(QBĐT) - "Cộng đồng bảo vệ môi trường" One Phong Nha giờ đây đã trở thành cái tên quen thuộc không chỉ đối với người dân Phong Nha, mà còn với cả du khách nước ngoài, những người có thể chỉ đôi lần dừng chân tại đây để ngắm cảnh. Bên cạnh hướng đến một môi trường du lịch xanh-sạch-đẹp, điều đặc biệt mà One Phong Nha đã làm được chính là tạo sự lan tỏa sâu rộng về trách nhiệm bảo vệ môi trường trong cộng đồng dân cư. Hơn thế nữa, One Phong Nha đã và đang là điểm hẹn của những du khách yêu và đối xử trách nhiệm với Phong Nha-Kẻ Bàng nói riêng, với thiên nhiên nói chung!

One Phong Nha và “phong trào nhặt rác”

“Phong trào nhặt rác” là cách nhiều người dân xã Sơn Trạch gọi tên hoạt động của One Phong Nha. Ra đời từ tháng 3-2018 trên cơ sở những hoạt động thu gom rác thải của một số cá nhân đang kinh doanh dịch vụ du lịch trên địa bàn, One Phong Nha định kỳ tổ chức thu gom rác thải mỗi tháng một lần. Các khu vực hoạt động chủ yếu ở xã Sơn Trạch, nơi tập trung nhiều danh lam thắng cảnh và các cơ sở du lịch cộng đồng.

Thời điểm ban đầu, nhóm có khoảng 40 người, bao gồm các cá nhân kinh doanh du lịch, du khách và người dân địa phương. Đến thời điểm này, con số tham gia hoạt động này đã lên đến hàng trăm người. Mọi người đến với One Phong Nha trên tinh thần tự nguyện, vì môi trường chung.

Cùng với việc tự đóng góp để mua sắm các vật dụng, như: bao lác, găng tay, gắp rác…, One Phong Nha đã huy động xe ô tô để chở rác đến các điểm trung chuyển. Số thành viên tham gia hàng tháng dao động từ 40 đến 100 người tùy thời điểm. Có những đợt, One Phong Nha đón cả một đoàn du khách nước ngoài với vài chục người cùng tham gia. Một số du khách trong sau khi tham gia hoạt động đã tiếp tục xây dựng kế hoạch để trở lại Phong Nha và tiếp tục đồng hành cùng One Phong Nha.

Những người tiên phong

Là một tổ chức tự phát, One Phong Nha có các thành viên ban đầu là những người đang làm việc tại cơ sở du lịch, homestay, farmstay tại khu vực Phong Nha-Kẻ Bàng. Lê Lưu Dũng (sinh năm 1985), chủ nhân của Jungle Boss Homestay, Shannon Brewer-MCCabe (sinh năm 1975) đến từ nước Úc, Dương Vũ Linh, Vân Anh (Jungle Boss), Lê Viết Hà (Carambola Bungalow), Nguyễn Thế Vinh (Highway 20 Homestay)… là những thành viên nòng cốt của One Phong Nha.

Đến từ tỉnh Quảng Trị, sau thời gian công tác tại Dự án bảo tồn thiên nhiên vườn thú Cologne (Đức) tại Phong Nha-Kẻ Bàng và từng “đầu quân” cho Công ty Oxalis, Lê Lưu Dũng đã yêu mến và gắn bó với Phong Nha. Năm 2014, anh bắt tay vào khởi nghiệp du lịch với Jungle BossHomestay tại xã Sơn Trạch.

Hiện tại, Jungle Boss đã trở thành một thương hiệu mạnh của du lịch cộng đồng tại khu vực Phong Nha-Kẻ Bàng. Cùng với sự lớn mạnh của Jungle Boss, Lê Lưu Dũng đã cùng bạn bè xây dựng nên One Phong Nha với mong muốn giữ gìn Phong Nha luôn xanh-sạch-đẹp.

Shannon Brewer-MCCabe đến từ nước Úc. Bởi tình yêu với Phong Nha nên sau nhiều chuyến du lịch, chị đã quyết định dừng chân tại đây. Hiện cả gia đình gồm chị gồm 4 người đang sống tại xã Hưng Trạch. Là giáo viên, ngoài thời gian dạy online, chị dành hầu hết thời gian cho One Phong Nha với nhiều ý tưởng và hành động sáng tạo.

Tương tự, Dương Vũ Linh, Vân Anh (Jungle Boss), Lê Viết Hà (Carambola Bungalow), Nguyễn Thế Vinh (Highway 20 Homestay), Lê Văn Điệp (Diep Le Homestay)… là những người gắn bó với miền đất di sản. Bằng tất cả tình yêu và lòng biết ơn, trách nhiệm với vùng đất này, họ đã chung tay hành động và lan tỏa những điều tốt đẹp trong cộng đồng.

Những việc làm tự phát nhưng đầy tinh thần trách nhiệm của One Phong Nha đã và đang thu hút sự tham gia tích cực của du khách và cộng đồng. Những du khách nước ngoài dù chỉ có kỳ nghỉ ngắn ngủi ở Phong Nha cũng bố trí thời gian và tự nguyện tham gia rất nhiệt tình. Người dân nơi đây đã quen với “phong trào nhặt rác” và One Phong Nha đang tạo nên những hiệu ứng tích cực trên địa bàn.

Anh Nguyễn Văn Dũng (sinh năm 1970) và vợ là chị Nguyễn Thị Tư (sinh năm 1981) ở thôn 2, Phong Nha (Sơn Trạch) đã đồng hành cùng One Phong Nha ngay từ những ngày đầu tiên. Anh Dũng chia sẻ, đến nay, người dân Sơn Trạch đã bắt đầu quen và hưởng ứng “phong trào nhặt rác” của One Phong Nha.

Nếu trước đây nhiều bà con còn thải rác bừa bãi, thì nay mọi chuyện đang tiến triển theo hướng tích cực. Không chỉ có những người tham gia One Phong Nha mới có ý thức, mà cơ bản, bà con đã thấy được cái lợi của việc môi trường xanh-sạch-đẹp để tự giác thu gom rác thải đúng nơi quy định ngay từ chính gia đình mình.

Sáng tạo để bảo vệ môi trường

Từ “phong trào nhặt rác” ban đầu, đến nay, One Phong Nha đã và đang triển khai những kế hoạch mới. Chị Shannon Brewer-MCCabe đã kêu gọi được nguồn vải miễn phí để may túi xách và in logo One Phong Nha. Hàng ngày, chị mang túi vải để truyên truyền cho người dân và du khách trong việc hạn chế rác thải nhựa, sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường.

Những túi vải này hiện được bán ở các cơ sở du lịch cộng đồng và tặng cho người dân địa phương. Chị cũng là người tích cực tuyên truyền, vận động các cơ sở kinh doanh du lịch ngừng sử dụng ống hút nhựa, các loại chai nhựa mà chuyển sang dùng ống hút inox và chai thuỷ tinh. Shannon Brewer-MCCabe đã thiết kế túi vải đựng ống hút inox để bán cho du khách. Tiền lãi thu được sẽ sử dụng cho các hoạt động của One Phong Nha.

Còn anh Lê Lưu Dũng chia sẻ, hiện Jungle Boss Homestay đang sử dụng túi làm từ bột sắn để hạn chế rác thải nhựa. Dù chi phí khá cao nhưng đây là giải pháp hữu hiệu để hạn chế ô nhiễm môi trường. Anh và các thành viên của One Phong Nha đang đẩy mạnh việc tuyên truyền, vận động mọi người hạn chế túi ni long, sử dụng túi bằng bột sắn.

Việc sử dụng những ứng dụng “xanh” khi đi du lịch cũng được nhiều cơ sở du lịch cộng đồng ở Phong Nha tích cực áp dụng. Một trong số đó là ứng dụng Refill My Bottle. Theo đó, các cơ sở du lịch lắp đặt hệ thống lọc nước để du khách có thể sử dụng bình nước của mình lấy nước miễn phí, thay vì tốn tiền mua các loại nước đóng chai và thải rác thải nhựa.

Để được dùng nước miễn phí, du khách tải ứng dụng Refill My Bottle về điện thoại. Ứng dụng sẽ thông tin cụ thể về các điểm lấy nước miễn phí trong khu vực. “Hiện ở Phong Nha có khoảng 20 điểm cấp nước miễn phí như thế. Tôi hy vọng trong tương lai, con số này sẽ phát triển hơn, đồng nghĩa với việc các loại vỏ chai nhựa sẽ dần được loại bỏ!”, anh Dũng chia sẻ.

Trao đổi về những hiệu quả tích cực của One Phong Nha, anh Lê Văn Điệp, Chủ tịch Ủy ban MTTQVN xã Sơn Trạch cho biết, trước khi tổ chức các hoạt động, những thành viên của One Phong Nha đã trao đổi với UBND xã về mục tiêu và kế hoạch, thời gian hoạt động của nhóm. Các hoạt động của One Phong Nha đã góp phần cùng với chính quyền địa phương mang lại sự thay đổi tích cực về môi trường và nhận thức của người dân.

“Cá nhân tôi vừa là cán bộ xã, vừa là người kinh doanh du lịch cộng đồng, là thành viên của One Phong Nha nên tôi tham gia khá thường xuyên các hoạt động của nhóm. Tôi cho rằng, đây là một mô hình đồng hành hiệu quả cùng địa phương và cộng đồng dân cư trong vấn đề hạn chế và đẩy lùi rác thải nhựa, bảo vệ môi trường xanh-sạch-đẹp cho miền di sản!”, anh Điệp chia sẻ.

Ngọc Mai