(QBĐT) - Trong thời gian vừa qua, nhiều đài truyền thanh không dây (đài TTKD) khu vực ven biển miền Trung xảy ra hiện tượng can nhiễu do các đài lạ nói tiếng Trung Quốc. Hiện tượng này làm ảnh hưởng đến hoạt động của đài TTKD, gây ra tâm lý không tốt khi có người cho rằng các đài này bị đài Trung quốc chèn sóng hoặc phá sóng.
Nguyên nhân hiện tượng can nhiễu
Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này do sự lan truyền của sóng vô tuyến điện trong không gian là không biên giới, rất phức tạp, khi ảnh hưởng yếu tố thời tiết nên tạo ra các đường truyền sóng bất thường, làm cho sóng vô tuyến băng tần V/UHF có thể truyền đi rất xa. Hiện tượng này gọi là ống dẫn sóng đối lưu, sóng vô tuyến băng tần V/UHF truyền đi trong môi trường này bị phản xạ nhiều lần, có suy hao rất thấp nên có thể truyền đi xa đến 2.000km. Hiện tượng trên thường xảy ra nhiều nhất tại các tỉnh ven biển tiếp giáp với vùng biển rộng và thường chỉ xảy ra vào mùa hè, trong thời gian rất ngắn và tự động chấm dứt sau một vài ngày, mức độ ảnh hưởng không nhiều.
Theo quy định, băng tần (87-108)MHz được quy hoạch dành cho các đài phát thanh FM của Trung ương, phát thanh và truyền hình cấp tỉnh và truyền thanh và truyền hình cấp huyện, đài TTKD cấp xã được quy hoạch sử dụng băng tần (54-68)MHz. Trước đây khi chưa có quy hoạch, một số đài TTKD cấp xã lắp đặt thiết bị sử dụng tần số hoạt động trong băng tần (87-108)MHz, những thiết bị sử dụng tần số thuộc băng tần này được Cục Tần số vô tuyến điện cấp giấy phép tạm thời, với điều kiện không được gây can nhiễu cho các đài khác và cũng không được kháng nghị nhiễu do các đài khác gây ra.
Những năm qua, Trung tâm Tần số vô tuyến điện khu vực VI đã phối hợp giải quyết một số vụ can nhiễu do hiện tượng ống dẫn sóng đối lưu gây ảnh hưởng đến hoạt động của các cụm thu của đài TTKD cấp xã hoạt động phát sóng trong băng tần (87-108)MHz thu được tín hiệu phát thanh FM từ Trung Quốc. Tuy nhiên, các vụ can nhiễu này được một số cơ quan truyền thông đưa tin không đúng bản chất hiện tượng, dẫn đến gây hiểu sai trong nhân dân.
Giaỉ pháp khắc phục
Để khắc phục khi có hiện tượng can nhiễu xảy ra, các đài TTKD cần báo cáo kịp thời với cơ quan quản lý tình trạng can nhiễu để xác định nguyên nhân. Trong đó giải pháp tạm thời có thể điều chỉnh độ nhạy máy thu, quay hướng anten, hoặc tắt nguồn cụm thu khi không tiếp sóng để triệt tiêu nhiễu.
Hiện nay các thiết bị TTKD hoạt động ở băng tần 87-108MHz thường rất cũ nên cần phải nâng cấp thiết bị, lắp đặt bộ phát mã nhận dạng để cụm tiếp sóng thu đúng tín hiệu mong muốn. Về lâu dài các đài và các địa phương cần có kế hoạch chuyển đổi thiết bị để sử dụng tần số đã được quy hoạch cho đài TTKD ở băng tần (54-68)MHz. Trước khi đầu tư, lắp đặt mới đài TTKD gửi hồ sơ đến Sở Thông tin và Truyền thông để được tư vấn, hướng dẫn và thẩm định cấp giấy phép thiết bị sử dụng tần số vô tuyến điện đúng theo quy định.
