Bảo tồn và phát triển làn điệu hát ru, hò chèo cạn Cảnh Dương

  • 10:07, 24/07/2023
  • icon gmail
  • icon facebook
  • icon youtube
(QBĐT) - Hoạt động có hiệu quả, những năm qua, Câu lạc bộ (CLB) dân ca Cảnh Dương đã góp phần quan trọng trong việc gìn giữ, bảo tồn và phát triển làn điệu hát ru, hò chèo cạn của quê hương.
 
Đã thành thông lệ, định kỳ hàng tháng, các thành viên của CLB dân ca Cảnh Dương lại cùng nhau về tại nhà riêng của Nghệ nhân ưu tú Lê Thành Lộc (thôn Liên Trung) để sinh hoạt CLB và tập luyện làn điệu hát ru, hò chèo cạn Cảnh Dương. Từ nhiều năm qua, những làn điệu hát ru, hò chèo cạn đã trở thành một món ăn tinh thần không thể thiếu đối với các thành viên trong CLB.
Các thành viên CLB dân ca Cảnh Dương sinh hoạt định kỳ hàng tháng.
Các thành viên CLB dân ca Cảnh Dương sinh hoạt định kỳ hàng tháng.
Hát ru là làn điệu quen thuộc đã đi vào tiềm thức của mỗi chúng ta qua lời của bà, của mẹ. Thế nhưng, ở làng biển Cảng Dương, những làn điệu hát ru lại mang một nét độc đáo riêng có, đó là hát ru ở đây không chỉ là mẹ ru con, bà ru cháu, cha ru con, anh ru em, mà xuất phát từ thực tế trong lao động sản xuất của ngư dân. Những người đàn ông khi xa nhà, ra khơi khai thác hải sản dài ngày, nhớ về gia đình, họ cũng hát ru. Và khi chuyến biển trở về, họ lại ru con, để người vợ đem các sản vật biển đi bán.
 
Với ý nghĩa sâu sắc đó, làn điệu hát ru Cảnh Dương đã luôn có mặt và tạo nên nét độc đáo, đặc sắc tại các lễ hội lớn của huyện, của tỉnh và tại lễ hội cầu ngư của người dân làng biển Cảnh Dương vào ngày rằm tháng giêng hàng năm.  
 
Nghệ nhân Lê Thành Lộc, Chủ nhiệm CLB dân ca Cảnh Dương cho biết, năm 2017, khi nghệ nhân Phạm Ngọc Thức qua đời, làn điệu hát ru và chèo cạn Cảnh Dương đứng trước nguy cơ bị mai một vì không có người dẫn dắt. Trước thực trạng đó, nghệ nhân Lê Thành Lộc cùng với 4 thành viên cao tuổi của địa phương đã đứng ra thành lập CLB dân ca Cảnh Dương. Mục đích là để góp phần bảo tồn và phát triển làn điệu hát ru, hò chèo cạn Cảnh Dương trước nguy cơ bị mai một.
Các thành viên CLB dân ca Cảnh Dương tham gia Lễ hội cầu ngư vào rằm tháng giêng năm 2023.
Các thành viên CLB dân ca Cảnh Dương tham gia Lễ hội cầu ngư vào rằm tháng giêng năm 2023.
“CLB này là nơi để các thành viên có đam mê với làn điệu dân ca làng Cảnh Dương giao lưu, truyền dạy và sinh hoạt hàng ngày. Hơn hết, nơi đây còn trở thành cái nôi đào tạo cho thế hệ trẻ có niềm đam mê cháy bỏng với làn điệu dân ca của quê nhà. Nhờ vậy, nhiều làn điệu hát ru, hò chèo cạn... đang dần được bảo tồn và phát huy. Những làn điệu này còn được chúng tôi mang đi trình diễn khắp trong và ngoài tỉnh, giành được nhiều giải thưởng quý giá về vật chất lẫn tinh thần. Từ chỗ chỉ có 4 thành viên, đến nay CLB đã phát triển được 38 thành viên, với nhiều thế hệ tham gia”, nghệ nhân Lê Thành Lộc chia sẻ.
 
Cũng theo nghệ nhân Lê Thành Lộc, để tiếp tục bảo tồn và phát triển làn điệu hát ru, hò chèo cạn và các loại hình dân ca khác của làng biển Cảnh Dương, CLB dân ca Cảnh Dương đã xây dựng kế hoạch với những bước đi vững chắc. Ngoài việc truyền dạy kỹ năng, CLB đang phối hợp với các trường học để đưa văn hóa dân gian vào các chương trình học ngoại khóa.
 
Bên cạnh đó, CLB cũng tranh thủ sự quan tâm, hỗ trợ của các cấp chính quyền để tổ chức tập huấn, đưa các nghệ nhân, thành viên CLB đi tham gia các hội diễn, giao lưu học hỏi với các CLB dân ca trên địa bàn huyện, tỉnh và các tỉnh bạn. Nhờ đó, các làn điệu hát ru, hò chèo cạn của làng Cảnh Dương đã không ngừng phát triển và tạo được sự lan tỏa đến đông đảo các tầng lớp nhân dân.
 
Chủ tịch UBND xã Cảnh Dương Đồng Vinh Quang cho biết, làn điệu hát ru là nét văn hóa dân gian đặc sắc của người dân Cảnh Dương. Để bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa đó, chính quyền địa phương đã và đang tích cực đồng hành cùng CLB dân ca Cảnh Dương do nghệ nhân ưu tú Lê Thành Lộc làm chủ nhiệm.  
Biểu diễn hò chèo cạn tại lễ hội cầu ngư của làng biển Cảnh Dương.
Biểu diễn hò chèo cạn tại lễ hội cầu ngư của làng biển Cảnh Dương.
“Hàng năm, chúng tôi luôn trích một phần kinh phí của xã, xin hỗ trợ của huyện và kêu gọi các nhà hảo tâm đóng góp để hỗ trợ CLB duy trì hoạt động. Nhờ đó, CLB dân ca Cảnh Dương đã phát huy tốt giá trị trong việc bảo tồn và quảng bá giai điệu hát ru, hò chèo cạn của quê hương”, ông Quang nhấn mạnh.
 
Ngày nay, khi cuộc sống càng hiện đại, văn minh thì giá trị truyền thống mang đậm bản sắc vùng miền xưa dần mai một, nhưng với những nỗ lực không mệt mỏi của nghệ nhân Lê Thành Lộc và các thành viên CLB dân ca Cảnh Dương, tin tưởng rằng, làn điệu hát ru, hò chèo cạn của làng biển Cảnh Dương sẽ mãi mãi lưu truyền đến thế hệ mai sau. Để mỗi du khách khi đến với Cảnh Dương, sẽ được đắm say trong điệu hát ru riêng có của một làng biển “văn vật” có lịch sử gần 400 năm hình thành.
 
“Hò he, hò hè, bôồng bôổng bôông bôông/Ai về thăm biển quê tôi/Chiều nay biển lặng sóng êm vỗ bờ/bôồng bôổng bôông bôông, hò he hò hè/Biển khơi gió đông thổi về/Nhạn vơi đôi cánh trên bầu trời xanh/hò he, hò hè, bôồng bôổng bôông bôông/Lao xao ngọn sóng nhấp nhô/Biển trời xanh thẳm hoàng hôn đã về/ bôồng bôổng bôông bôông, hò he hò hè/…”
Phan Phương
 
 

tin liên quan

Trở lại Đồi Ri
Trở lại Đồi Ri
(QBĐT) - Giữa bốn bề bát ngát đồng xanh
Chiều Đồi Ri nắng đỏ
Trận địa đánh thù còn đó
Bao năm trời một sắc lửa y nguyên
Qua cầu Trung Quán
Qua cầu Trung Quán
(QBĐT) - Qua cầu Trung Quán-Tân Ninh
Cầm tay cầm trọn khối tình tháng ba…
 
Khúc tráng ca bất tử
Khúc tráng ca bất tử

(QBĐT) - Những ngày tháng 7 thiêng liêng lịch sử, tháng mà có nhiều sắc hoa, sắc hương nở nộ tươi thắm trong cái nắng chói chang mùa hè, trong cái oi bức rì rầm tiếng sấm cuối chân trời những cơn giông mùa hạ.