(QBĐT) - Ông Phạm Chính Lâm, Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng ngành Nông nghiệp-PTNT Quảng Bình cho hay: “Qua 2 năm, nguồn vốn từ dự án sửa chữa và nâng cao an toàn đập (WB8) đã hỗ trợ Quảng Bình 10 công trình hồ chứa nước thủy lợi. Đến nay, bên cạnh phát huy hiệu quả, mỗi công trình còn khoác lên mình diện mạo mới, mang nét đẹp hiện đại".
Diện mạo mới
Các công trình được đầu tư nâng cấp sửa chữa lớn trong hai năm qua trên địa bàn tỉnh được phân bố tại huyện Lệ Thủy (3 công trình), huyện Quảng Trạch (4 công trình), còn lại TP. Đồng Hới, huyện Quảng Ninh và Bố Trạch.
Chúng tôi về xã Thái Thủy (Lệ Thủy) để chứng kiến lễ bàn giao công trình hồ chứa Thanh Sơn giữa chủ đầu tư với đơn vị Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Quảng Bình. Hồ Thanh Sơn có dung tích 6,8 triệu m3, có nhiệm vụ tưới cho 210ha lúa và trên 30ha màu cho một số xã ở miền Tây huyện Lệ Thủy.
Qua hơn 20 năm sử dụng, hồ đã xuống cấp nghiêm trọng. Sau khi được nâng cấp, sửa chữa, hồ Thanh Sơn được khoác lên mình tấm áo mới. Con đập chính của hồ chạy dài hơn 1km; uốn qua những triền mái đồi tạo nên cảm giác nhẹ nhàng giữa vùng trời nước mênh mông. Mái hạ lưu con đập được xếp đá, mặt đập lát bê tông phẳng.
Theo những con đường bê tông rộng, chúng tôi đi xuyên qua các cánh rừng keo bạt ngàn ở miền Tây Lệ Thủy. Đang xuyên qua giữa rừng thì trước mắt như bừng sáng hẳn lên và phút chốc đã thấy hiện ra trước mắt một con đập bê tông vững chãi, chạy ôm lấy bìa mấy khoảnh rừng.
“Đây là hồ chứa Đập Làng thuộc xã Mỹ Thủy. Hồ này có dung tích 2,5 triệu m3 nước. Hồ có nhiệm vụ tưới cho khoảng 110ha lúa và cấp nước cho trên 20ha ao hồ nuôi trồng thủy sản trên địa bàn. Trước đây, lòng hồ thường cạn nước. Nhưng bây giờ, nước đã được tích đầy”, ông Phạm Chính Lâm cho biết.
 |
Đập chính của hồ Đập Làng như một tuyến đường du lịch rộng, chạy thẳng tắp phân chia hồ nước màu xanh thẫm với những cánh đồng lúa, những ngôi nhà ngói đỏ thấp thoáng giữa vườn cây. Con đường dẫn cũng được đổ bê tông chắc chắn và rộng rãi, chạy vòng nhẹ xuyên qua giữa những tán cây. Gió từ lòng hồ thổi lên mát rượi. Về với một công trình thủy lợi mà ai cũng có cảm giác thú vị như đang có chuyến du lịch thư giãn về với thiên nhiên, với đồng quê vào dịp cuối tuần.
Hồ Phú Vinh có dung tích trên 22 triệu m3. Hồ có nhiệm vụ giảm lũ cho hạ du (khu vực TP. Đồng Hới). Nguồn nước từ hồ Phú Vinh bảo đảm tưới cho gần 1.500ha lúa, 230ha màu và 60ha nuôi trồng thủy sản. Ngoài ra, công trình hồ chứa Phú Vinh còn cấp nước cho công nghiệp, sinh hoạt của TP. Đồng Hới với nhu cầu 25.000m3/ngày đêm. Sau khi được nâng cấp, tuyến đập chính dài gần 1,5km được bê tông mái thượng lưu vững chắc. Mặt đập thảm bê tông rộng tạo độ vững bền cho thân đập.
Cho các công trình phát huy hiệu quả
Quảng Bình hiện có 153 hồ chứa, 193 đập dâng thủy lợi. Phần lớn các công trình được xây dựng từ cách đây 20-30 năm, tài liệu, hồ sơ liên quan đến công trình bị mất mát, thất lạc. Ông Trần Xuân Tiến, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi (Sở Nông nghiệp-PTNT) cho hay: “Chúng tôi đang tham mưu cho Sở Nông nghiệp-PTNT chỉ đạo các địa phương, đơn vị nhanh chóng lập thông số kỹ thuật hồ, đập để đưa vào quản lý, vận hành; đồng thời, có kế hoạch xin nguồn vốn để nâng cấp, sửa chữa”.
Dự án WB8 tỉnh Quảng Bình nằm trong danh mục dự án “Sửa chữa và nâng cao an toàn đập” vay vốn Ngân hàng Thế giới (WB) được Bộ Nông nghiệp-PTNT phê duyệt gồm 2 tiểu dự án. Trong đó, tiểu dự án "Sửa chữa, nâng cấp bảo đảm an toàn hồ chứa nước Phú Vinh (năm 1)" và tiểu dự án "Sửa chữa, nâng cấp bảo đảm an toàn các hồ chứa nước (năm 2)".
Đến nay, đã thi công hoàn thành 7 hồ chứa (Phú Vinh, Đập Làng, Vũng Mồ, Thanh Sơn, Long Đại, Đồng Suôn và Đồng Vạt), trong đó đã bàn giao đưa vào sử dụng 6 hồ chứa. Hồ chứa Đồng Vạt đang hoàn thiện hồ sơ pháp lý để bàn giao. “Giá trị thực hiện và giải ngân đạt 76%, được nhà tài trợ WB, Bộ Nông nghiệp-PTNT, Ban Quản lý Trung ương các dự án thủy lợi (CPO)… đánh giá cao về chất lượng và tiến độ qua các đợt kiểm tra định kỳ”, ông Lâm cho hay.
Các công trình thủy lợi được nâng cấp sửa chữa từ nguồn vốn dự án WB8 đều được đánh giá cao về mặt chất lượng, thẩm mỹ. Mỗi công trình được mang một dáng vẻ riêng. Nhiều hồ chứa trước đây bị thấm qua đập, qua cửa cống nên lượng nước tích chỉ đạt một nửa. Đến bây giờ, thượng nguồn con đập là hồ nước mênh mông. Chưa qua hết mùa mưa năm nay, nhưng lượng nước ở các hồ chứa đã xấp xỉ đạt ngưỡng.
Qua kiểm tra các hồ đập, ông Hoàng Kim Đại, Phó Giám đốc Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Quảng Bình cũng cho biết: “Nhờ có nguồn vốn dự án WB8 mà nhiều công trình đã được nâng cấp có chất lượng cao. Lượng nước trữ rất tốt, đáp ứng nhu cầu tưới trong sản xuất nông nghiệp và dân sinh”.
Nói về hiệu quả các công trình thủy lợi, ông Phạm Chính Lâm cho biết, ngoài yếu tố thẩm mỹ thì các công trình bảo đảm được nhiệm vụ tưới, cấp nước trên địa bàn. “Những công trình này đã giúp người dân thực sự an tâm khi mùa mưa bão đến”, ông Lâm nói thêm.
Thời gian qua, Quảng Bình cũng đã bổ sung danh mục hồ chứa nước Dạ Lam, Trốc Vực nằm trong khuôn khổ nguồn vốn dự án. Qua đó, địa phương tiếp tục đầu tư gia cố các công trình hồ chứa trong điều kiện ngân sách tỉnh còn nhiều khó khăn. Đến nay, Bộ Nông nghiệp-PTNT đã chấp thuận bổ sung các hồ, WB có ý kiến không phản đối. Hiện Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng ngành Nông nghiệp-PTNT triển khai lựa chọn tư vấn lập điều chỉnh dự án đầu tư, lập báo cáo an toàn đập, khảo sát điều tra xử lý mối, thiết kế bản vẽ thi công và dự toán; lập báo cáo chính sách an toàn để sớm triển khai thi công công trình.
Vừa hoàn thành nhanh các hạng mục nâng cấp, sửa chữa, Quảng Bình còn đẩy nhanh tiến độ giải ngân. Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng ngành Nông nghiệp-PTNT Quảng Bình, dự kiến từ nay đến cuối năm sẽ giải ngân theo đúng quy trình đặt ra. Lũy kế giải ngân năm 2021 đạt 100% kế hoạch vốn kiến nghị điều chỉnh.
Hạnh Châu
