉnh Thừa Thiên-Huế gặp Nguyễn Đình Hùng (SN 1989) và Nguyễn Đức Đàn (SN 1989) cùng trú ở xã Nghi Diên, huyện Nghi Lộc (Nghệ An) tại thành phố Đồng Hới để trao đổi về việc chị P.T.H ở xã Bảo Ninh (Đồng Hới) nợ tiền 170 triệu đồng của T.V.H chưa trả và đề nghị Hùng, Đàn đòi nợ thay.

Sau đó, Hùng, Đàn đã nhiều lần đến nhà chị H. để đe dọa, thậm chí dọa giết, buộc chị Hiền phải đưa tiền cho chúng. Chị H. không đồng ý, bởi nợ tiền của ai thì chị sẽ trả cho người đó. Tuy nhiên, Hùng đe rằng, nếu sau 10 ngày không trả sẽ bị “xử lý”, chị H. sợ quá nên đã vay mượn tiền của người thân được 20 triệu đồng đưa cho Hùng, Đàn.

Cũng với hành vi tương tự, tháng 8-2015, Hùng và Đàn đã đến đe dọa và đòi nợ thay cho N.V.M để cưỡng đoạt số tiền 10 triệu đồng của H.V.K ở xã Phúc Trạch, huyện Bố Trạch. Hành vi đe dọa dùng vũ lực uy hiếp tinh thần người khác của Hùng và Đàn đã bị cơ quan chức năng khởi tố về tội “Cưỡng đoạt tài sản”. 

Dù dưới hình thức bảo kê hay đòi nợ thuê đều cho thấy, có những mối liên hệ cộng sinh khá mật thiết và sự bắt tay của những loại tội phạm này với những cơ sở kinh doanh, làm ăn. Mặc dù tổ chức còn đơn giản, lỏng lẻo và hoạt động không thường xuyên, song qua những vụ án xuất hiện gần đây trên địa bàn tỉnh đã cho thấy sự nguy hiểm của loại tội phạm này. Các nhóm tội phạm này tồn tại, cấu kết với nhau, hoạt động dưới nhiều hình thức như: bảo kê tại các nhà hàng, khách sạn, quán ka-ra-o-kê tạicác vùng trung tâm buôn bán, kinh doanh...

Thực tế, có không ít các cơ sở kinh doanh cấu kết, “bắt tay” với các nhóm tội phạm để thực hiện các hành vi đòi nợ thuê. Nguy hiểm hơn, họ còn sử dụng một số đối tượng trong các nhóm này như là “tấm vé bảo hiểm” cho các hoạt động sản xuất, kinh doanh của mình. Ngoài ra, các hoạt động cho vay nặng lãi, đòi nợ thuê, cờ bạc, cầm đồ, đấu giá... cũng có “bàn tay” bảo kê của các nhóm tội phạm này.

Rất nhiều hung khí “nóng” và nguy hiểm được 2 nhóm tội phạm của nhà xe Cố Hương và nhà xe Hưng Long sử dụng để “thanh toán” lẫn nhau.

Đại tá Phạm Hữu Tân, Trưởng phòng Cảnh sát Hình sự Công an tỉnh cho biết, thực tế công tác đấu tranh với những loại tội phạm này lại không hề đơn giản. Một phần, do các nhóm tội phạm này hoạt động khá bí mật và kín đáo nhằm tránh sự phát hiện của các cơ quan bảo vệ pháp luật. Mặt khác, chúng hoạt động không thường xuyên, chỉ khi cần thiết mới tập trung, nhóm lại để thực hiện các hành vi phạm tội.

Trong khi, những người bị hại hoặc bị đe dọa không dám đứng ra tố cáo và miễn cưỡng chấp nhận các hành vi đe dọa của các nhóm tội phạm này, để được làm ăn yên ổn. Vì vậy, cơ quan chức năng rất khó có bằng chứng để ngăn chặn và xử lý. Chỉ khi chúng gây án mới bị cơ quan chức năng phát hiện và xử lý.

Rõ ràng, sự tồn tại và hoạt động của các loại tội phạm theo kiểu băng, ổ, nhóm một thực tế đòi hỏi các cơ quan chức năng cần có các biện pháp nhằm kiên quyết đấu tranh và ngăn chặn kịp thời. Để không bị động, bất ngờ trước các hành vi gây án của loại tội phạm này, cơ quan chức năng cần nắm bắt thông tin, nắm chắc quy luật hoạt động của từng ổ nhóm, xác định vai trò đang có của từng đối tượng hoạt động trên địa bàn để can thiệp sớm và từ đó có kế hoạch đấu tranh bắt giữ hoặc vô hiệu hóa hoạt động của chúng, nhằm tránh những nguy hại cho cộng đồng.

Dương Công Hợp