(QBĐT) - Theo quy định của Bộ luật Hình sự 2015 (có hiệu lực từ ngày 1-1-2018), trường hợp người đi bộ mà gây tai nạn giao thông (TNGT) nghiêm trọng có thể bị phạt tù đến 15 năm. Tuy nhiên, khi phóng viên đi tìm hiểu thực tế về quy định này thì nhiều người dân tham gia giao thông vẫn tỏ ra khá ngạc nhiên. Và trên thực tế tình trạng vi phạm này vẫn diễn ra khá phổ biến…

Để góp phần giảm thiểu tại nạn giao thông TNGT đường bộ theo chủ trương của Đảng và Nhà nước, Bộ luật Hình sự 2015 (BLHS) đã mở rộng “chủ thể” chịu trách nhiệm hình sự về hành vi vi phạm an toàn giao thông (ATGT) đường bộ nhằm răn đe riêng và phòng ngừa chung.

Trước đó, “chủ thể” chịu trách nhiệm hình sự được áp dụng theo Điều 202 BLHS năm 1999 chỉ là người “điều khiển phương tiện giao thông đường bộ” mà vi phạm quy định về ATGT đường bộ. Còn theo Điều 260 BLHS năm 2015 quy định người “Tham gia giao thông mà vi phạm quy định về ATGT đường bộ” thì phải chịu trách nhiệm hình sự, tức là ngoài người điều khiển phương tiện giao thông đường bộ như: người điều khiển xe ô tô, xe gắn máy, xe mô tô... theo Điều 202 BLHS năm 1999, thì theo Điều 260 BLHS năm 2015 còn quy định cả người tham gia giao thông không điều khiển phương tiện giao thông đường bộ như: người đi bộ, người dẫn dắt súc vật... tham gia giao thông mà vi phạm quy định về ATGT đường bộ thì đều phải chịu trách nhiệm hình sự.

Luật đã chính thức có hiệu lực từ ngày 1-1-2018, nhưng theo ghi nhận của phóng viên Báo Quảng Bình tại một số tuyến đường tại TP. Đồng Hới, nhiều người tham gia giao thông vẫn đi bộ qua đường không đúng vị trí, đúng quy định làm tăng nguy cơ xảy ra TNGT.

Tình trạng người đi bộ sai quy định vẫn diễn ra khá phổ biến trên nhiều tuyến đường ở TP. Đồng Hới.

Phóng viên đã có mặt ở khu vực đèn tín hiệu giao thông giao nhau giữa đường Trường Chinh- Hữu Nghị (cạnh chợ Bắc Lý cũ). Đây là khu vực đông dân cư, tập trung nhiều học sinh, sinh viên để ghi nhận việc chấp hành pháp luật về ATGT trong đó có người đi bộ của những người dân ở đây.

Theo ghi nhận của phóng viên tại địa điểm này, tình trạng sinh viên, học sinh, người dân vi phạm không tuân thủ tín hiệu đèn giao thông, băng qua đường bừa bãi, vô tư đi dưới lòng đường, không đi theo vạch kẻ sẵn dành cho người đi bộ.

Ghi nhận của phóng viên tại các tuyến đường có tín hiệu đèn giao thông và tập trung đông đúc các cửa hàng buôn bán, khu vực chợ... tình trạng có rất nhiều người đi bộ cố tình băng ngang qua đường hay vô tư đi dưới lòng đường, đi không đúng vạch kẻ qua đường diễn ra khá phổ biến như đường: Trần Hưng Đạo, Tố Hữu, Lý Thường Kiệt... Đặc biệt nguy hiểm hơn, trên một số điểm của đường Hữu Nghị, nhiều người dân đi bộ còn “ngang nhiên” băng qua các con lươn, giẫm vào cây xanh để qua đường.

Trao đổi với một số người dân tham gia giao thông hỏi, có biết rằng nếu đi bộ sai luật, gây hậu quả nghiêm trọng, có thể bị tù đến 15 năm thì được nhiều người tỏ ra bất ngờ về quy định này. Một số người có biết đến quy định, tuy nhiên lại biện minh cho rằng đi thế này cho tiện đường, đỡ mất thời gian...

Chị Nhường (trú tại phường Hải Thành, TP. Đồng Hới) đang kinh doanh buôn bán tại khu vực đèn tín hiệu giao thông đường Trường Chinh cho biết: Ở đây có rất nhiều người đi bộ qua đường không theo quy định, thích thế nào thì họ đi thế đó, nguyên do cũng vì tiện và cho nhanh... “Vi phạm chủ yếu đa số là học sinh, sinh viên và một số người dân sinh sống ở khu vực này. Đoạn đường này, có kẻ vạch đường dành cho người đi bộ, thế nhưng không ai đi đúng vạch, cứ tiện đường, khi nào phương tiện qua lại rảnh là họ đi...” chị Nhường chia sẻ thêm.

Trung tá Trần Đức Dương, Phó Trưởng phòng Cảnh sát giao thông (Công an tỉnh) cho biết, để xử phạt người đi bộ vi phạm giao thông không phải thực hiện dễ dàng vì một số người dân sống dọc theo các tuyến đường, quốc lộ, việc qua lại của họ chủ yếu theo thói quen. Khi vi phạm, thấy lực lượng chức năng họ lại trốn tránh, khi buộc phải xử lý vi phạm thì đa số những người này không mang theo giấy tờ tùy thân và tiền để thực hiện việc xử phạt.

Cũng theo Trung tá Dương, để nâng cao ý thức, nhận thức của người tham gia giao thông, thời gian tới, Phòng Cảnh sát giao thông sẽ phối hợp với Công an các huyện, thành phố, thị xã trên địa bàn tỉnh tăng cường công tác tuyên truyền về pháp luật giao thông, trong đó có những hành vi vi phạm của người đi bộ khi tham gia giao thông; các cấp, ngành chính quyền các địa phương cần vào cuộc một cách quyết liệt hơn nữa trong công tác tuyên truyền, đặc biệt là đối với địa phương có các tuyến đường quốc lộ, tỉnh lộ đi qua. Ngoài ra, các cơ quan chức năng tạo điều kiện, thiết kế các điểm qua đường phù hợp cho người dân...

Theo luật sư Lê Minh Tâm, Trưởng văn phòng luật sư Hướng Dương cho biết: “Trước đây, khi xảy ra TNGT giữa người đi bộ và phương tiện tham gia giao thông thì người điều khiển phương tiện được cho rằng có lỗi. Hiện nay, khi áp dụng BLHS mới, việc xử nặng người đi bộ sai luật là hoàn toàn hợp lý, vì tất cả những người tham gia giao thông phải bình đẳng trước pháp luật, nếu ai gây ra hậu quả thì đều bị xử lý. Bên cạnh đó, luật đã có hiệu lực, các cơ quan chức năng cần chú trọng công tác tuyên truyền để người dân rõ hơn khi đưa vào áp dụng...

Tuy nhiên, thực tế hiện nay kết cấu hạ tầng giao thông trên một số tuyến đường chưa được đồng bộ, vì vậy các cơ quan quản lý nhà nước cần chú trọng đầu tư, xây dựng để việc xử lý vi phạm được tiến hành nghiêm túc, triệt để... Luật sư Tâm cho biết thêm.

Ngọc Hải