Theo số liệu thống kê của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, năm 2017, toàn tỉnh có 21 trẻ đuối nước dẫn đến tử vong. Chỉ tính từ đầu năm 2018 đến nay, toàn tỉnh có 7 vụ tai nạn thương tích ở trẻ em, trong đó, đã có 6 vụ đuối nước ở trẻ em dẫn đến tử vong do bị trượt chân ngã, tắm sông, suối khi không có người lớn theo dõi.

 

Vào những ngày nắng nóng, đi dọc các con sông trên địa bàn tỉnh, không khó để bắt gặp hình ảnh các em nhỏ rủ nhau đi tắm sông, suối... Theo ghi nhận của chúng tôi tại nhiều đoạn của sông Gianh, thuộc địa phận huyện Tuyên Hóa, giữa trưa nắng, có rất nhiều nhóm trẻ em tắm sông nhưng không có người lớn đi cùng.

Việc trẻ rủ nhau tự ý đi tắm sông, tắm biển đang là vấn đề báo động, cần được gia đình và xã hội quan tâm, nhất là giai đoạn nắng nóng hiện nay và kỳ nghỉ hè đang đến. Điển hình, ngày 13-7-2017, một vụ đuối nước thương tâm xảy ra ở bãi biển thuộc thôn Cửa Thôn (xã Hải Ninh, huyện Quảng Ninh). 6 em học sinh rủ nhau đi tắm biển, trong đó có 3 em bị sóng biển cuốn ra xa. Khi người dân ra đến khu vực trên thì 2 em Nguyễn Thị Quỳnh (sinh năm 2006) và Nguyễn Thiên Quang (sinh năm 2007) đã bị đuối nước tử vong. Gần đây nhất, ngày 6-1-2018, hai em Trương Thị Tường Vi (sinh năm 2012), Thái Quang Vinh (sinh năm 2013) cùng ở thôn Tân Trung, xã Minh Hoá, huyện Minh Hóa, do không biết bơi nên khi trượt chân xuống suối đã bị chết đuối.

Nguy cơ đuối nước ở trẻ em nông thôn, miền núi cao hơn thành thị.

Việc luyện tập kỹ năng bơi lội, bơi sống sót khi có tình huống bất ngờ là rất cần thiết đối với trẻ em hiện nay. Có thể nói, ở thành thị, các bậc phụ huynh đã ý thức hơn trong việc trang bị kỹ năng bơi cho trẻ khi chủ động đưa con em mình đến các bể bơi nhân tạo. Còn với vùng nông thôn, miền núi, các em có cơ hội tự học bơi khi tiếp xúc với sông, suối, biển mỗi ngày. Nhưng đi đôi với cơ hội luôn là những hiểm nguy rình rập khi không có người lớn đi kèm. Trong số 21 trường hợp trẻ em đuối nước năm 2017 thì đã có đến 17 em thuộc vùng nông thôn, miền núi.

 

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tai nạn đuối nước ở trẻ, trong đó,phổ biến là trẻ không biết bơi. Trời nắng nóng, các em thường tự ý xuống tắm mà không biết mức độ nguy hiểm. Hiện nay, tỷ lệ trẻ em có cơ hội được học bơi, học kỹ năng an toàn ở tỉnh ta vẫn còn thấp. Ngoài ra, sự thiếu giám sát của người lớn, sự chủ quan của bố mẹ để trẻ tự do vui chơi tại những khu vực nguy hiểm, như: sông, suối, ao, hồ..., cũng là nguyên nhân chủ yếu. Mặt khác, hiện nay, môi trường sống ngay trong từng gia đình và ngoài cộng đồng chưa an toàn, tiềm ẩn các nguy cơ gây đuối nước trẻ em. Cụ thể, như các hố bom, giếng cạn, các khúc sông, hồ nước sâu, nước xoáy gần khu dân cư không có rào chắn, biển cảnh báo nguy hiểm.

 

Theo ông Trịnh Đình Dương, Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết, để phòng đuối nước cho trẻ, việc đầu tiên và quan trọng nhất đó là phải dạy trẻ biết bơi. Tuy nhiên, hiện nay, việc dạy bơi cho trẻ ở tỉnh ta chỉ dừng lại ở mức độ tự phát, tình trạng thiếu bể bơi, thiếu kỹ thuật bơi căn bản cũng là yếu tố ảnh hưởng tới việc dạy trẻ kỹ năng này. Vì thế, việc tích cực xã hội hóa để xây dựng bể bơi cho trẻ em đóng vai trò quan trọng. 

 

Cụ thể, Nhà nước cần có phương án hỗ trợ nguồn vốn, chính quyền sở tại cần tạo điều kiện về đất đai, thủ tục hành chính để thu hút các nhà đầu tư tham gia xây dựng bể bơi và dạy bơi tại địa phương. Mặt khác, các trường học có thể dạy kỹ năng bơi cho trẻ tại trường như một chương trình bắt buộc trong giờ thể dục. Đồng thời, cần giao trách nhiệm trực tiếp cho Đoàn Thanh niên trực tiếp quản lý học sinh khi về nghỉ hè tại địa phương; các khu vực nguy hiểm cần có biển báo để trẻ được biết; những khu vực ao, hồ, sông, suối mà trẻ em thích tụ tập cần có đội tình nguyện giám sát thường xuyên...

 

Hiện nay, nhiều địa phương ở tỉnh ta đã chú trọng việc dạy bơi cho trẻ. Trong đó, Trường tiểu học Đồng Phú, TP. Đồng Hới và Trường tiểu học Quán Hàu (Quảng Ninh) là hai trường được Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp với tổ chức Golden West chọn triển khai dự án lắp đặt bể bơi nổi trong nhà và tổ chức dạy kỹ năng bơi an toàn và phòng tránh đuối nước từ năm học 2014-2015. Đến nay, các trường đã làm tốt công tác quản lý, tổ chức chương trình giáo dục kỹ năng bơi an toàn và phòng tránh đuối nước cho học sinh trong trường cũng như địa bàn thành phố. Mô hình đang được các cấp, các ngành tin tưởng và ủng hộ để nhân rộng.

 

Sau 3 năm thực hiện dự án (2015-2017), 3.500 học sinh đã được học bơi, 51 giáo viên được tập huấn dạy bơi, 422 giáo viên thể dục và tổng phụ trách Đội được tập huấn chương trình giáo dục an toàn dưới nước. Dự án truyền thông cho gần 7.200 học sinh tiểu học về kiến thức an toàn dưới nước, cách nhận biết môi trường nước nguy hiểm và cách tự giải cứu mình và cứu người khác khi gặp tình huống nguy hiểm dưới nước, một số quy tắc bảo đảm an toàn cho bản thân và những người xung quanh…

Một buổi học bơi của học sinh tại Trường tiểu học Đồng Phú (TP.Đồng Hới).

Theo cô Hà Thị Vẽ, Hiệu trưởng Trường tiểu học Đồng Phú, hiện nhà trường đã đưa môn bơi lội vào chương trình học chính khóa cho học sinh khối lớp 5. Các khối còn lại sẽ đăng ký học trong thời gian nghỉ hè. Đến với lớp học bơi, các em sẽ được học các kỹ năng bơi ngửa, bơi sấp, xử lý khi bị chuột rút, bơi sống sót khi có tình huống nguy hiểm xảy ra... Học khoảng 5 buổi là các em có thể biết các kỹ năng bơi. Hiện nhà trường đang chiêu sinh các lớp năng khiếu trong dịp hè này, trong đó có lớp bơi lội.

Ngoài ra, năm học 2016-2017, tại huyện Lệ Thủy, 100% các trường tiểu học và THCS trên địa bàn đã tổ chức triển khai chương trình bơi an toàn và phòng, chống đuối nước cho học sinh trở thành môn học chính khóa. Huyện Lệ Thủy đang đẩy mạnh công tác xã hội hóa, huy động nguồn lực phục vụ dạy bơi an toàn và phòng, chống đuối nước cho học sinh.

 

Vẫn biết trẻ em vốn hiếu động, ham chơi, ham vui, nhưng trẻ em chưa ý thức được nguy hiểm khi chơi đùa, đặc biệt là tắm và chơi đùa dưới nước. Chính vì vậy, để giảm thiểu tai nạn đuối nước và các tai nạn thương tích khác, ngoài việc giáo dục ý thức và cảnh báo nguy hiểm cho các em, rất cần sự quan tâm, trách nhiệm của gia đình, nhà trường, Đoàn Thanh niên và chính quyền các địa phương .