(QBĐT) - Tình trạng ô nhiễm kéo dài nhiều năm do 2 mỏ khai thác đá trên địa bàn khiến hàng trăm hộ dân ở thôn Tiên Phong, xã Quảng Tiên (TX. Ba Đồn) phải sống trong nơm nớp lo sợ. Trong khi đó, hai doanh nghiệp khai thác mỏ đá ở khu vực này nợ thuế như "chúa chổm".
Dân kêu trời vì ô nhiễm
Qua tìm hiểu, hai mỏ đá gây ô nhiễm nói trên là của Công ty cổ phần 207 (được cấp phép khai thác đá vôi làm vật liệu xây dựng thông thường từ năm 2011, diện tích 4,9ha, thời hạn 30 năm) và Công ty TNHH Đại Tiến Phát (được cấp giấy phép khai thác khoáng sản năm 2013, diện tích 1,1ha, thời hạn khai thác 20 năm). Cả 2 mỏ này đều được cấp tại vị trí là lèn Cụt Tai (xã Quảng Tiên, TX. Ba Đồn) và một phần nhỏ của lèn Vụng giáp ranh với xã Văn Hóa (Tuyên Hóa).
Điều đáng nói là hai mỏ đá này nằm sát khu dân cư, cách chừng 200-300m. Gần 10 năm 2 mỏ đá hoạt động là cũng chừng ấy năm hàng trăm hộ dân nơi đây phải sống chung với cảnh ô nhiễm từ khói bụi trong quá trình khai thác, vận chuyển. Đặc biệt là việc nổ mìn gây rung chấn, hư hại nhà cửa, đe dọa trực tiếp tới đời sống của những hộ dân sống dưới chân lèn.
 |
Ông C.Đ.P, một người dân trong thôn Tiên Phong cho hay, ngoài việc khói bụi, tiếng ồn khiến nhà dân trong khu vực lúc nào cũng phải "cửa đóng, then cài", sợ nhất là vào giờ nổ mìn, những tảng đá mồ côi có thể rơi thẳng vào nhà rất nguy hiểm, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng của người dân.
Cũng theo nhiều người dân phương, các xe ra vào vận chuyển đá liên tục đã phá nát những tuyến đường liên xã, gây mất an toàn giao thông, nhất là vào giờ tan trường.
Trao đổi với phóng viên, ông Hoàng Văn Ngừng, Chủ tịch UBND xã Quảng Tiên cho biết, việc cấp phép khai thác đá vôi cho 2 doanh nghiệp nêu trên đã cơ bản góp phần thúc đẩy sự nghiệp phát triển kinh tế-xã hội của địa phương. Tuy nhiên, những năm gần đây, bất cập trong quá trình khai thác đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người dân từ việc nổ mìn gây rung chấn, vấn đề ô nhiễm môi trường do bụi từ khai thác đá... Đáng lo ngại nhất là nguy cơ đá lăn từ trên lèn cao xuống, hiện có khoảng 30 hộ dân trong khu vực nguy hiểm.
Quá khổ sở vì mỏ đá gây ô nhiễm và ngày ngày nơm nớp lo sợ vì đá bay, đá lăn, người dân trong khu vực đã nhiều lần kiến nghị. Các cơ quan chức năng cũng thành lập nhiều đoàn thanh tra, kiểm tra định kỳ, đột xuất, tuy nhiên, sự việc "đâu lại hoàn đó". Gần đây nhất, giữa tháng 5-2021, qua kiểm tra đột xuất tại mỏ đá của Công ty TNHH Đại Tiến Phát , Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) đã chỉ ra một số sai phạm trong quá trình khai thác của đơn vị này, như: Vị trí, tọa độ các mốc ranh giới mỏ ngoài thực địa không đúng với vị trí, tọa độ ghi trong giấy phép khai thác; một số điểm đã khai thác hết trữ lượng hoặc khai thác quá độ sâu; hệ thống phun sương, phun ẩm chưa vận hành thường xuyên...
Trước đó, ngày 7-4-2021, qua kiểm tra, Công an tỉnh xác định công ty này đã khai thác vượt quá công suất được phép khai thác trung bình hàng năm là 47,25% và xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 80 triệu đồng.
Địa phương đề nghị thu hồi giấy phép
|
Mặc dù hoạt động liên tục nhiều năm nay nhưng không hiểu sao 2 công ty khai thác mỏ đá ở xã Quảng Tiên luôn "đội sổ" nợ thuế (thuế tài nguyên, thuế môi trường) với số tiền hơn 5 tỷ đồng.
|
Mặc dù hoạt động liên tục nhiều năm nay nhưng không hiểu sao 2 công ty khai thác mỏ đá ở xã Quảng Tiên luôn "đội sổ" nợ thuế (thuế tài nguyên, thuế môi trường) với số tiền hơn 5 tỷ đồng. Trong đó, Công ty TNHH Đại Tiến Phát nợ các khoản thuế hơn 2,5 tỷ đồng; Công ty cổ phần 207 nợ gần 2,7 tỉ đồng.
Cùng với việc nợ thuế nhiều năm và gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe, tính mạng và tài sản của người dân, ngày 27-7-2021, UBND xã Quảng Tiên đã có tờ trình đề nghị các cấp có thẩm quyền thu hồi giấy phép khai thác của 2 mỏ đá trên địa bàn.
Sau đó, ngày 11-10-2021, UBND TX. Ba Đồn cũng đã có văn bản gửi UBND tỉnh, Sở TN-MT đề nghị thu hồi giấy phép khai thác đá vôi làm vật liệu xây dựng và giấy phép khai thác khoáng sản của 2 doanh nghiệp này.
 |
Ông Trần Thanh Tâm, Trưởng phòng TN-MT UBND TX. Ba Đồn cho biết, việc 2 doanh nghiệp khai thác không chấp hành theo cam kết, khai thác không bảo đảm quy định gây mất an toàn, đồng thời nợ thuế lớn khiến người dân địa phương rất bức xúc. Phòng đã tham mưu UBND thị xã đề nghị UBND tỉnh, Sở TN-MT kiểm tra, xem xét thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản của 2 doanh nghiệp trên theo đúng quy định của pháp luật.
Sau khi nhận được văn bản đề nghị của UBND TX. Ba Đồn, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Đoàn Ngọc Lâm đã chỉ đạo Sở TN-MT chủ trì phối hợp với các sở, ngành, địa phương liên quan kiểm tra và tham mưu UBND tỉnh xem xét, xử lý.
Ngày 28-10-2021, Sở TN-MT chủ trì buổi làm việc giữa chính quyền địa phương, Cục Thuế tỉnh và hai doanh nghiệp nói trên để tìm biện pháp xử lý. Tại buổi làm việc, nhiều bất cập, tồn tại trong quá trình hoạt động của 2 mỏ đá được chỉ ra. Biên bản làm việc nói rõ, quá thời hạn 90 ngày, nếu 2 công ty này không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ việc khắc phục những tồn tại như đã cam kết thì Sở TN-MT sẽ tham mưu UBND tỉnh thu hồi giấy phép theo quy định.
Tuy nhiên, qua tìm hiểu, đến đầu tháng 12-2021, mặc dù 2 mỏ đá này vẫn hoạt động bình thường nhưng chưa hề có động thái khắc phục những bất cập đã được các cơ quan chức năng yêu cầu. Trước đó, tháng 3-2018, Báo Quảng Bình từng có bài viết phản ánh tình trạng khai thác đá gây ô nhiễm môi trường, mất an toàn khiến người dân địa phương rất bức xúc của hai đơn vị này.
X.Phú
