(QBĐT) - Sau khi Nghị quyết số 04-NQ/TW, ngày 21-8-2006 của Hội nghị lần thứ ba, Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa X) về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí” (gọi tắt là Nghị quyết Trung ương 3, khóa X) được ban hành, dưới sự chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, hoạt động của các cơ quan chức năng trong việc phát hiện, xử lý các hành vi tham nhũng, thu hồi tài sản tham nhũng đã có nhiều kết quả đáng ghi nhận.
Để thực hiện tốt công tác phòng chống tham nhũng (PCTN), lãng phí theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 3 (khóa X), Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã chỉ đạo các cấp ủy, chính quyền thường xuyên tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, chú trọng vào các lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh tham nhũng, như quản lý, sử dụng đất đai, khoáng sản, đầu tư, mua sắm công, thu chi ngân sách, quản lý tài sản công, tín dụng ngân hàng và công tác cán bộ...
Qua 10 năm triển khai và thực hiện Nghị quyết, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã tiến hành kiểm tra 30 cuộc đối với 146 tổ chức đảng và 68 đảng viên; giám sát 20 cuộc đối với 64 tổ chức đảng và 49 đảng viên. Qua kiểm tra, giám sát, kết luận 82 tổ chức đảng, 207 đảng viên có sai phạm, khuyết điểm và đã yêu cầu tổ chức đảng có thẩm quyền kiểm điểm 61 tổ chức đảng, 176 đảng viên, phải thi hành kỷ luật 16 đảng viên do có vi phạm.
Các nội dung sai phạm là: khảo sát, thiết kế, lập dự toán công trình xây dựng cơ bản không đúng, thi công công trình không đúng thiết kế, nghiệm thu không đúng khối lượng thực tế, mua sắm tài sản vượt định mức, tính sai giá đất, xác định nghĩa vụ thuế đất không đúng quy định, hỗ trợ các mô hình sản xuất không đúng mục đích, đối tượng. Số tiền sai phạm là 23,067 tỷ đồng. Ban Thường vụ Tỉnh ủy cũng đã kiến nghị thu hồi nộp vào ngân sách nhà nước số tiền 7,344 tỷ đồng, chỉ đạo các cơ quan liên quan giảm chi ngân sách 3,379 tỷ đồng, điều chỉnh dự toán 12,344 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đặc biệt chú trọng quan tâm thường xuyên đến công tác chỉ đạo các cấp, ngành thực hiện đúng quy định về tiếp nhận và xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo, đặc biệt chú trọng đơn thư tố cáo có nội dung liên quan đến hành vi tham nhũng. Đối với các vụ việc tố cáo tham nhũng phức tạp có liên quan đến nhiều cấp, ngành, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, UBND tỉnh đều chỉ đạo thành lập đoàn kiểm tra liên ngành hoặc tổ công tác để xem xét, giải quyết dứt điểm, xử lý nghiêm minh những tổ chức và cá nhân có vi phạm. Sau khi giải quyết, giao trách nhiệm cụ thể cho các tổ chức có thẩm quyền theo dõi việc thực hiện các thông báo kết luận. Vì vậy, các vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, kéo dài trên địa bàn tỉnh cơ bản được giải quyết dứt điểm, đúng pháp luật, không phát sinh điểm nóng, được nhân dân đồng tình.
Thực hiện nghị quyết, cấp ủy, Ủy ban Kiểm tra (UBKT) các cấp đã chú trọng thực hiện công tác kiểm tra, giám sát gắn với công tác PCTN, lãng phí. Cụ thể, UBKT Tỉnh ủy đã tập trung kiểm tra, giám sát những nội dung có liên quan đến lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, lãng phí như: thực hiện kiểm tra 2 tổ chức đảng và 14 đảng viên có dấu hiệu vi phạm trong lĩnh vực kinh tế, tài chính, đất đai, xây dựng cơ bản; giám sát việc chuyển đổi vị trí công tác đối với cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của Chính phủ đối với 22 tổ chức đảng; kiểm tra thu chi ngân sách và sản xuất kinh doanh đối với 39 tổ chức đảng; về thu nộp, quản lý và sử dụng đảng phí đối với 15 tổ chức đảng.
Qua kiểm tra, giám sát phát hiện có 76 tổ chức đảng và 157 đảng viên có khuyết điểm sai phạm, đã đề nghị kiểm điểm rút kinh nghiệm đối với 17 tập thể và 23 đảng viên là người đứng đầu; kiểm điểm trách nhiệm 3 tổ chức và 68 đảng viên; thi hành kỷ luật 2 đảng viên. Đề nghị thu hồi nộp vào ngân sách của đơn vị số tiền 696,929 triệu đồng, nộp vào ngân sách Đảng, Nhà nước số tiền 374,804 triệu đồng; yêu cầu các đơn vị thực hiện nghĩa vụ thuế 295,571 triệu đồng.
Ngành Thanh tra căn cứ vào chương trình, kế hoạch đã được phê duyệt và nhiệm vụ đột xuất được giao, đã thực hiện 386 cuộc thanh tra và 46 cuộc kiểm tra trách nhiệm thủ trưởng về thực hiện các quy định của pháp luật về PCTN; 1.488 cuộc thanh tra và 22.931 cuộc kiểm tra trên các lĩnh vực như tài chính - ngân sách, thuế, đất đai, tài nguyên và môi trường, đầu tư xây dựng...
Qua đó, phát hiện số tiền sai phạm hơn 240,059 tỷ đồng và 318,663 ha đất. Ngành Thanh tra đã kiến nghị thu hồi 182,51 ha đất, thu hồi nộp vào ngân sách nhà nước số tiền 76,678 tỷ đồng, xử phạt vi phạm hành chính 20,158 tỷ đồng, giảm trừ ngân sách 19,361 tỷ đồng, điều chỉnh bút toán 53,258 tỷ đồng, chấn chỉnh công tác quản lý số tiền 66,305 tỷ đồng...
Đặc biệt, qua thanh tra, giải quyết tố cáo của công dân, ngành Thanh tra đã phát hiện 8 vụ tham nhũng với 17 đối tượng, kiến nghị xử lý hành chính 5 vụ/10 đối tượng, chuyển cơ quan điều tra xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự 3 vụ/7 đối tượng. Tổng số tiền thiệt hại do hành vi tham nhũng gây ra làhơn 3,915 tỷ đồng, đã kiến nghị thu hồi 3,352 tỷ đồng và đã nộp vào ngân sách toàn bộ số tiền đã kiến nghị thu hồi.
Qua thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao, Cơ quan Cảnh sát điều tra 2 cấp đã thụ lý kiểm sát điều tra 29 vụ/70 bị cáo (tội tham ô 22 vụ, nhận hối lộ 5 vụ, lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản 2 vụ); đã khởi tố điều tra 26 vụ/61 bị can, trong đó đề nghị truy tố 24 vụ/57 bị can, đình chỉ điều tra 1 vụ/3 bị can (1 bị can chết và 2 bị can miễm trách nhiệm hình sự theo Điều 25 Bộ luật Hình sự); tạm đình chỉ điều tra 1vụ/1 bị can do bỏ trốn.
Hiện còn 3 vụ/9 bị can đang điều tra trong thời hạn luật định. Viện kiểm sát nhân dân 2 cấp thụ lý giải quyết 24 vụ/57 bị can. Trong đó truy tố 24 vụ/49 bị can, đình chỉ điều tra 8 bị can (miễm trách nhiệm hình sự theo Điều 25 Bộ luật Hình sự). Tòa án nhân dân 2 cấp đã xét xử 24 vụ/49 bị cáo, trong đó đã ra quyết định phạt tù có thời hạn 28 bị cáo và cho hưởng án treo 20 bị cáo và cải tạo không giam giữ 1 bị cáo. Hình phạt thấp nhất đối với các bị cáo là 36 tháng tù cho hưởng án treo và cao nhất là 15 năm tù giam. Tổng số tài sản thiệt hại do hành vi tham nhũng gây ra mà các cơ quan tiến hành tố tụng phát hiện được là 9,948 tỷ đồng và đã thu giữ được hơn 4,756 tỷ đồng.
Đánh giá chung quá trình điều tra, truy tố, xét xử các vụ án tham nhũng xảy ra trên địa bàn tỉnh cho thấy các cơ quan tiến hành tố tụng đã có sự phối hợp chặt chẽ. Các vụ án được xét xử kịp thời, đúng quy định của pháp luật, hình phạt nghiêm minh, có tác dụng giáo dục, răn đe phòng ngừa tội phạm, nhất là những vụ việc có tính chất phức tạp, được dư luận xã hội quan tâm.
Bùi Thành