Theo chân anh Trần Văn Thái, Chủ tịch Ủy ban MTTQVN xã Trường Sơn, tôi đến thăm nhà chị Hồ Thị Thủy, người Vân Kiều tại bản Đá Chát có hai con trai đang XKLĐ là Hồ Văn Khỏe ở Nhật Bản và Hồ Văn Hổ ở Đài Loan.

 

Sát đường Hồ Chí Minh, trước ngôi nhà sàn cũ của vợ chồng chị Thủy là ngôi nhà hai tầng hiện đại đang trong quá trình hoàn thiện. Hỏi chị Thủy tiền đâu cất nhà lớn, chị cười: “Của thằng Khỏe ở Nhật Bản gửi về chơ mô”. Lại hỏi: “Nếu hoàn thiện xong nhà thì hết bao nhiêu tiền?”. Chị Thủy đếm đếm trên đầu ngón tay: “Khoảng chừng hơn... 2 tỷ đồng!”.

 

Tôi mắt tròn mắt dẹt ngỡ nghe nhầm khiến chị Thủy bật cười giòn tan: “Thằng Khỏe đi Nhật Bản 5 năm gửi tiền về cho bố mẹ xây nhà. Khỏe liều lắm, học ai mà cái gan làm giàu ngấm sâu trong máu. Hắn bảo phải có nhà to, đẹp, kinh tế vững vàng mới về nước cưới vợ. Còn bây giờ phải lo làm ăn. Qua Nhật Bản, Khỏe khuyên em trai XKLĐ, nghe lời anh, Hồ Văn Hổ đi Đài Loan. Lại nhắn bố mẹ cho em gái, cho vợ của Hổ ra nước ngoài luôn. Muốn thoát nghèo nhanh thì nên XKLĐ!”.

Câu chuyện về cái gan làm giàu của Hồ Văn Khỏe, đồng bào Bru-Vân Kiều bản Đá Chát ai cũng biết. Sang Nhật Bản lao động, tích trữ được số vốn kha khá, Khỏe đọc được thông tin trên mạng xã hội tại cửa khẩu quốc tế Hà Tiên (Kiên Giang) có nguồn giống trâu, bò rất đẹp. Rứa là Khỏe quyết định đầu tư lớn, chi 400 triệu đồng “đóng” hẳn một xe công-te-nơ 20 con trâu mộng to, khỏe, đẹp chở về cho ba mẹ nuôi.

 

Đàn trâu “hoành tráng” nhất bản Đá Chát buổi đầu trở thành niềm mơ ước của người dân nhưng theo thời gian cứ “rụng” dần. Cuối cùng, sau khoảng hai năm vợ chồng chị Hồ Thị Thủy dày công chăm sóc thì... không còn con nào vì “lạ nước, lạ cái”, khác khí hậu, thổ nhưỡng. Chị Thủy báo tin buồn cho con trai, Khỏe động viên mẹ: “Thôi, thua keo này, ta bày keo khác. Còn người là còn của”.

 

Về bản Cây Sú, phía đầu bản là ngôi nhà xây khang trang của hai vợ chồng người Bru-Vân Kiều Nguyễn Văn Ân và Hồ Thị Thức. Cả hai vừa trở về từ Đài Loan, đang chờ hoàn thiện thủ tục giấy tờ để quay lại làm việc.

 

Chị Hồ Thị Thức kể: “Chồng em sang Đài Loan năm 2019, năm 2022 thì đưa em sang. May mắn hai vợ chồng ở cùng nhau nên bớt được một phần chi phí. Em làm công nhân lắp ráp linh kiện điện tử, chồng lao động trong lĩnh vực xây dựng, lương bình quân 40 triệu đồng/tháng. Ngôi nhà hai vợ chồng mới sửa chữa lại dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ hết 600 triệu đồng. Công việc ổn định, dịp này về nước, vợ chồng vận động người thân, thanh niên trong bản cùng sang Đài Loan lao động. Đi để thoát nghèo, chứ ở địa phương, công việc bấp bênh, biết lúc nào giàu lên được...”.

 

 

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững và Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số (ĐBDTTS) và miền núi giai đoạn 2021-2025, trong 2 năm (2023-2024), UBND xã Trường Sơn đã hỗ trợ trên 1.360 triệu đồng chuyển đổi nghề nghiệp, hướng nghiệp cho 139 người dân là đồng bào Bru-Vân Kiều tại các bản: Hôi Rấy, Nước Đắng, Rìn Rìn, Dốc Mây, Cây Sú, Chân Trôộng, Cổ Tràng, Trung Sơn...

 

Thông qua nhiều chương trình, dự án, đến cuối năm 2024, trên địa bàn xã Trường Sơn đã có 1.174 lao động được giải quyết việc làm; 269 người tham gia XKLĐ sang các nước Đài Loan, Nhật Bản, Hungary, Hàn Quốc... đặc biệt trong đó có 69 con em người Bru-Vân Kiều.

Theo Chủ tịch UBND xã Trường Sơn: “Những năm trước đây, câu chuyện XKLĐ là một điều gì đó rất xa vời với người dân trong xã, người Kinh còn chưa dám nghĩ tới chứ nói gì đến đồng bào Bru-Vân Kiều. Nhưng nhờ những người tiên phong, quyết tâm tìm hướng thoát nghèo mà con đường XKLĐ dần trở nên gần gũi hơn với Trường Sơn. Đơn cử, tại các bản đồng bào Bru-Vân Kiều, một người XKLĐ thành công, trở thành tấm gương cho nhiều con em học tập. Con em đồng bào XKLĐ, trước hết giúp cho gia đình thoát nghèo, bản thân được mở mang kiến thức, tầm nhìn, tích trữ kinh nghiệm cuộc sống sau này trở về quê hương đủ tự tin trên con đường lập thân, lập nghiệp”.

 

Trở lại với câu chuyện lập nghiệp ở xứ người của vợ chồng Nguyễn Văn Ân và Hồ Thị Thức tại bản Cây Sú, chị Hồ Thị Thức chia sẻ: “Tháng 6 ni, hai vợ chồng qua lại Đài Loan. Cùng đi còn có thêm hai người thân của chồng là chị Nguyễn Ngọc Anh và em trai Nguyễn Văn Tấn. Mục tiêu hai vợ chồng đặt ra là cố gắng kiếm thật nhiều tiền để nuôi các con ăn học nên người, không còn phải lo cái ăn, cái mặc hàng ngày”.

 

Với chị Hồ Thị Thủy ở bản Đá Chát, khi các con trai Hồ Văn Khỏe, Hồ Văn Hổ đã có công việc ổn định tại Nhật Bản và Đài Loan, chị Thủy tiếp tục động viên con gái là Hồ Thị Rong và con dâu Hồ Thị Bông (vợ của Hồ Văn Hổ) sang Đài Loan lao động. “Cháu chắt cứ để ở nhà có vợ chồng tui lo hết. Miễn rằng các con XKLĐ, chăm lo làm ăn, một thời gian sau về nước có đồng vốn đầu tư phát triển kinh tế, không còn đói nghèo là cái bụng tui vui lắm rồi!”, chị Hồ Thị Thủy cho hay.

 

“Xác định XKLĐ là hướng thoát nghèo bền vững đối với người dân, trong đó có ĐBDTTS, UBND xã Trường Sơn đã ban hành nhiều chính sách nhằm khuyến khích, động viên con em trong xã tham gia. Vấn đề trước mắt là cố gắng liên kết, tổ chức đào tạo, nâng cao tay nghề cho các đối tượng có nhu cầu XKLĐ nhằm nâng cao chất lượng nguồn cung ứng lao động. Từ đó, con em xã Trường Sơn tự tin tham gia vào các thị trường lao động nước ngoài nhiều tiềm năng hơn, như: Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc... chứ không phải dừng lại ở thị trường Đài Loan”, Chủ tịch UBND xã Hoàng Trọng Đức thông tin thêm.