(QBĐT) - Một cán bộ nhiều năm gắn bó với công tác dân tộc chia sẻ thân tình: “Làm văn hóa vốn dĩ không thể dễ dãi, xuề xòa…, đặc biệt là văn hóa của ĐBDTTS”.
1. Trong một chương trình hội thi tuyên truyền trong đồng bào dân tộc thiểu số (ĐBDTTS) tại một xã miền núi, ban giám khảo và người xem ngạc nhiên khi thấy sự xuất hiện của những trang phục, nhạc cụ múa phụ họa không phải đặc trưng của ĐBDTTS bản địa trong một tiết mục dự thi. Đây thực chất là trang phục, nhạc cụ của một DTTS khác ở miền núi phía Bắc. Thậm chí ca khúc được biểu diễn trong tiết mục này cũng mang âm hưởng dân ca của khu vực này, không sử dụng kho tàng dân ca phong phú của ĐBDTTS bản địa. Trong khi đó, hội thi được tổ chức chính là để vừa nâng cao nhận thức, đẩy mạnh tuyên truyền, vừa nhằm bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa bản địa đặc sắc.
2. Một cán bộ nhiều năm gắn bó với công tác dân tộc chia sẻ thân tình, với nguồn kinh phí từ các dự án liên quan đến bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa của ĐBDTTS, nhiều địa phương được tạo điều kiện để mua sắm trang phục, nhạc cụ cho các đội văn hóa, văn nghệ truyền thống. Tuy nhiên, vẫn có trường hợp mua sắm trang phục, nhạc cụ chưa thực sự phù hợp, chưa đúng với trang phục truyền thống địa phương. Một số địa phương lựa chọn các tiết mục biểu diễn khi tham gia hội thi, hội diễn chưa phản ánh nét đẹp của văn hóa địa phương, vay mượn, lồng ghép giữa các dân tộc, địa phương khác. Đáng chú ý, có khi còn là văn hóa của nước ngoài. Vô hình trung, làm ảnh hưởng đến mục tiêu ban đầu ý nghĩa của các dự án. “Làm văn hóa vốn dĩ không thể dễ dãi, xuề xòa…, đặc biệt là văn hóa của ĐBDTTS”, vị này khẳng định.
3. Bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của ĐBDTTS luôn được các cấp, ngành, địa phương quan tâm. Cùng với Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng ĐBDTTS và miền núi, giai đoạn 2021-2030, giai đoạn 1: Từ 2021-2025, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh cũng đã ban hành Nghị quyết số 08/NQ-TU về phát triển kinh tế-xã hội, giữ gìn bản sắc văn hóa, an ninh trật tự vùng ĐBDTTS, biên giới và miền núi tỉnh, giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030, trong đó, mục tiêu bảo tồn các giá trị văn hóa tốt đẹp của ĐBDTTS được quan tâm hàng đầu.
Bên cạnh những nỗ lực vượt bậc, trên thực tế, vẫn còn đó thái độ dễ dãi, xuề xòa, chưa thực sự nghiên cứu, quan tâm và đầu tư kỹ lưỡng. Từ đó, dễ dẫn đến những hệ quả đi ngược với mong muốn ban đầu. Phải làm sao để khi các dự án, chương trình kết thúc, những nét văn hóa truyền thống tốt đẹp của ĐBDTTS vẫn tiếp tục được bảo tồn, giữ vững, có sức sống trong cộng đồng, đó mới chính là mục tiêu lâu dài hướng đến.
