(QBĐT) - Vụ đông-xuân năm nay, huyện Quảng Ninh gieo cấy 5.110 ha lúa và trên 1.000 ha cây trồng cạn các loại. Trước những biến đổi của thời tiết với lượng mưa ít, nắng nóng kéo dài, huyện đã chủ động thực hiện các phương án phòng, chống hạn nhằm bảo đảm năng suất cây trồng theo kế hoạch đề ra.

Có mặt trên đồng đất hợp tác xã (HTX) Vĩnh Trung, xã Vĩnh Ninh những ngày này, chúng tôi mới thực sự cảm nhận được sự nỗ lực của nông dân trong việc điều tiết nguồn nước cho diện tích lúa đang kỳ trổ đồng.

Vừa tập trung kiểm tra nguồn nước, ông Hà Văn Tuyên, Phó Giám đốc HTX Vĩnh Trung vừa cho biết, vụ đông-xuân năm nay, HTX tiến hành gieo trồng với diện tích 175 ha, chủ yếu là giống lúa P6. Xác định đây là vụ mùa khó khăn khi lượng mưa ít, nắng nóng kéo dài nên ngay từ đầu vụ, HTX đã chỉ đạo bà con xã viên nạo vét kênh mương, đắp đập ve nước và bố trí 4 tổ bơm để tận dụng nguồn nước canh tiêu bơm ngược lên đồng ruộng.

Với sự chăm sóc kỹ càng, đến nay, toàn bộ diện tích lúa của HTX Vĩnh Trung phát triển tốt và dự kiến sẽ bước vào thu hoạch trong khoảng cuối tháng 4 Dương lịch với năng suất dự ước 56 tạ/ha.

Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Xuân Kỷ, Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Quảng Ninh cho hay, vụ đông-xuân này, huyện Quảng Ninh gieo cấy 5.110 ha lúa và trên 1.000 ha các loại cây trồng cạn khác, như: ngô, khoai lang, lạc, sắn, rau màu các loại.

Ngay từ đầu mùa vụ, UBND huyện đã chỉ đạo Phòng Nông nghiệp và PTNT xây dựng khung lịch thời vụ theo phương châm làm đất nhanh gọn, triển khai gieo cấy sớm; đồng thời, chỉ đạo các chi nhánh thủy nông trên địa bàn phối hợp chặt chẽ với các địa phương để chủ động kiểm tra nguồn nước, xây dựng kế hoạch tưới tiêu hợp lý ngay từ đầu năm với phương châm tiết kiệm nước vụ đông-xuân để sản xuất vụ hè-thu thuận lợi, có lịch tưới cụ thể để bảo đảm nguồn nước kịp thời phục vụ sản xuất.

Nhận định lượng mưa năm nay ít hơn hẳn so với mọi năm, nhiều khả năng có thể xảy ra tình trạng thiếu nước tưới ngay từ đầu vụ đông-xuân do một số hồ đập nhỏ, như: cụm hồ Trường Xuân, Long Đại, Điều Gà, có dung tích thấp, huyện Quảng Ninh đã xây dựng các phương án sản xuất cụ thể.

Theo đó, đối với các diện tích do địa phương quản lý, huyện chủ động kiểm tra, cân đối nguồn nước hiện có tại các hồ chứa, ao, đầm, sông, suối để chủ động bố trí cơ cấu sản xuất; xây dựng phương án cấp nước cụ thể đối với từng vùng, quản lý chặt chẽ các nguồn nước và lập kế hoạch dùng nước, mức tưới, lịch tưới theo các thời kỳ sinh trưởng của cây trồng.

Huyện cũng chỉ đạo phòng Nông nghiệp và PTNT phối hợp với các địa phương rà soát để xác định chính xác diện tích thiếu nước, khó khăn về nguồn nước để chuyển đổi sang các loại cây trồng cạn phù hợp, như: rau màu, đậu đỗ, ngô, khoai, dưa, mướp…, nhằm hạn chế tối đa diện tích đất bỏ hoang.

Đồng thời, Quảng Ninh tổ chức toàn dân làm thủy lợi, nạo vét kênh mương, chuẩn bị máy bơm dã chiến để bơm tận dụng các nguồn nước từ đầu vụ và bơm nước chết ở các hồ vào cuối vụ.

Huyện cũng tập trung đưa các giống có năng suất, chất lượng cao vào sản xuất phù hợp với từng chân đất, tăng tỷ lệ sử dụng giống xác nhận, giống tiến bộ kỹ thuật. Nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư thâm canh, tránh tình trạng sản xuất manh mún và hạn chế khả năng lây lan của các loại sâu bệnh, dịch hại trên đồng ruộng, huyện cũng chủ trương yêu cầu mỗi xã chỉ cơ cấu từ 3-4 loại giống; ưu tiên cơ cấu các loại giống trung và ngắn ngày có năng suất và chất lượng vào sản xuất tại các diện tích thấp trũng ở các xã Gia Ninh, Tân Ninh, An Ninh, Vạn Ninh, Võ Ninh…

Bên cạnh đó, huyện Quảng Ninh chú trọng quy hoạch vùng sản xuất phù hợp, ưu tiên quy hoạch vùng sản xuất cây lương thực, vùng thâm canh lúa chất lượng cao gắn sản xuất với chế biến, tiêu thụ và tạo thương hiệu cho sản phẩm hàng hóa nông sản ở địa phương; tích cực áp dụng kỹ thuật thâm canh lúa cải tiến SRI, ICM… vào sản xuất, tăng cường đầu tư thâm canh, đa dạng hóa sản phẩm để nâng cao giá trị trên một đơn vị diện tích; tăng cường liên kết với các doanh nghiệp, đẩy mạnh chương trình xây dựng cánh đồng mẫu lớn, thực hiện tốt các chuỗi giá trị nông sản…

Đến nay, cơ bản diện tích lúa trên địa bàn huyện Quảng Ninh vẫn bảo đảm đủ nguồn nước tưới theo thời kỳ sinh trưởng của cây trồng. Tuy nhiên, tại một số nơi, như: bản Lâm Ninh, Kim Sen, Rào Trù, Khe Dây của xã Trường Xuân; thôn Long Đại (xã Hiền Ninh) và thôn Chợ Gộ, Vĩnh Tuy (xã Vĩnh Ninh) vẫn thiếu nước cục bộ; một số loại cây trồng cạn, như: ngô, lạc…, bị ảnh hưởng do thiếu nước, năng suất và chất lượng giảm.

“Hiện gần 90% diện tích lúa trên địa bàn huyện Quảng Ninh đang bước vào giai đoạn trổ đồng và dự kiến sẽ bước vào thu hoạch từ cuối tháng 4 Dương lịch. Do đó, huyện Quảng Ninh vẫn sẽ tiếp tục triển khai các biện pháp nhằm chủ động chống hạn cho cây trồng, như: chặn các luồng tiêu lấy nước, nạo vét hồ đập, khơi thông kênh mương; đồng thời thường xuyên kiểm tra máy móc, thực hiện mở đóng nước hợp lý nhằm bảo đảm cung cấp đầy đủ nguồn nước tưới cho cây trồng vụ đông-xuân", ông Nguyễn Xuân Kỷ, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Quảng Ninh cho biết thêm.

Thanh Hải