Những năm qua, việc xây dựng nhà ở xã hội (NƠXH) cho người dân luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm, giúp cho hàng triệu công nhân, người TNT có chỗ ở ổn định, an toàn. Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, giai đoạn 2021-2025, cả nước đã hoàn thành 41 dự án NƠXH khu vực đô thị, quy mô xây dựng 19.516 căn hộ; đang tiếp tục triển khai 294 dự án với quy mô xây dựng 288.499 căn hộ.

 

Trong đó, chương trình phát triển NƠXH dành cho công nhân khu công nghiệp hoàn thành 7 dự án với quy mô 5.314 căn hộ; đang tiếp tục triển khai 93 dự án với quy mô 127.272 căn hộ. Chương trình phát triển NƠXH cho người có TNT tại khu vực đô thị đã hoàn thành 34 dự án, quy mô 14.202 căn hộ; đang tiếp tục triển khai 201 dự án, quy mô 161.227 căn hộ.

 

Tuy nhiên, quá trình triển khai thực hiện các chính sách NƠXH cũng đã bộc lộ một số tồn tại, hạn chế, như: Quy hoạch bố trí quỹ đất phát triển NƠXH cho công nhân, người có TNT chưa thực hiện hiệu quả. Nguồn vốn ưu đãi cho vay để phát triển NƠXH, chính quyền địa phương, doanh nghiệp trong việc chăm lo nhà ở cho người dân, đặc biệt là đối tượng TNT khu vực đô thị, công nhân trong các khu công nghiệp chưa được quan tâm nhiều.

 

Theo số liệu từ “Chương trình phát triển nhà ở tỉnh Quảng Bình giai đoạn 2021-2030”, toàn tỉnh có khoảng 34.000 lao động tại khu vực đô thị có TNT dưới 11 triệu đồng/tháng. Các trường hợp này có hộ khẩu tại địa phương, phần lớn đã có nhà ở hoặc ở chung với gia đình.

Các trường hợp là người lao động ngoại tỉnh, huyện chuyển đến TP. Đồng Hới chủ yếu phải thuê nhà hoặc ở nhờ nhà người thân. Tại các khu công nghiệp có trên 6.000 công nhân, đa số họ đều chưa có nhà nên phải ở nhờ nhà người quen hoặc nhà trọ.

 

Mặc dù nhu cầu nhà ở đối với công nhân, người có TNT rất cao nhưng cả tỉnh hiện chỉ có 1 dự án nhà ở công nhân của Công ty TNHH xây dựng tổng hợp Đại Phong với quy mô 204 căn hộ, đáp ứng cho khoảng 400 người. Thời gian tới, với sự phát triển của các khu công nghiệp sẽ thu hút thêm nhiều công nhân nên dự báo nhu cầu về NƠXH sẽ còn tăng rất mạnh; dự kiến đến năm 2030 cả tỉnh có khoảng 22.000 công nhân có nhu cầu về nhà ở.

 

Từ nhiều năm nay, chị Võ Thị Hồng Ngoan (Quảng Ninh) lấy chồng ở huyện Minh Hóa rồi thuê nhà ở trọ tại TP. Đồng Hới. Công việc hàng ngày của chị là bán hàng ở chợ Đồng Hới, còn chồng đi giao hàng, công việc vất vả, thu nhập không cao lại phải nuôi 3 đứa con.

 

“Với mức thu nhập trên dưới 10 triệu đồng, vợ chồng tôi chắt bóp lắm cũng chỉ đủ chi trả cho cuộc sống hàng ngày chứ đâu dám nghĩ đến chuyện mua nhà. Vài năm tới, nếu không có chính sách hỗ trợ mua NƠXH cho người có TNT thì chúng tôi cũng tính về quê sống với ông bà”, chị Ngoan chia sẻ.

 

Xí nghiệp May Hà Quảng (Tổng công ty May 10) hiện có gần 1.000 công nhân. Lực lượng lao động ở đây chủ yếu là giới trẻ, đến từ nhiều địa phương trong tỉnh. Bình quân mỗi tháng, thu nhập của họ đạt khoảng 7,5 triệu đồng. Theo đại diện của xí nghiệp, “Cuộc sống của người lao động nơi đây dù được cải thiện hơn nhưng vẫn còn rất khó khăn. Đa số công nhân đều ở nhà trọ hoặc nhà người thân. Để giúp họ vơi bớt nhọc nhằn, đơn vị đã bố trí xe đưa đón hàng ngày khoảng 250 người”.

 

Chị Nguyễn Thị Oanh, công nhân Xí nghiệp May Hà Quảng tâm sự: “Với mức lương hiện tại, tôi không dám mơ ước đến việc mua nhà. Để có thêm thu nhập, tôi đã cố gắng làm tăng ca và làm thêm một số công việc nhưng cũng chẳng tiết kiệm được bao nhiêu”. Vợ chồng chị Oanh đều làm công nhân, để kiếm thêm thu nhập chi trả cuộc sống, tiền thuê trọ, sau giờ làm và vào ngày nghỉ, chồng chị Oanh còn chạy xe ôm. Tuy nhiên, trong bối cảnh giá cả mọi thứ đều tăng cao như hiện nay, mức thu nhập hiện tại vẫn khá eo hẹp. Ước mơ mua được một căn nhà của vợ chồng chị Oanh vẫn còn xa vời…

 

 

Để giải quyết vấn đề nhà ở cho công nhân, người có TNT, Bộ Xây dựng đã trình và Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 338/QĐ-TTg, ngày 3/4/2023 phê duyệt Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NƠXH cho đối tượng TNT, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030”. Theo đề án, giai đoạn 2021-2025 sẽ hoàn thành 428.000 căn; giai đoạn 2025-2030 hoàn thành 634.200 căn.

 

Để đề án đạt được mục tiêu, Bộ Xây dựng đề nghị các bộ, ngành, địa phương tập trung đánh giá đúng thực trạng kết quả đã triển khai thời gian qua; chỉ rõ tồn tại, hạn chế, nguyên nhân và đề xuất giải pháp thiết thực. Trong đó, hiệu quả nhất là giải pháp về huy động mọi nguồn lực từ xã hội cùng tham gia với Nhà nước để thúc đẩy việc phát triển NƠXH...

 

Mới đây, UBND tỉnh cũng đã chấp thuận chủ trương đầu tư dự án khu NƠXH tại xã Lộc Ninh (TP. Đồng Hới) với quy mô 9,6ha, dự kiến 691 căn nhà. Hiện, UBND tỉnh đang triển khai lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án. Bên cạnh đó, đã có một số nhà đầu tư trên địa bàn quan tâm, lập hồ sơ đề xuất thực hiện dự án NƠXH trên phần đất 20% của dự án nhà ở thương mại.

Thời gian tới, bộ sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành liên quan trong việc sửa đổi một số luật, như: Đất đai, đấu thầu, tập trung sửa đổi chính sách, trình tự thủ tục dự án chính sách ưu đãi nhà nước, chính sách cho lực lượng vũ trang; tiếp tục tháo gỡ vướng mắc để xây dựng nhà ở cho công nhân, người có TNT...

Tại Quảng Bình, để đáp ứng nhu cầu về nhà ở cho công nhân, người có TNT, tỉnh đã kêu gọi các doanh nghiệp sử dụng lao động đầu tư xây dựng loại hình nhà ở cho công nhân, ngoài ra cần phát triển các dự án nhà ở cho người TNT ngoài khu công nghiệp để người lao động mua, thuê. Bên cạnh đó, UBND tỉnh đã ban hành “Chương trình phát triển nhà ở tỉnh Quảng Bình giai đoạn 2021-2030”, phát triển NƠXH với chỉ tiêu là 3.024 căn.

 

Giám đốc Sở Xây dựng Lê Anh Đức cho biết: “Để thực hiện kế hoạch phát triển NƠXH, UBND tỉnh Quảng Bình đã phê duyệt quy hoạch các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị có diện tích từ 5ha trở lên trên địa bàn TP. Đồng Hới phải dành 20% quỹ đất để xây dựng NƠXH. Đối với nhà ở công nhân, UBND tỉnh Quảng Bình đã phê duyệt quy hoạch các khu hạ tầng trong và ngoài hàng rào các khu công nghiệp, trong đó bố trí đủ quỹ đất để xây dựng nhà ở cho công nhân. Đến nay, quỹ đất để xây dựng NƠXH trên địa bàn hoàn toàn đáp ứng nhu cầu nhà ở cho người có TNT tại TP. Đồng Hới và nhà ở cho công nhân trên địa bàn tỉnh”…