Trong căn nhà mới ở xã Xuân Ninh (Quảng Ninh), vợ chồng ông bà Lê Văn Rơn, Nguyễn Thị Liên đang vui vầy cùng con cháu. Vốn đã có nhà, vườn và ao cá ở thôn Long Đại, xã Hiền Ninh nhưng khi được các cấp, các ngành, Mặt trận và các tổ chức đoàn thể thông tin về dự án đường bộ cao tốc Bắc-Nam, tháng 8/2023, vợ chồng ông bà đã tự nguyện tháo dỡ, chấp hành tốt việc di dời và tận thu hoa lợi, cây cối trên đất, bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công.

Cùng suy nghĩ như gia đình bà Nguyễn Thị Liên, gia đình anh Nguyễn Văn Trọng đã tiên phong di dời ra nơi ở mới tại khu tái định cư chòm 2, thôn Thanh Sơn, xã Quảng Thanh (Quảng Trạch). Anh Trọng chia sẻ, ông bà ta một thời “xe chưa qua, nhà không tiếc, đường chưa thông, không tiếc máu, tiếc công”, nay, tin tưởng vào chủ trương chung của Nhà nước về tái định cư “nơi ở mới phải bằng và tốt hơn nơi ở cũ”, bản thân tôi lại là đảng viên, vừa là Chủ tịch Hội Nông dân xã nên cần gương mẫu đi đầu, tiên phong di dời nhà cửa ra nơi ở tạm để bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công.

Không chỉ tiên phong di dời, trường hợp ông bà Trần Thanh Hải, Lê Thị Gái ở thôn Phú Xuân, xã Phú Thủy (Lệ Thủy) tự nguyện hiến đất thi công dự án đã trở thành “điểm sáng”, tạo hiệu ứng tích cực để người dân chung tay cùng địa phương trong công tác GPMB, phục vụ dự án.

Vốn còn nhiều khó khăn nhưng khi dự án đường bộ cao tốc Bắc-Nam đi qua xã Phú Thủy, được chính quyền thông báo một phần diện tích đất của mình sẽ bị thu hồi để thi công tuyến đường vượt cao tốc, ông bà đã họp gia đình, tranh thủ ý kiến các con và quyết định hiến đất cho Nhà nước. Theo ông Trần Thanh Hải, khi hai vợ chồng bàn nhau hiến đất để thực hiện dự án, các con cũng đồng tình ủng hộ. Với ông, đây vừa là vinh dự, vừa là trách nhiệm của người dân vì mục tiêu chung của dự án. 

Cùng ở xã Phú Thủy, trường hợp của cựu chiến binh Nguyễn Quốc Thành, ở thôn Tam Hương đã tự nguyện hiến trên 300m² đất rừng sản xuất phục vụ dự án cũng là “điểm sáng” bởi đã biết hy sinh quyền lợi cá nhân vì công trình trọng điểm quốc gia.

Ngoài những hộ dân tự nguyện hiến đất, tiên phong di dời nhà cửa, từ cuối tháng 7/2024, nhiều hộ dân ở thị trấn Nông trường Việt Trung (Bố Trạch) như anh Hoàng Minh Lợi, Trần Bá Đàn ở tổ dân phố Dũng Cảm đã tìm thuê “thần đèn” từ nơi khác về dịch chuyển nhà để chính quyền địa phương thu hồi đất thực hiện dự án đường bộ cao tốc Bắc-Nam.

Ngắm những căn nhà mới xây chưa lâu, những người dân như anh Lợi, anh Đàn hẳn có nhiều tiếc nuối, nhưng vì chủ trương chung, họ quyết định bỏ ra chi phí hàng trăm triệu đồng để dịch chuyển ngôi nhà sang vị trí mới, bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công.

Gia đình ông bà Lê Văn Rơn, Nguyễn Thị Liên là hộ gia đình đầu tiên trên địa bàn huyện Quảng Ninh tiên phong di dời nhà cửa để phục vụ thi công dự án. “Thời điểm di dời, Ban an ninh thôn, Mặt trận thôn, các cấp, các ngành trong thôn đã phối hợp với các tổ chức đoàn thể, lực lượng dân quân, Công an xã Hiền Ninh tích cực hỗ trợ nguồn lực và ngày công tiến hành tháo dỡ nhà cửa, các công trình phụ trợ, vận chuyển tài sản, đồ dụng… trong gia đình đến nơi ở tạm để bàn giao mặt bằng thực hiện dự án theo kế hoạch”, Phó trưởng thôn Long Đại, xã Hiền Ninh (Quảng Ninh) Trần Ngọc Hiển chia sẻ.

Bằng tình cảm và trách nhiệm của chính quyền địa phương, xã cũng đã phối hợp với Binh đoàn 12 và các đơn vị thi công huy động lực lượng, phương tiện, máy móc giúp gia đình ông bà tháo dỡ nhà cửa, tận thu tài sản trên đất đến nơi ở tạm, bảo đảm tiến độ bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công. Đại diện lãnh đạo, Hội đồng GPMB cùng các ban, ngành cấp huyện đã đến thăm, tặng quà nhằm ghi nhận sự nỗ lực, gương mẫu của gia đình ông bà vì tiến độ chung của dự án.

“Những điển hình như gia đình ông Lê Văn Rơn, Nguyễn Thị Liên đã tạo hiệu ứng lan tỏa, đồng thuận trong nhân dân. Cùng với sự quyết liệt của cả hệ thống chính trị, 2,64km đường cao tốc qua địa bàn xã Hiền Ninh với tổng số 80 hộ dân, tổ chức bị ảnh hưởng, trong đó có 31 hộ và 2 tổ chức bị thu hồi đất và 547 ngôi mộ bị ảnh hưởng đã được giải quyết thấu đáo. Đầu tháng 11/2023, Hiền Ninh đã hoàn thành phương án đền bù GPMB trên toàn xã”, Chủ tịch UBND xã Hiền Ninh Trần Văn Lai chia sẻ thêm.

Trao giấy khen động viên vợ chồng ông Trần Thanh Hải, Lê Thị Gái ở thôn Phú Xuân, xã Phú Thủy, đại diện lãnh đạo huyện Lệ Thủy cũng đã khẳng định: Phú Thủy là xã bán sơn địa của huyện, đời sống của bà con nơi đây chủ yếu dựa vào trồng trọt, chăn nuôi và trồng cây lâm nghiệp. Tuy nhiên, khi triển khai dự án đường bộ cao tốc, nhiều gia đình đã tự nguyện hiến đất để phục vụ dự án. Điều này đã mang lại lợi ích lớn cho cộng đồng, tạo hiệu ứng tích cực để người dân chung tay cùng địa phương trong công tác GPMB, phục vụ dự án.

Dự án đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch-Phố Nối có 4 dự án thành phần, gồm: Quảng Trạch-Quỳnh Lưu, Quỳnh Lưu-Thanh Hóa, Thanh Hóa-Nhà máy Nhiệt điện Nam Định I và Nhà máy Nhiệt điện Nam Định I-Phố Nối. Đây là dự án có quy mô lớn, tổng chiều dài gần 520km với 1.177 vị trí móng cột, tổng mức đầu tư hơn 22.300 tỷ đồng.

Tại Quảng Trạch, dự án đi qua địa bàn xã Quảng Đông khoảng 3km, với 10 cột điện cao thế; 28 hộ dân trên địa bàn xã thuộc vùng ảnh hưởng dự án, trong đó có 5 hộ phải di dời nhà ở.

Bí thư Đảng ủy xã Quảng Đông Lê Chí Tương cho biết, xác định đây là dự án trọng điểm quốc gia, Đảng ủy, UBND xã đã tích cực phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan, tuyên truyền, vận động nhân dân về lợi ích của dự án, từ đó, tạo sự đồng thuận, sớm bàn giao mặt bằng cho các đơn vị thi công. Với 5 hộ phải dời nhà để nhường mặt bằng cho dự án đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch-Phố Nối, nhiều  thế hệ đã gắn bó ở ngôi nhà cũ, mảnh vườn cũ nên khi phải chuyển về nơi ở mới, nhiều người không tránh khỏi sự hụt hẫng, tiếc nuối.

Tuy nhiên, nhờ được tuyên truyền vận động, các gia đình đã nhận thức được tầm quan trọng, cấp bách của công trình trọng điểm, người dân đã sớm nhận tiền đền bù, bàn giao mặt bằng để triển khai dự án đúng tiến độ. 

Với tinh thần chỉ đạo của tỉnh, huyện, người dân trong diện giải tỏa sẽ được tạo điều kiện tốt nhất khi phải di dời đến nơi ở mới, xã Quảng Đông và lực lượng đoàn viên, thanh niên tình nguyện của Tỉnh đoàn, Huyện đoàn Quảng Trạch đã hỗ trợ các hộ dân tháo dỡ nhà cũ, dựng tạm lại ở phần đất không vướng mặt bằng thi công để ở tạm; tất cả vì mục tiêu chung, vì lợi ích quốc gia.

Thực hiện: NHÓM P.V TÒA SOẠN HỘI TỤ

Bài 3: ĐỒNG LÒNG ĐỂ... “VỀ ĐÍCH”