(QBĐT) - Đã tròn 20 năm thực hiện quy định đội mũ bảo hiểm (MBH) bắt buộc, thế nhưng đến nay ở 2 xã Trọng Hóa và Dân Hóa (Minh Hóa), tình trạng người dân “hồn nhiên” ngồi trên xe mô tô, xe gắn máy mà không đội MBH vẫn diễn ra hàng ngày. Mặc dù, nơi mà người dân 2 xã này tham gia giao thông là tuyến Quốc lộ 12A, có lượng người và phương tiện qua lại rất lớn…

"Kẹp" ba, đầu trần…vi vu trên xe máy

Chỉ trong vòng 1 giờ đồng hồ đứng trên Quốc lộ 12A, đoạn qua trước trụ sở xã Dân Hóa (Minh Hóa) chúng tôi đã ghi nhận được hàng trăm trường hợp người dân nơi đây đi xe gắn máy tham gia giao thông trên đường mà không hề đội MBH.

Đã không đội MBH còn chở quá người quy định (Ảnh chụp trên Quốc lộ 12A, ngay trước trụ sở UBND xã Trọng Hóa)

Thậm chí, có nhiều trường hợp kẹp 3 đến 4 người trên một xe máy chạy lạng lách hết tốc độ trên Quốc lộ mà không có người nào đội MBH. Những người dân tham gia giao thông nơi đây “hồn nhiên” đến mức khi thấy chúng tôi dùng máy ảnh và máy quay phim ghi hình mà họ cũng chẳng hề quan tâm, không ý thức được mình đang vi phạm Luật Giao thông đường bộ.

Đem câu chuyện này trao đổi với ông Hồ Xuân, Trưởng Công an xã Dân Hóa, ông Xuân thừa nhận việc người dân trong xã khi tham gia giao thông bằng xe mô tô, xe máy trên Quốc lộ 12A mà không đội MBH đã diễn ra từ nhiều năm nay và hiện nay vẫn đang rất phổ biến. “Chính quyền và Công an xã đã nhiều lần tuyên truyền, thậm chí phát miễn phí MBH cho họ (người dân) nhưng họ có nghe mô. Mũ phát về thì để đó, ra đường thì cứ đầu trần mà chạy, nói không nổi luôn!”, ông Xuân ngao ngán nói.

Theo ông Xuân, do ý thức tham gia giao thông kém, không hiểu luật nên không chỉ không đội MBH, nhiều trường hợp khi tham gia giao thông còn uống rượu bia, chở 3 đến 4 người trên một xe máy, lại phóng nhanh vượt ẩu nên thời gian qua tình hình trận tự an toàn giao thông trên địa bàn diễn ra khá phức tạp, số vụ tai nạn giao thông đang có chiều hướng gia tăng.

“Chỉ tính trong năm 2017, trên địa bàn xã Dân Hóa đã xảy ra 23 vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng, làm 3 người chết và nhiều người khác bị thương. Phần lớn các nạn nhân tử vong và bị thương nặng đều không đội MBH”, ông Xuân cho biết.

Tương tự, tình hình người dân tham gia giao thông không đội MBH, chở quá người quy định, phóng nhanh, vượt ẩu cũng diễn ra phổ biến ở xã Trọng Hóa. Theo ghi nhận của chúng tôi sau nhiều ngày theo dõi và con số thống kê chưa đủ của chính quyền xã Trọng Hóa, tỷ lệ số người tham gia giao thông bằng xe máy không đội MBH ở đây phải chiếm trên 80%.

Điều gì đến cũng đã đến, với ý thức tham gia giao thông như vậy nên thời gian qua các vụ tai nạn giao thông ở xã Trọng Hóa cũng có chiều hướng gia tăng. Không ít trường hợp bị tai nạn tử vong hoặc để lại di chứng hết sức nặng nề do không đội MBH khi tham gia giao thông. Mới đây nhất là trường hợp của anh Hồ Khai ở bản Sy (xã Trọng Hóa) khi chạy xe máy xuống dốc, ngã bị chấn thương sọ não dẫn đến tử vong khi không đội MBH…

Chưa bao giờ bị xử phạt nên…“lờn thuốc!”

Trao đổi với chúng tôi, ông Hồ Phin, Chủ tịch UBND xã Trọng Hóa cho rằng, có 2 nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng người dân ở xã Trọng Hóa “hồn nhiên” tham gia giao thông trên Quốc lộ 12A mà không đội MBH kéo dài trong nhiều năm qua. Thứ nhất, là người dân nơi đây còn kém hiểu biết, chưa am hiểu Luật Giao thông đường bộ.

Ngoài việc không đội MBH, có nhiều trường hợp tham gia giao thông mà không có bằng lái xe, tham gia giao thông khi đã sử dụng rượu bia. Mặc dù chính quyền xã và Công an huyện Minh Hóa đã nhiều lần tổ chức các đợt tuyên truyền, phổ biến Luật giao thông nhưng hình như vẫn chưa “thấm” được vào ý thức tự giác của người dân.

Theo ông Phin, địa bàn Trọng Hóa và Dân Hóa là nơi sinh sống chủ yếu của đồng bào người Khùa, người Mày. Trước đây, cuộc sống khó khăn, đường giao thông không có nên đồng bào đi lại chủ yếu dựa vào đôi chân của mình là chủ yếu. Những năm gần đây, được Nhà nước quan tâm đầu tư, đường giao thông vào bản và đi lại giữa các bản được đổ bê tông, láng nhựa phẳng lì; xe máy, ô tô đều có thể về tận các bản.

Từ chỗ lạ lẫm, người Khùa, người Mày ở các bản làng của 2 xã Dân Hóa, Trọng Hóa cũng bắt đầu làm quen với chiếc xe máy. Không có tiền để mua những chiếc xe máy đắt tiền, những thanh niên người Khùa, người Mày nơi đây đã bán bò, vào rừng kiếm mật ong, sản vật của rừng để mua những chiếc xe máy được tân trang, đại tu lại với giá chỉ từ 3 đến 5 triệu đồng về  sử dụng.

Vì giá xe rẻ như vậy nên hầu như hiện nay thanh niên nào ở 2 xã Trọng Hóa, Dân Hóa cũng sắm được cho mình một chiếc xe máy để chạy đi chơi, thăm thú bạn bè. “Có điều sắm được xe máy, nhưng đồng bào nơi đây vốn quen với những cách sống, đi lại tự do trong rừng, trên núi nên chưa ý thức được việc tham gia giao thông đường bộ là phải có giấy phép lái xe, phải bắt buộc đội MBH, khi đã uống rượu bia thì không nên tham gia giao thông….”, ông Phin trăn trở.

Vấn đề thứ hai, theo ông Phin, từ trước đến nay nhiều người dân ở 2 xã Dân Hóa, Trọng Hóa đi xe máy trên Quốc lộ 12A vi phạm Luật Giao thông đường bộ như: không đội MBH, chở quá người quy định, phóng nhanh vượt ẩu…như vậy nhưng hầu như chưa có trường hợp nào bị xử lý, xử phạt nghiêm minh, làm cho họ bị “lờn thuốc”!

Ở Dân Hóa và Trọng Hóa không khó để ghi nhận những hình nahr như thế này.

“Nguyên nhân là do tuyến Quốc lộ 12A đi qua địa bàn 2 xã Trọng Hóa và Dân Hóa (từ ngã ba Khe Ve đến Cửu khẩu quốc tế Cha Lo) theo quy định thuộc quyền tuần tra kiểm soát của Phòng Cảnh sát giao thông (CSGT) Công an tỉnh. Mà các chiến sỹ CSGT Công an tỉnh làm việc trên tuyến đường này, họ chỉ kiểm soát xe  ô tô, xe tải…chứ chúng tôi chưa thấy họ kiểm soát, xử lý xe máy bao giờ.

Trong khi đó, Đội CSGT Công an huyện Minh Hóa chỉ “xuất hiện” khi phải xử lý các vụ tai nạn giao thông đã xảy ra. Còn chính quyền địa phương và Công an xã thì không có quyền xử lý, hoặc xử lý rất khó vì hầu hết những người vi phạm đều là đồng bào dân tộc thiểu số…”, ông Phin cho biết.

Ông Hồ Phin cho rằng, tình trạng người dân ở 2 xã Trọng Hóa và Dân Hóa khi tham gia giao thông không đội MBH tuy khó giải quyết nhưng không phải là không làm được. Ngoài việc tăng cường tuyên truyền phổ biến pháp luật về giao thông đường bộ cho bà con, cơ quan chức năng (cụ thể là CSGT) cần có biện pháp xử lý, xử phạt nghiêm minh đối với người vi phạm.

“ Phải phạt một vài lần bà con mới sợ mà chấp hành, chứ từ trước tới giờ, tôi chưa thấy trường hợp nào ở địa phương đi xe máy không đội MBH mà bị phạt cả. Không bị xử lý, phạt tiền, thu xe nên bà con cứ “hồn nhiên” mà vi phạm mãi…!”, ông Phin nói.

Phan Phương