(QBĐT) - Ông Lê Xuân Tứ, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ thực vật cho biết, trong tuần từ cuối tháng 6 đến đầu tháng 7-2016, toàn tỉnh có gần 600 ha lúa hè thu bị nhiễm ốc bươu vàng và chiều hướng ngày càng lan rộng. Trong đó, chủ yếu tập trung ở huyện Quảng Ninh với hơn 500 ha, thành phố Đồng Hới 45 ha, Tuyên Hóa 15 ha...
Theo Chi cục Bảo vệ thực vật, sở dĩ ốc bươu vàng xuất hiện nhiều là do thời tiết trong tuần vừa qua có mưa rải rác, thuận lợi cho ốc bươu vàng phát triển. Mật độ của ốc bươu vàng trên đồng ruộng phổ biến từ 10-20 con/m2, nơi cao từ 50-60 con/m2, ốc có nhiều kích cỡ khác nhau.
Ốc bươu vàng thường trú ngụ và sinh sản dưới các kênh rạch, mương máng; xuất hiện chủ yếu ở các vùng đồng trũng, thấp, sau thu hoạch vụ lúa đông xuân. Gặp điều kiện thuận lợi như sau một trận mưa hoặc sau khi bơm nước dưỡng lúa, chúng sinh sôi, phát triển rất nhanh. Được biết, ốc bươu vàng năm nào cũng xuất hiện ở vụ hè thu nhưng năm nay ốc xuất hiện tăng nhanh nên bà con rất lo lắng.
Ốc bươu vàng có khả năng thích nghi rộng và sống được trong điều kiện khắc nghiệt. Gặp khô hạn chúng chui sâu vào bùn khô và sống tới 6 tháng. Ốc bươu vàng có thể sống ở nhiệt độ < 15 độ C hoặc > 38 độ C.
Ốc bươu vàng có khả năng sinh sản rất nhanh, từ một con ốc cái đẻ được 10 - 13 ổ trứng (khoảng 1.000 - 1.200 trứng/tháng). Thời gian đẻ trứng kéo dài từ 70 - 90 ngày. Thời gian sống của ốc bươu vàng từ 2 - 6 năm, chúng ăn khỏe, ăn tạp. Lúa giai đoạn mạ là thức ăn ưa thích của chúng. Ốc càng lớn gây hại càng mạnh.
 |
| Diệt ốc bươu vàng bằng phương pháp thủ công. |
Để kịp thời ngăn chặn sự lây lan của ốc bươu vàng, Chi cục khuyến cáo diệt bằng 4 biện pháp sau:
Biện pháp thủ công: Thường xuyên bắt ốc trưởng thành, thu trứng để tiêu hủy. Làm bẫy bả: Dùng dây, lá khoai lang, lá khoai môn, khoai sọ, đu đủ… bó thành nhiều bó, thả xuống mặt nước dọc theo bờ ruộng để dẫn dụ ốc đến ăn và thu gom. Cắm các cọc tre, gỗ ở những chỗ ngập nước, mương, kênh tưới để thu hút ốc đến đẻ trứng và thu gom. Đặt lưới hoặc phên chắn ở các cửa lấy nước vào ruộng ngăn ốc xâm nhập và thu gom ốc.
Các biện pháp thủ công cần được tiến hành thường xuyên trong suốt vụ, nên bắt ốc vào sáng sớm hoặc chiều tối mát. Ốc thu gom đem tiêu hủy hoặc dùng để làm phân bón cho cây trồng, nghiền làm thức ăn chăn nuôi. Không vứt ốc thu gom bừa bãi trên đồng ruộng hoặc gần khu vực sinh hoạt của người dân gây ô nhiễm môi trường sinh thái.
Biện pháp canh tác: Vệ sinh đồng ruộng: Dọn sạch cỏ dại trên bờ ruộng, củng cố hệ thống tưới tiêu ngăn không cho ốc theo nước chảy từ ruộng này sang ruộng khác. Làm đất: Cày bừa kỹ để diệt ốc bươu vàng; cho nước vào ruộng để nhử ốc trồi lên và thu gom; làm rãnh trên ruộng, khi tháo nước ốc tập trung xuống rãnh để thu gom.
Biện pháp sinh học: Thả vịt để vịt ăn ốc non và trứng ốc. Thả cá ở những vùng ngập nước và khó rút cạn nước; mô hình lúa - cá là biện pháp tốt nhất để làm giảm thiệt hại do ốc bươu vàng.
Biện pháp hoá học: Sử dụng các loại thuốc Map passion 10GR, là thuốc tác động vị độc, có chất dẫn dụ, sau khi ốc tiếp xúc với thuốc, hệ thần kinh, hệ cơ bị tê liệt ốc không ăn được và sẽ chết sau 2-4 ngày. Liều lượng sử dụng 1 gói 300gam trộn với cát hoặc phân bón rải từ 2-3 sào ruộng. Thuốc Tomahawk 4G có tác dụng tiếp xúc, vị độc, xông hơi, có tính dẫn dụ. Hoạt chất thuốc Tomahawk 4G theo nước vào miệng ốc phá vỡ hệ tiêu hóa và hệ hô hấp làm ốc chết sau 24h.
Lưu ý khi sử dụng thuốc bà con cần duy trì mực nước ruộng khoảng 0,5-1cm để làm tăng hiệu quả của thuốc và chỉ sử dụng thuốc hóa học ở những diện tích có mật độ ốc cao.
P.V
