Đồng Hới là một trong những địa phương có doanh số cho vay cũng như dư nợ chương trình NS và VSMT cao của tỉnh. Hiện toàn thành phố có gần 4.000 hộ dân đang vay vốn NS và VSMT với dư nợ 45 tỷ đồng. Trong đó, có một số xã có dư nợ tín dụng cao như Bảo Ninh, Đức Ninh và Đồng Sơn.

 

Theo thông tin từ phía NHCSXH, mức cho vay theo quy định là 6 triệu đồng/công trình, tối đa mỗi hộ được vay 12 triệu đồng/2 công trình (theo quy định cũ). Toàn thành phố đã có gần 4.000 công trình nước sạch và hơn 3.933 công trình vệ sinh.

 

Với số vốn có được, người dân đã đầu tư cải tạo, nâng cấp, xây dựng mới các công trình nước sạch, công trình vệ sinh, chuồng trại chăn nuôi, bảo đảm theo tiêu chuẩn quốc gia về NS và VSMT. Những hộ gia đình chăn nuôi đều xây dựng được hệ thống biogas vừa tiết kiệm chi phí vừa bảo đảm vệ sinh môi trường nông thôn.

 

Bà Nguyễn Thị Hà, thôn Mỹ Cảnh, xã Bảo Ninh vừa được NHCSXH thành phố Đồng Hới giải ngân cho vay mức tối đa 12 triệu đồng nguồn vốn NS và VSMT. Bà Hà cho biết: “Những năm về trước, nước giếng khơi tuy trong nhưng nhà tôi không dám ăn vì sợ bị ô nhiễm bởi các nguồn nước từ các vựa nuôi tôm và nhiễm mặn... Để có nước ăn uống, đun nấu, gia đình tôi phải hứng nước mưa, đi mua, đi xin từ các xã, phường lân cận. Các thành viên trong nhà phải dùng tiết kiệm mới đủ để sinh hoạt. Đến nay, nhờ chính sách của Nhà nước, tôi có thêm vốn đầu tư cải tạo hệ thống nước sinh hoạt phục vụ cuộc sống hàng ngày”.

Tại huyện Bố Trạch, tính đến hết tháng 9-2018, dư nợ cho vay chương trình NS và VSMT tại Phòng giao dịch NHCSXH huyện đạt gần 69 tỷ đồng, tăng hơn 7,5 tỷ đồng so với cuối năm 2017, với gần 6 nghìn hộ gia đình còn dư nợ.

 

Từ nguồn vốn ưu đãi đã giúp khoảng 14.000 lượt hộ gia đình vay vốn để xây dựng công trình NS và công trình VSMT, góp phần cải thiện tình trạng ô nhiễm môi trường nông thôn và từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống cho nhân dân. Các công trình được người dân chú trọng đầu tư là bể biogas, tự hoại, bể lọc nước, giếng khoan, tập trung nhiều ở các xã Hải Trạch, Đức Trạch, Đồng Trạch, Nhân Trạch, Cự Nẫm...

 

Suốt quá trình triển khai thực hiện chương trình tín dụng NS và VSMTNT từ năm 2007 đến nay, NHCSXH tỉnh đã có sự phối hợp chặt chẽ với các ngành, chính quyền các địa phương, cùng các hội, đoàn thể tích cực triển khai đến các hộ dân có nhu cầu vay vốn sử dụng nước sạch và xây dựng khu vệ sinh hợp tiêu chuẩn. Công tác phối hợp giữa ngân hàng và các ban, ngành, tổ chức chính trị-xã hội khá nhịp nhàng từ khâu lập kế hoạch tín dụng đến khâu triển khai nghiệp vụ cho vay, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tiếp cận nguồn vốn.

 

Hầu hết các hộ vay đều sử dụng vốn hiệu quả, đúng mục đích. Chất lượng cho vay và công tác thu nợ, thu lãi được ngân hàng thực hiện bảo đảm. Hiệu quả chương trình cho vay vốn NS và VSMTNT của NHCSXH đã được thực tiễn chứng minh.

 

Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập. Với sự gia tăng nhanh về dân số, tốc độ đô thị hóa khiến ô nhiễm nguồn nước ngày càng cao; nhiều công trình NS và VSMTNT riêng lẻ của các hộ dân xây dựng từ những dự án trước đang xuống cấp làm giảm chất lượng nước sạch và tác dụng giữ gìn vệ sinh...

 

Ông Nguyễn Hồng Liêm, Phó Giám đốc NHCSXH tỉnh cho biết: “Khó khăn đầu tiên mà người vay gặp phải là mức cho vay 6 triệu đồng/công trình hiện nay không còn phù hợp với chi phí nhân công và nguyên vật liệu. Thực tế, chi phí mua sắm bồn chứa nước, máy bơm nước đã tiêu tốn hơn 6 triệu đồng, chưa kể xây dựng nhà vệ sinh và các chi phí phát sinh khác. Hiện một số hộ khó khăn xây dựng hoàn toàn bằng vốn vay nên công trình không bảo đảm chất lượng hoặc không dám vay vì không đủ chi phí hoàn thiện công trình. Trước những bất cập đó, vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định 1205/QĐ-TTg điều chỉnh mức vốn cho vay đối với mỗi loại công trình tối đa là 10 triệu đồng/hộ thay vì 6 triệu đồng/hộ như quy định cũ để bảo đảm chất lượng các công trình vệ sinh”.

 

Để góp phần nâng cao hơn nữa chất lượng cuộc sống của người dân, ngoài nguồn vốn từ chương trình NS và VSMTNT, thiết nghĩ các địa phương cần huy động nguồn vốn khác để đầu tư các công trình nước sạch. Trong 19 bộ tiêu chí về xây dựng nông thôn mới, tiêu chí bảo đảm NS và VSMT hết sức quan trọng, vì vậy, chặng đường khơi nguồn nước sạch ở nông thôn cần sự chung sức của cả cộng đồng xã hội, trên tinh thần Nhà nước và nhân dân cùng làm.