(QBĐT) - Quảng Bình có diện tích rừng và đất lâm nghiệp chiếm đến 80% tổng diện tích tự nhiên, tuy nhiên, những năm qua, việc khai thác và sử dụng nguồn tài nguyên này vẫn còn nhiều hạn chế. Trước thực tế trên, tỉnh đã và đang đẩy mạnh thực hiện Chương trình mục tiêu phát triển lâm nghiệp bền vững giai đoạn 2016-2020.

Sau 2 năm (2016-2018) thực hiện Chương trình mục tiêu phát triển lâm nghiệp bền vững giai đoạn 2016-2020, ngành lâm nghiệp Quảng Bình đã có những chuyển biến tích cực. Ông Phạm Hồng Thái, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh cho biết, hiện nay, các địa phương, đơn vị đã thực hiện giao khoán bảo vệ rừng và hỗ trợ bảo vệ rừng bình quân 337.244 ha/năm.

Diện tích khoanh nuôi tái sinh tự nhiên thực hiện bình quân 3.450 ha/năm. Tính từ năm 2016 đến 2018, toàn tỉnh đã trồng 22.915 ha rừng; nâng độ che phủ của rừng lên 67% và là tỉnh đứng thứ hai trên toàn quốc. Công tác bảo vệ rừng (BVR) và phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR) trong năm 2018giảm cả 3 tiêu chí về số vụ vi phạm, số vụ cháy rừng và diện tích rừng bị thiệt hại.

Toàn tỉnh cũng đã xây dựng mới nhiều trạm bảo vệ rừng, 84km đường ranh PCCCR, 19 km đường lâm nghiệp, 35 bảng báo tuyên truyền bảo vệ rừng; hỗ trợ xây dựng mới 3 vườn ươm giống cây lâm nghiệp và một số công trình khác.

Đến nay, ngành lâm nghiệp đã bước đầu xác định được một số loại cây trồng để hình thành vùng sản xuất hàng hóa tập trung có hiệu quả kinh tế cao. Các cây trồng phục vụ trồng rừng gỗ lớn chủ yếu là cây bản địa, như: lim xanh, keo các loại; bình quân trồng trên 30 triệu cây/mỗi năm.

Bố Trạch là một trong những huyện triển khai công tác trồng rừng tập trung, cây lâm nghiệp đạt kết quả cao. Trưởng phòng NN-PTNT huyện Nguyễn Trọng Tuyển chia sẻ: "Các đơn vị, địa phương trong toàn huyện trong năm 2018 đã trồng được 2.206 ha rừng, tăng 4,9 lần so với kế hoạch; trồng cây phân tán 32.900 cây các loại, đạt 102,2% so với kế hoạch.

Ngoài ra, huyện đã cử cán bộ trực tiếp về địa bàn miền núi xã Thượng Trạch, hướng dẫn cho nhiều hộ đồng bào dân tộc thực hiện khoanh vùng và trồng được 50ha rừng tập trung, chủ yếu là giống keo lai hom. Hiện, huyện đang xây dựng mô hình trồng rừng gỗ lớn với diện tích 29,5 ha và triển khai trợ giá giống để trồng rừng gỗ lớn bằng giống cây nuôi cấy mô và giống cây bản địa các loại khoảng 130.000 cây".

Thực tế đã cho thấy, Chương trình mục tiêu phát triển lâm nghiệp bền vững đã làm thay đổi nhận thức của các cấp chính quyền và người dân địa phương, nhất là người dân miền núi, vùng sâu, vùng xa.

Từ quan niệm rừng là tài nguyên vô tận chỉ biết lợi dụng khai thác, đến nay, người dân nhận đất, nhận rừng, quan tâm và hiểu được lợi ích, giá trị kinh tế, môi trường do rừng mang lại. Chương trình đã huy động được nhiều nguồn lực thực hiện (từ 1 đồng tiền vốn ngân sách Trung ương đầu tư đã huy động được 3,4 đồng từ nguồn vốn khác).

Tài nguyên rừng và đất lâm nghiệp đã được quản lý và khai thác hợp lý hơn, sản xuất lâm nghiệp đã góp phần tích cực trong xóa đói, giảm nghèo và mang lại sự thay đổi về môi trường, kinh tế, văn hóa, xã hội của nông nghiệp và nông thôn trong quá trình đổi mới; góp phần ổn định và bảo đảm quốc phòng, an ninh.

Tuy nhiên, tình trạng khai thác, vận chuyển, buôn bán, chế biến lâm sản trái phép và lấn chiếm rừng, đất rừng vẫn còn xảy ra. Việc phát triển rừng sản xuất chưa thực sự đi theo hướng thâm canh, tăng năng suất và giá trị. Tình trạng trồng rừng quảng canh, thiếu kỹ thuật của các hộ dân vẫn còn phổ biến...

Nguyên nhân của những hạn chế trên là do thời tiết, khí hậu khắc nghiệt, địa bàn hoạt động rộng lớn, chia cắt phức tạp, giao thông đi lại khó khăn, cơ sở hạ tầng ngày càng bị xuống cấp. Đời sống nhân dân miền núi gặp rất nhiều khó khăn, thiếu việc làm, thu nhập không ổn định, chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp và nghề rừng. Mặt khác, hoạt động khai thác rừng trái phép ngày càng tinh vi, có tổ chức và manh động...

Vì vậy, để đạt được mục tiêu đến năm 2020, mỗi năm trồng mới 10.500 ha rừng (trong đó, đẩy mạnh phát triển rừng gỗ lớn) và nâng tỷ lệ che phủ rừng trên toàn tỉnh đạt 70% trở lên, ngành lâm nghiệp cần phối hợp với các ngành, địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục pháp luật về BV và PTR; tăng cường quản lý triển khai các chương trình, dự án liên quan đến rừng và đất lâm nghiệp.

Cùng với đó, Chi cục Kiểm lâm tỉnh phối hợp chặt chẽ với lực lượng chức năng tập trung kiểm tra, truy quét, giải quyết dứt điểm các tụ điểm về phá rừng, khai thác, mua bán, vận chuyển lâm sản, động vật hoang dã trái phép; đồng thời, kiểm soát chặt chẽ nguồn nguyên liệu gỗ đầu vào, đầu ra của các cơ sở chế biến.

"Đặc biệt, để phát triển lâm nghiệp bền vững, hiệu quả, tỉnh sẽ tập trung ưu tiên sản xuất giống cây lâm nghiệp bảo đảm chất lượng nhằm nâng cao năng suất, giá trị rừng trồng theo hướng thâm canh gỗ lớn và chế biến tinh, sâu; đồng thời, chú trọng khuyến khích đầu tư theo hướng liên kết sản xuất gắn chế biến với tiêu thụ", ông Phạm Hồng Thái cho biết thêm.

Hương Trà