(QBĐT) - Trong những năm qua, chính sách bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) đã thể hiện tốt vai trò là điểm tựa an sinh cho người lao động (NLĐ). Đặc biệt, trong năm 2020, trong bối cảnh thị trường lao động có nhiều biến động do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 và lũ lụt, BHTN thật sự đã trở thành “bạn đồng hành” giúp NLĐ vượt qua khó khăn, ổn định cuộc sống, yên tâm trong thời gian đi tìm việc làm mới, góp phần ổn định chính sách an sinh xã hội.
Nhiều quyền lợi
BHTN chính là gói bảo hiểm để bảo đảm cho các quyền lợi mà NLĐ được hưởng khi thất nghiệp. Khi mất việc, NLĐ sẽ nhận được một khoản tiền mặt; ngoài ra, gói BHTN còn bao gồm cả bảo hiểm y tế (BHYT) cùng với đào tạo nghề trong quãng thời gian mà NLĐ chờ và đi tìm một công việc mới.
Do đó, chính sách BHTN luôn bảo đảm nguyên tắc chia sẻ, đóng-hưởng. Đồng thời, việc triển khai thực hiện BHTN bảo đảm theo phương châm 3 đúng (đúng đối tượng, đúng chế độ, đúng thời hạn). Từ vai trò trên mà hiện nay BHTN thật sự trở thành điểm tựa của NLĐ và người sử dụng lao động (NSDLĐ), được các ngành, các cấp và xã hội đánh giá cao.
 |
Thực tế cho thấy, BHTN đã đóng vai trò bù đắp các tổn thất về mặt tài chính cho NLĐ và giúp họ có cơ hội để quay lại với thị trường việc làm. Đơn cử như trường hợp của anh Hoàng Văn Thái (công nhân của một công ty xây dựng ở TX. Ba Đồn) có thu nhập gần 4 triệu đồng/tháng, đã tham gia BHTN trên 6 năm, do công ty làm ăn thua lỗ nên anh Thái bị mất việc.
Theo quy định, anh Thái sẽ được lĩnh 6 tháng tiền trợ cấp BHTN. Anh Thái chia sẻ: “Tôi là lao động chính trong gia đình, chẳng may rơi vào cảnh thất nghiệp nên cuộc sống khó khăn là điều không thể tránh khỏi. Nhưng nhờ số tiền trợ cấp thất nghiệp hơn 18 triệu đồng đã giúp gia đình tôi không quá bế tắc trong thời gian tìm việc làm mới”.
Để nâng cao nhận thức của NLĐ và NSDLĐ về chính sách BHTN, Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh Quảng Bình và Trung tâm Dịch vụ việc làm Sở Lao động-Thương binh và Xã hội (Sở LĐ-TB-XH) đã đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền chính sách BHTN, tư vấn việc làm, học nghề cho NLĐ, các đơn vị doanh nghiệp tại các buổi tư vấn, các phiên giao dịch việc làm; phối hợp với Báo Quảng Bình, Đài PT-TH tỉnh thực hiện các trang chuyên đề về chính sách về BHXH nói chung và BHTN nói riêng.
Sát cánh cùng NLĐ vượt qua khó khăn
Theo BHXH tỉnh Quảng Bình, tính đến ngày 31-12-2020, toàn tỉnh có 59.004 người tham gia BHTN. Thực tế cho thấy, vai trò của chính sách BHTN ngày càng trở nên quan trọng trong hệ thống an sinh xã hội, đặc biệt trong bối cảnh thiên tai, dịch bệnh diễn biến phức tạp. Chính sách BHTN đã giúp NLĐ vượt qua khó khăn, yên tâm trong thời gian đi tìm việc làm mới.
Ông Nguyễn Thanh Phương, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm Sở LĐ-TB-XH (gọi tắt là Trung tâm) cho biết, từ đầu năm 2020 đến nay, cả nước rơi vào 2 đợt cao điểm của dịch Covid-19, do đó số lượng doanh nghiệp ngừng hoạt động kinh doanh và cho NLĐ nghỉ việc tăng lên nhiều dẫn đến số lượng NLĐ thất nghiệp đến nộp hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp tại Trung tâm trong năm 2020 tăng 12,7% và số quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp tăng 8,9% so với năm 2019.
Cụ thể, trong năm 2020, Trung tâm đã tiếp nhận được 3.842 hồ sơ đề nghị hưởng BHTN; 3.683 người có quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp hàng tháng; 98 người được hỗ trợ học nghề. Số lao động bị thất nghiệp được Trung tâm tư vấn về việc làm là 3.890 người và 153 lượt người được giới thiệu việc làm.
Cùng với đó, Trung tâm chú trọng công tác tư vấn, giới thiệu việc làm và hỗ trợ học nghề, được thực hiện xuyên suốt quá trình NLĐ hưởng trợ cấp thất nghiệp như: tư vấn ban đầu trước khi lao động làm hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp; tư vấn khi lao động đến nhận kết quả hưởng trợ cấp thất nghiệp; tư vấn mỗi lần lao động đến thông báo tình trạng việc làm hàng tháng. Đồng thời, tất cả những người thất nghiệp có nguyện vọng học nghề đều được hỗ trợ học nghề theo đúng quy định của pháp luật.
Theo ông Phương, bên cạnh những kết quả đã đạt được, trong quá trình thực hiện chính sách BHTN vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc như: một số ít NLĐ thời gian gần đây khai báo chưa trung thực về tình trạng việc làm của mình dẫn đến việc phải ra quyết định thu hồi tiền trợ cấp thất nghiệp; NLĐ chỉ chú trọng việc hưởng trợ cấp thất nghiệp chứ chưa muốn quay lại thị trường lao động; tuy mức hỗ trợ học nghề có điều chỉnh tăng nhưng vẫn còn thấp và thời gian học khá ngắn nên lao động thất nghiệp cũng chưa mặn mà với việc được hỗ trợ học nghề…
Để khắc phục những hạn chế trên, Trung tâm đã có những kiến nghị với ngành chức năng, địa phương và có những phương hướng, giải pháp cụ thể như: tập trung khai thác, nắm bắt thông tin về các cơ sở dạy nghề và ngành nghề đào tạo nhằm tư vấn, giới thiệu cho người thất nghiệp lựa chọn được ngành nghề phù hợp. Nâng cao hiệu quả trong công tác tư vấn, giới thiệu việc làm, hỗ trợ học nghề cho NLĐ đang hưởng trợ cấp thất nghiệp.
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền để NLĐ hiểu, nhận thức đầy đủ và tuân thủ theo quy định của pháp luật về BHTN. Đặc biệt, phải làm sao để NSDLĐ nhận thức rõ trách nhiệm của họ khi tham gia BHXH nói chung và BHTN nói riêng chính là để bảo đảm nguồn nhân lực cho doanh nghiệp được ổn định và phát triển. Vì chỉ khi nào NLĐ được bảo đảm an sinh xã hội thì mới có cơ sở để họ gắn bó và giúp cho doanh nghiệp phát triển tốt hơn.
|
Quy định dành cho người được hưởng chính sách BHTN
Mức hưởng trợ cấp hàng tháng bằng 60% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHTN của 6 tháng liền kề trước khi thất nghiệp nhưng tối đa không quá 5 lần mức lương cơ sở đối với NLĐ thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định hoặc không quá 5 lần mức lương tối thiểu vùng theo quy định của Bộ luật Lao động đối với NLĐ đóng BHTN theo chế độ tiền lương do người chủ sử dụng lao động quyết định tại thời điểm chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc.
Thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp tính theo số tháng đóng BHTN, cứ đóng đủ 12 tháng đến đủ 36 tháng được hưởng 3 tháng trợ cấp thất nghiệp, sau đó, cứ đóng đủ 12 tháng thì được hưởng thêm 1 tháng trợ cấp thất nghiệp nhưng không quá 12 tháng.
Trong thời hạn 3 tháng kể từ ngày chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc, NLĐ nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp tại Trung tâm Dịch vụ việc làm do cơ quan quản lý nhà nước về việc làm thành lập. Thời điểm hưởng trợ cấp thất nghiệp được tính từ ngày thứ 16, kể từ ngày nộp đủ hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp theo quy định tại khoản 1, Điều 46 của Luật Việc làm.
Ngoài ra, lao động thất nghiệp còn hưởng các chính sách hỗ trợ như: được hỗ trợ tiền trợ cấp thất nghiệp; được hưởng chế độ BHYT theo quy định của pháp luật về BHYT; hỗ trợ tư vấn, giới thiệu việc làm miễn phí; hỗ trợ chi phí học nghề; hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề để duy trì việc làm cho NLĐ.
|
Phan Phương
