Huyện miền núi Minh Hóa có nhiều tiềm năng để phát triển kinh tế lâm nghiệp. Trong nhiều năm qua, huyện đã xác định trồng rừng kinh tế là một chương trình kinh tế trọng điểm; đồng thời, hỗ trợ người dân trồng rừng để phát triển kinh tế, làm giàu vốn rừng.

 

Nếu như trước đây, người dân Minh Hóa chỉ trồng rừng bằng các giống keo, tràm để lấy nguyên liệu gỗ dăm, thì từ năm 2017, huyện Minh Hóa tập trung tuyên truyền, khuyến khích và hỗ trợ người dân trồng rừng bằng giống cây bản địa và trồng rừng gỗ lớn. Việc làm này bước đầu đã được sự hưởng ứng tích cực của người dân, hứa hẹn mang lại hiệu quả kinh tế cao và bảo vệ môi trường hiệu quả, bảo tồn được nhiều giống cây bản địa quý hiếm. 

Năm 2010, Dự án khu vực Phong Nha-Kẻ Bàng triển khai trồng rừng bằng giống cây bản địa (lim, trám) ở một số xã trên địa bàn huyện Minh Hóa, ông Bàn Văn Sơn ở xã Hóa Sơn là một trong những người đầu tiên của huyện tham gia trồng rừng cho dự án.

 

Đến nay, nhờ kiên trì chăm sóc, khu rừng lim và trám rộng gần 10ha của gia đình ông Sơn phát triển tốt. Theo chân ông Sơn vào thăm khu rừng, chúng tôi có cảm tưởng như lạc vào một khu rừng tự nhiên với hàng vạn cây lim, trám thẳng tắp, cao hơn 10m đã bắt đầu khép tán.

 

Cũng ở xã Hóa Sơn, hàng chục năm qua, ông Đinh Ngọc Loan, một thương binh đã không quản ngại nắng mưa trồng và chăm sóc 1 khu rừng trầm dó rộng hơn 6ha. Bây giờ, khu rừng trầm dó của ông Loan đã có giá trị hàng chục tỷ đồng nhưng ông Loan vẫn không có ý định bán bất kỳ cây nào. Bởi ngay từ khi quyết định dùng giống cây bản địa để trồng rừng, ông Loan đã xác định là tạo dựng một khu rừng tự nhiên, để dành cho thế hệ mai sau.

 

Không chỉ có ông Sơn, ông Loan, ở các xã: Trọng Hóa, Dân Hóa, Hóa Sơn, Hóa Phúc, Hóa Hợp, Hồng Hóa…, nhiều hộ dân đã triển khai trồng rừng bằng giống cây bản địa và rừng gỗ lớn mang lại hiệu quả kinh tế, môi trường cao, như: ông Hồ Mi, Hồ Thắng, Hồ Đăm (Trọng Hóa), Phan Thanh Chương (Hóa Sơn), Đinh Quốc Đô (Tân Hóa), Đinh Minh Viện (Hồng Hóa)…

 

Từ năm 2017, huyện Minh Hóa đã có chính sách hỗ trợ và khuyến khích người dân trồng rừng bằng giống cây bản địa. Theo đó, huyện đang triển khai thí điểm mỗi xã một mô hình trồng rừng bằng giống cây bản địa, như: lim, dỗi, huỵnh, trầm dó... Tham gia mô hình này, các hộ dân được huyện hỗ trợ với mức trung bình khoảng 18 triệu đồng/ha để mua giống, phân bón và công chăm sóc. Hiện những mô hình này đã phát triển rất tốt, được người dân đang tiếp tục nhân rộng ra toàn huyện.

 

Cùng với trồng rừng bằng giống cây bản địa, huyện Minh Hóa cũng đang chú trọng phát triển những cánh rừng trồng gỗ lớn. Theo UBND huyện Minh Hóa, đến nay diện tích rừng trồng gỗ lớn đã phát triển trên 1.000ha. Theo tính toán của các cơ quan chuyên môn, so với trồng rừng gỗ nhỏ, lợi nhuận từ rừng gỗ lớn đạt khoảng 150-180 triệu đồng/ha, cao gấp 3-5 lần giá trị rừng gỗ nhỏ; đồng thời, có tác dụng rất lớn trong việc bảo vệ môi trường.

 

 

Tiếp nối những kết quả đạt được, năm 2021, với chỉ tiêu phấn đấu nâng độ che phủ rừng lên 83,1%, huyện Minh Hóa đã đề ra nhiều giải pháp, trong đó, tiếp tục thực hiện hiệu quả chương trình kinh tế trọng điểm về trồng rừng kinh tế. Trong chương trình này, từ các nguồn vốn hỗ trợ sản xuất của các chương trình 30a, 135, huyện khuyến khích và hỗ trợ nhân dân sử dụng các giống cây chất lượng cao, như: cây keo lai cấy mô, giống cây bản địa và cây dược liệu để trồng, làm giàu vốn rừng. Huyện từng bước chuyển đổi các rừng cây nguyên liệu sang rừng cây gỗ lớn để nâng cao giá trị kinh tế và bảo vệ tốt môi trường.

Bà Trương Thị Thanh Bê, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Minh Hóa cho biết, theo kế hoạch, đến cuối năm 2021, toàn huyện trồng 516ha rừng tập trung, trong đó, trồng lại sau khai thác 276ha, trồng mới 240ha, trồng 62.400 cây phân tán; chăm sóc tốt 3.424ha rừng đã trồng. Trong 2 tháng đầu năm 2021, toàn huyện đã trồng mới được 21ha rừng tập trung và hàng chục nghìn cây xanh các loại.

 

Đặc biệt, hưởng ứng chương trình 1 tỷ cây xanh do Thủ tướng Chính phủ phát động, huyện Minh Hóa đã xây dựng kế hoạch và thực hiện trồng 831.000 cây xanh. Trong chương trình này, huyện cũng khuyến khích và huy động từ nhiều nguồn vốn để hỗ trợ người dân sử dụng cây giống bản địa, như: lim, dỗi, huỵnh, trầm dó…, làm giàu vốn rừng. Hiện Hạt Kiểm lâm Minh Hóa cũng đang tham mưu cho UBND huyện Minh Hóa kế hoạch sử dụng các giống cây bản địa để trồng dặm vào các vùng rừng thưa do khai thác và gió bão làm gãy đổ trước đây để tăng khả năng phòng hộ của rừng.

 

Tại xã biên giới Trọng Hóa, những năm qua, người dân nơi đây (đại đa số là đồng bào dân tộc thiểu số) đã biết chú trọng trồng rừng để phát triển kinh tế. Ông Phạm Văn Bắc, Phó Chủ tịch UBND xã Trọng Hóa cho biết, trong 2 năm 2019 và 2020, xã Trọng Hóa đã trồng mới hơn 500ha rừng, lớn nhất từ trước đến nay. Điều này cho thấy, bà con đã nhận thức được những lợi ích thiết thực của việc trồng rừng để phát triển kinh tế, xóa đói nghèo, làm giàu vốn rừng.

 

Theo ông Bắc, ngoài việc trồng rừng kinh tế theo chủ trương của huyện Minh Hóa, xã Trọng Hóa cũng tích cực hưởng ứng chương trình 1 tỷ cây xanh do Thủ tướng Chính phủ phát động. Theo đó, xã Trọng Hóa vận động, hướng dẫn bà con sử dụng các giống cây bản địa, giống cây chất lượng cao để trồng rừng. Hiện, thông qua sự hỗ trợ giống, phân bón của Ủy ban MTTQVN tỉnh, xã Trọng Hóa đang hướng dẫn 77 hộ dân ở bản La Trọng 1 trồng cây dổi trong vườn nhà và vườn rừng tập trung.

Dổi là giống cây rừng rất thích hợp trồng ở vùng đồi núi, cây không kén đất trồng, có thể trồng ở khu vực có độ dốc cao, trồng xen các loại cây ăn quả khác do đặc tính hướng sáng, vươn cao không gây cạnh tranh về ánh sáng và dinh dưỡng.  Cây dỗi có sức sinh trưởng tương đối nhanh và mạnh; thân cây mọc thẳng khi trưởng thành có thể cao tới 30m, đường kính 5-7m. Dổi được xếp vào loại gỗ quý, có giá trị kinh tế cao. Đặc biệt, cây dổi có thể thu hạt để làm gia vị, hiện trên thị trường giá 1kg hạt dổi có giá lên tới 3 triệu đồng, được ví như "vàng ròng"…

 

Trao đổi với phóng viên, đồng chí Bùi Anh Tuấn, Bí thư Huyện ủy Minh Hóa cho biết, xác định lợi ích to lớn của việc trồng rừng kinh tế trong phát triển kinh tế-xã hội, nâng cao đời sống của nhân dân, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện Minh Hóa nhiệm kỳ 2020-2025 khẳng định, tiếp tục thực hiện tốt chương trình trồng rừng kinh tế để giảm nghèo bền vững. Huyện cũng tích cực hưởng ứng chương trình trồng 1 tỷ cây xanh của Thủ tướng Chính phủ phát động bằng những giải pháp cụ thể, phù hợp với điều kiện của địa phương. Cụ thể, huyện sẽ ban hành các chính sách hỗ trợ để trồng rừng gỗ lớn bằng giống keo lai nuôi cấy mô và các giống cây bản địa; đồng thời, gắn trồng rừng với trồng cây dược liệu để nâng cao hiệu quả của nghề rừng, giúp người dân bảo vệ, phát triển và làm giàu từ rừng.