Về phản ánh nói trên của cử tri, Chủ tịch UBND xã Dương Thủy Lê Viết Dựng xác nhận: Ý kiến người dân phản ánh là chính xác. Đây cũng chính là vấn đề đau đáu của Đảng bộ và nhân dân xã nhiều năm nay trong công tác “đền ơn, đáp nghĩa” đối với gia đình chính sách, người có công, thân nhân liệt sỹ.

Trải qua 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ cứu nước, xã Dương Thủy có 92 liệt sỹ. Mặc dù hàng năm vào dịp lễ, Tết, Ngày Thương binh-Liệt sỹ, thân nhân 6 liệt sỹ, gồm: Nguyễn Túy, Nguyễn Trọng, Phạm Đáo, Phạm Tụng, Lê Viết Thí, Lê Khả đều nhận quà và sự thăm hỏi, động viên từ Trung ương đến xã nhưng về chế độ trợ cấp thờ cúng theo quy định thì chưa có. Nguyên nhân do hồ sơ gốc bị thất lạc.

 

Theo ông Nguyễn Văn Nghĩa, Trưởng phòng LĐ-TB-XH huyện Lệ Thủy: Về việc xét cấp lại bằng Tổ quốc ghi công, giải quyết chế độ thờ cúng cho thân nhân liệt sỹ, không phải chỉ có cử tri xã Dương Thủy đề nghị mà còn tồn đọng ở nhiều địa phương khác. Toàn huyện hiện nay đang tồn đọng 56 hồ sơ liệt sỹ chưa có bằng Tổ quốc ghi công, thân nhân liệt sỹ chưa được hưởng chế độ thờ cúng. Phòng LĐ-TB-XH huyện tiếp tục nỗ lực tham mưu cho UBND huyện, Sở LĐ-TB-XH để kiến nghị Bộ LĐ-TB-XH xem xét, giải quyết.

Trong các liệt sỹ bị thất lạc hồ sơ tại xã Dương Thủy, theo bà Nguyễn Thị Bình, công chức Văn hóa-Xã hội xã cho biết: “Thương nhất là gia đình ông, bà Phan Văn Diện, Nguyễn Thị Cúc ở thôn Bình Minh, hiện tại đang thờ cúng 2 liệt sỹ: Nguyễn Túy (SN 1921), Nguyễn Trọng (SN 1923) là chú ruột bà Nguyễn Thị Cúc”.

Theo những giấy tờ gia đình ông, bà Phan Văn Diện, Nguyễn Thị Cúc còn lưu giữ cho thấy: Hai liệt sỹ Nguyễn Túy, Nguyễn Trọng là con ông, bà Nguyễn Nòng (SN 1884), Phạm Thị Vạc (SN 1887). Trong kháng chiến chống Pháp, mặc dù là em nhưng liệt sỹ Nguyễn Trọng tham gia quân đội trước, sau đó về động viên anh mình Nguyễn Túy nhập ngũ. Liệt sỹ Nguyễn Túy hy sinh tháng 5/1952, liệt sỹ Nguyễn Trọng hy sinh tháng 7/1958 cùng ở chiến trường Bình Trị Thiên.  

 

 Tuy nhiên, năm 2014, gia đình về Sở LĐ-TB-XH xin trích lục hồ sơ liệt sỹ Nguyễn Túy thì vẫn còn. Hồ sơ liệt sỹ Nguyễn Túy do Sở LĐ-TB-XH quản lý có số 4291/TCc; bằng Tổ quốc ghi công số ZQ 4229b (theo Quyết định số 424-TTg, ngày 1/12/1959 của Thủ tướng Chính phủ).

Trường hợp liệt sỹ Nguyễn Trọng, căn cứ vào Huy chương Kháng chiến hạng Nhì do Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam truy tặng với nội dung: “Tặng Huy chương Kháng chiến hạng Nhì cho liệt sỹ Nguyễn Trọng, xã Dương Thủy, Lệ Thủy, Quảng Bình đã có thành tích trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược” (Quyết định số 627/2005 QĐ/CTN, vào sổ vàng số 49, ngày 24/6/2005), ông bà Phan Văn Diện, Nguyễn Thị Cúc làm hồ sơ xin cấp bằng Tổ quốc ghi công cho liệt sỹ Nguyễn Trọng từ năm 2016 nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết.

 

 

Lý do, theo bà Nguyễn Thị Cúc là vì dấu Quốc huy trên Huy chương Kháng chiến hạng Nhì truy tặng cho liệt sỹ Nguyễn Trọng không có. “Trước đây khi gia đình nhận huy chương về thì có, nhưng theo thời gian, lũ lụt ngâm nên dấu Quốc huy bị mờ dần”, ông Phan Văn Diện giải thích. 

Chủ tịch UBND xã Dương Thủy Lê Viết Dựng cho biết thêm: Với chức năng, nhiệm vụ của mình, UBND xã nhiều lần hướng dẫn thân nhân 6 liệt sỹ kể trên trong đó có gia đình ông bà Phan Văn Diện, Nguyễn Thị Cúc làm hồ sơ đề nghị cấp bằng Tổ quốc ghi công cho các liệt sỹ, từ đó có căn cứ giải quyết chế độ thờ cúng cho họ. Hồ sơ làm xong, UBND xã gửi cho các ngành chức năng nhưng chưa được giải quyết dứt điểm và tồn đọng đến bây giờ.