Bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT) là 2 chính sách xã hội quan trọng, là trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội ở nước ta, góp phần vào sự tiến bộ của xã hội, bảo đảm ổn định chính trị và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

 

Với tầm quan trọng như vậy, nên chính sách BHXH, BHYT luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện. Đặc biệt, ngày 22-11-2012, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị Quyết số 21 NQ/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012-2020, trong đó đặt ra mục tiêu đến năm 2020 có trên 50% lực lượng lao động tham gia BHXH, trên 80% dân số tham gia BHYT.

 

Trong giai đoạn này, Luật BHXH, Luật BHYT có nhiều sửa đổi bổ sung, với nhiều quy định mới, theo đó nhiều nghiệp vụ của ngành phát sinh, nhiều đơn vị sử dụng lao động, người lao động và người dân chưa nắm bắt được các quy định sửa đổi bổ sung... Mặt khác, giai đoạn này, tình hình kinh tế - xã hội của tỉnh ta còn nhiều khó khăn, ảnh hưởng của thiên tai bão lũ, sự cố môi trường biển… đã tác động lớn đến việc thực hiện mục tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT mà Nghị quyết số 21 đã đề ra.

 

Nhưng với sự vào cuộc một cách quyết liệt của cả hệ thống chính trị, công tác BHXH, BHYT đã đạt được kết quả khá toàn diện trên tất cả các mặt: số người tham gia BHXH, BHYT năm sau luôn cao hơn năm trước, đến cuối năm 2017, có khoảng 25% lực lượng lao động trong tỉnh tham gia BHXH, bằng tỷ lệ bình quân chung của cả nước; tỷ lệ bao phủ BHYT đạt 93,1%, cao hơn 7,5% so với tỷ lệ bình quân chung cả nước, vượt 9% KH Chính phủ giao và vượt 7% KH của UBND tỉnh giao. BHXH tỉnh thực hiện cải cách hành chính mạnh mẽ, nhiều thủ tục hành chính được cắt giảm, đến cuối năm 2017 còn 28 thủ tục, giảm 235 thủ tục so với năm 2012. Đồng thời, toàn ngành thực hiện cơ chế 1 cửa, một cửa liên thông, nhận và trả kết quả thủ tục hành chính qua dịch vụ bưu chính và qua giao dịch điện tử; ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và tác nghiệp… Đã có 100% dịch vụ công trong lĩnh vực thực hiện chính sách BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) do BHXH tỉnh cung cấp đạt cấp độ 1 và cấp độ 2.  Trong đó, các dịch vụ công về tham gia BHXH, BHYT, BHTN, đề nghị cấp sổ BHXH, thẻ BHYT đã đạt cấp độ 3, rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục tham gia và hưởng các chế độ BHXH, BHYT, BHTN đối với các đơn vị, doanh nghiệp tham gia trên địa bàn tỉnh từ 115 giờ/năm, xuống còn 45 giờ/năm…

BHXH tỉnh ký kết với Hội Doanh nghiệp tỉnh chương trình phối hợp tuyên truyền chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN năm 2018.

Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng của đối tượng tham gia BHXH bình quân hàng năm còn thấp, tình trạng doanh nghiệp nợ BHXH lớn, kéo dài vẫn còn xảy ra, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người lao động. Việc lạm dụng quỹ BHXH, BHYT vẫn còn xảy ra ở một số nơi. Nhận thức của một bộ phận người dân về chính sách BHXH, BHYT chưa cao, nên chưa tự giác tham gia…

 

Để thực hiện thắng lợi mục tiêu Nghị quyết 21, trong thời gian tới, cần tiếp tục có sự vào cuộc một cách quyết liệt của cấp ủy đảng, chính quyền các cấp, các sở, ban, ngành, các tổ chức chính trị xã hội, các đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Riêng ngành BHXH sẽ tiếp tục đổi mới phương thức hoạt động của cả hệ thống, đồng thời huy động mọi nguồn lực để nâng cao chất lượng dịch vụ và công tác thực hiện các chế độ chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn. Về công tác thu, đối với đối tượng cùng tham BHXH bắt buộc, BHYT, BHTN, bên cạnh việc tiếp tục tổ chức thu kinh phí đóng BHXH, BHYT, BHTN qua  Kho bạc Nhà nước tỉnh, chi nhánh các ngân hàng thương mại truyền thống (NH Nông nghiệp, NH Đầu tư và Phát triển Việt Nam, NH TM CP Ngoại thương Việt Nam, NH Công thương, NH TM CP Bưu điện Liên Việt, NH TM CP Quân đội); thời gian tới, BHXH tỉnh tiếp tục mở các tài khoản thu tại các chi nhánh ngân hàng thương mại khác trên địa bàn tỉnh để tạo thuận lợi cho các đơn vị, cá nhân trong việc chuyển tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN. BHXH tỉnh sẽ hỗ trợ doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn, xây dựng lộ trình trả nợ và hỗ trợ giải quyết các chế độ BHXH cho người lao động đối với đơn vị nợ BHXH; tư vấn tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất đối với các doanh nghiệp gặp khó khăn trong sản xuất, kinh doanh.

 

Đối với BHXH tự nguyện, BHYT do cá nhân tự đóng, BHXH tỉnh ngoài việc triển khai thu kinh phí đóng thông qua hệ thống đại lý thu BHXH, BHYT được mở rộng đến từng thôn, bản, tiểu khu, tổ dân phố (thay vì chỉ tổ chức thu tại trụ sở BHXH các huyện, thị xã, thành phố như trước đây), sẽ triển khai thu qua hệ thống ngân hàng, thu qua tài khoản cá nhân. Công tác chi trả chế độ BHXH được thực hiện đa dạng theo hướng tạo điều kiện thuận lợi cho người thụ hưởng, như: chi trả thông qua tài khoản thẻ ATM; chi trả thông qua hệ thống đại lý bưu điện tại 8/8 huyện, thị xã, thành phố; việc chi trả bảo đảm đúng, đủ, kịp thời; người hưởng chế độ BHXH hài lòng về cách thức tổ chức chi trả, thời gian, cơ sở vật chất và thái độ phục vụ.

 

Công tác chi BHYT thực hiện minh bạch, công khai và nâng cao hoạt động quản lý, ngăn chặn việc lạm dụng quỹ BHYT và nâng cao chất lượng KCB BHYT. Hàng năm, BHXH tỉnh tiếp tục phối hợp với Sở Y tế tham mưu UBND tỉnh giao chi Quỹ KCB cho các cơ sở KCB BHYT trên địa bàn ngay từ đầu năm, để các cơ sở chủ động triển khai thực hiện KCB phục vụ đối tượng. Các cơ sở KCB BHYT trên địa bàn tiếp tục thực hiện kịp thời việc cập nhật đầy đủ các thông tin KCB của người bệnh BHYT vào hệ thống thông tin giám định BHYT khi người bệnh đến KCB. Trên cơ sở dữ liệu này, đề nghị cơ quan BHXH giám định thanh toán, tạo sự công khai, minh bạch, tạo thuận lợi cho cơ sở y tế trong việc theo dõi lịch sử KCB để chẩn đoán, điều trị chính xác hơn, kiểm soát được người bệnh đi KCB nhiều lần tại các cơ sở KCB trong ngày, góp phần chống lạm dụng quỹ KCB có hiệu quả. Đồng thời, cũng tạo thuận lợi, rút ngắn thời gian, bảo đảm chính xác trong thanh quyết toán chi phí KCB giữa cơ quan BHXH và các cơ sở KCB BHYT. Định kỳ hằng quý, BHXH tỉnh tổ chức thẩm định số liệu quyết toán chi KCB BHYT đối với các cơ sở KCB BHYT; phối hợp với Sở Y tế trong kiểm tra liên ngành, thẩm định nguyên nhân chi vượt quỹ KCB được giao, đề xuất phương thức thanh toán đối với các cơ sở KCB BHYT trên địa bàn. 

 

Toàn ngành tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, nâng cao chất lượng phục vụ; tăng cường bồi dưỡng năng lực, nghiệp vụ, ý thức trách nhiệm, kỷ cương, kỷ luật hành chính của đội ngũ công chức, viên chức, lao động trong ngành; bảo đảm tinh gọn, hoạt động có hiệu quả nhất để xây dựng ngành BHXH hiện đại, chuyên nghiệp, hướng tới sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp.

 

Đặc biệt, BHXH tỉnh tiếp tục tham mưu kịp thời để Tỉnh uỷ, UBND tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo; phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành có liên quan, UBND các huyện, thị xã, thành phố triển khai có hiệu quả kế hoạch thực hiện Chỉ thị số 34/CT-TTg ngày 26-12-2016 của Thủ tướng Chính phủ. Trong đó, tập trung phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT, đặc biệt là nhóm đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, người tham gia BHYT theo hộ gia đình. Đồng thời, tăng cường thực hiện các giải pháp để thu nợ; chú trọng phối hợp với Liên đoàn Lao động các cấp để khởi kiện các đơn vị nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN lớn, kéo dài ra Toà án; phối hợp với Sở Tài chính để thu kinh phí ngân sách nhà nước đóng, hỗ trợ đóng BHYT cho các đối tượng kịp thời.

 

Bên cạnh đó, ngành sẽ đổi mới công tác tuyên truyền cả về nội dung và hình thức theo hướng chuyên nghiệp; tập trung vào nhóm đối tượng là người tham gia BHXH tự nguyện, người tham gia BHYT theo hộ gia đình và người lao động làm việc trong các doanh nghiệp ngoài quốc doanh; phát huy vai trò của các cơ quan truyền thông, báo chí… giúp doanh nghiệp và người dân, hiểu rõ được quyền và nghĩa vụ khi tham gia BHXH, BHYT, BHTN. Đồng thời, thường xuyên chủ động thông báo, cung cấp thông tin, số liệu, kết quả thực hiện chính sách BHXH, BHTN, BHYT, đặc biệt là tình trạng trốn đóng, nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN và hiện tượng lạm dụng quỹ BHXH, BHYT của các đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh.

 

Ngành sẽ tăng cường công tác kiểm tra và thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, BHTN, BHYT; phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành tổ chức thanh tra, kiểm tra liên ngành. Trong đó, tập trung thanh tra, kiểm tra các đơn vị, doanh nghiệp có hiện tượng lạm dụng quỹ BHXH, BHYT, cố tình trốn đóng, nợ đóng BHXH, chưa tham gia đầy đủ cho số lao động thuộc diện phải tham gia BHXH, BHYT, BHTN; kiên quyết xử lý những hành vi vi phạm.