(QBĐT) - Thời gian gần đây, trên địa bàn TP.Đồng Hới, núp bóng dưới hình thức làm "sổ vàng truyền thống" cho các xã, phường, Công ty TNHH Sao Việt (Công ty Sao Việt) đã mồi chài nhiều người dân để làm "bảng vàng" vinh danh, nhằm trục lợi. Điều đáng nói, hành vi này của Công ty Sao Việt đã "qua mặt" Phòng Lao động-Thương binh và Xã hội (Phòng LĐ-TB&XH) và hầu hết chính quyền các địa phương trên địa bàn thành phố.

Làm bảng vàng vinh danh cho AHLLVT, Mẹ VNAH?

Ông Nguyễn Đủ ở thôn Trung Bính, xã Bảo Ninh cho biết, vào đầu tháng 11-2015, chính quyền địa phương có thông báo đến các hộ dân thuộc đối tượng người có công ((NCC) với cách mạng đến nhà văn hóa thôn để chụp ảnh làm sổ vàng truyền thống. Vợ ông là bà Hoàng Thị Nính là thương binh hạng 3/4 nên thuộc diện được làm sổ vàng truyền thống.

Bảng vàng vinh danh của Công ty Sao Việt.

Theo giải thích của cán bộ thôn, thì việc làm sổ vàng truyền thống là để lưu lại tại nhà văn hóa thôn để giáo dục cho các thế hệ mai sau. Tuy nhiên, sau khi chụp ảnh lấy thông tin tên, tuổi, các nhân viên này đã vận động bà con ai muốn làm bảng vàng vinh danh thì đăng ký làm thêm, với giá 250 ngàn đồng/cái, nên bà Nính đã đăng ký làm. Tuy nhiên, lúc nhân viên đưa đến, thấy không có chữ ký của cơ quan, tổ chức nào nên ông đã đem đốt.

Chẳng riêng gì trường hợp bà Nính, nhiều trường hợp khác cũng đăng ký làm bảng vàng vinh danh này. Gia đình bà Nguyễn Thị Song Mai quê gốc ở thôn Trung Bính (xã Bảo Ninh), nay ở TDP 1, phường Hải Đình có 2 thân nhân NCC với cách mạng là Anh hùng LLVT Phạm Dụng Hanh và Mẹ VNAH Nguyễn Thị Tẹo cũng được cán bộ xã Bảo Ninh trực tiếp gọi điện thông báo về việc làm sổ vàng truyền thống.

Bà Mai cho biết: "Vì thân nhân của tôi thuộc diện quản lý của UBND xã Bảo Ninh, nên trước đó, cán bộ xã thông báo đến nhà văn hóa thôn để làm bảng vàng vinh danh NCC. Tôi tưởng đó là chủ trương, chính sách của Nhà nước nên tôi bảo con tôi mang hình của chú và mẹ tôi sang nhà văn hóa thôn để chụp ảnh lại và cung cấp thông tin về ngày sinh, ngày mất của hai người để làm.

Sau đó ít ngày, có người mang đến 2 tấm bảng vàng và đòi lấy mỗi cái 300 ngàn đồng. Tôi nghi đây chỉ là hình thức lừa đảo lấy tiền. Quan sát kỹ thấy không có chữ ký của ai ở dưới, tôi càng nghi hơn nữa. Chú tôi đã được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT và mẹ được truy tặng danh hiệu Mẹ VNAH rồi, thì cần gì phải làm bảng vàng vinh danh của ai nữa. Tuy nhiên, đã lỡ làm rồi nên phải trả tiền. Với lại, chính quyền địa phương thông báo thì phải làm thôi"?!.

Bà Lại Thị Kim Cúc thương binh hạng 4 ở TDP 8, phường Đồng Sơn kể, khoảng tháng 11-2015, bà cũng được TDP mời đến nhà văn hóa TDP để chụp ảnh miễn phí và lấy thông tin cá nhân làm sổ vàng truyền thống. Sau khi chụp ảnh, bà cũng được những nhân viên ở đây vận động làm bảng vàng vinh danh. Khoảng 3 ngày sau, có người mang đến tận nhà đưa cho bà bảng vàng và đòi bà trả 300 ngàn đồng.

Ông Nguyễn Thanh Bình, Trưởng thôn Trung Bính, xã Bảo Ninh cho biết, sau khi nhận được công văn thông báo của UBND xã, thôn đã thông báo đến các đối tượng có đủ điều kiện đến nhà văn hóa thôn chụp ảnh, cung cấp thông tin để làm. Đối với những người đã mất, thân nhân của họ sẽ mang ảnh đến để chụp lại. "Lúc đó, tôi có hỏi các nhân viên Công ty Sao Việt làm cái này để làm gì, thì được trả lời là để làm sổ vàng truyền thống lưu lại tại nhà văn hóa thôn.

Thấy họ trả lời như thế tôi cũng yên tâm, hơn nữa họ đã có giới thiệu của cấp trên, nên tôi không nghi ngờ gì cả. Sau khi chụp ảnh, lấy thông tin cá nhân các đối tượng, họ còn vận động bà con làm bảng vàng vinh danh với giá 2 - 300 ngàn đồng/cái. Nhiều người không làm, nhưng khi nghe họ thuyết phục và vận động cũng có người làm".

"Qua mặt" Phòng LĐ-TB&XH và chính quyền địa phương

Ông Hoàng Kiên Cường, Phó Chủ tịch UBND xã Bảo Ninh cho biết, sau khi nhận được Công văn của Phòng LĐ-TB&XH, UBND xã đã ra Thông báo số 768/CV-UBND (ngày 8-12-2015) về việc "làm sổ vàng truyền thống vinh danh Mẹ VNAH và NCC với cách mạng" gửi các thôn trên địa bàn để thông báo cho các đối tượng này đến làm. Trả lời về việc, có hay không các nhân viên Công ty Sao Việt vận động người dân làm bảng vàng vinh danh?

Công văn số 72/LĐ-TB&XH (ngày 1-12-2015) của Phòng LĐ-TB&XH TP. Đồng Hới.

Ông Cường cho biết là không có chuyện đó, vì hôm đó, UBND xã đã cử cán bộ văn hóa xã đi cùng để theo dõi. Tuy vậy, khi phóng viên đưa bằng chứng là các bảng vàng của một đối tượng thuộc diện làm sổ vàng truyền thống ở trên địa bàn, bà Nguyễn Thị Thu Dung, cán bộ văn hóa xã mới cho biết: "Sau khi chụp ảnh, họ có vận động người dân làm. Trước đó, khi liên hệ làm việc với UBND xã, bà Yến, đại diện Công ty Sao Việt có thuyết phục UBND xã thông báo cho tất cả các đối tượng có công khác trên địa bàn đến để làm luôn. Nhưng khi hỏi Phòng LĐ-TB&XH, thì được trả lời là chỉ thông báo cho các đối tượng như trong nội dung công văn đã nêu".

Không chỉ riêng xã Bảo Ninh, lợi dụng việc làm sổ vàng truyền thống và công văn nói trên của Phòng LĐ-TB&XH thành phố, Công ty Sao Việt còn làm bảng vàng vinh danh cho rất nhiều người dân ở hầu khắp các xã, phường của thành phố Đồng Hới. Ngày 3-12-2015, UBND phường Đồng Sơn cũng có thông báo tương tự về việc làm sổ vàng truyền thống. Nội dung trên được thông báo rộng rãi đến các đối tượng ở trên địa bàn 13 TDP (chia thành 7 cụm), và thống nhất triển khai trong chiều 6-12-2015. Tuy nhiên, tại đây các nhân viên của công ty này đã mồi chài, vận động bà con làm bảng vàng vinh danh với giá từ 250 ngàn đồng đến 300 ngàn đồng/cái.

Ông Lý Quang Huy, Phó Chủ tịch UBND phường Đồng Sơn bức xúc, nếu đó là chủ trương, chính sách của Nhà nước thì không nói làm gì. Trong khi nội dung công văn của Phòng LĐ-TB&XH một đường, Công ty Sao Việt lại làm một nẻo. Hôm đó, 12 người của Công ty Sao Việt, chủ yếu là thợ chụp ảnh, chia thành 6 nhóm xuống các cụm để làm. "Trước đó, khi bà Yến đã về liên hệ với UBND phường để làm việc, chúng tôi đã nói rằng, nếu công ty làm việc không đúng với nội dung của công văn Phòng LĐ-TB&XH thì UBND phường sẽ bắt buộc dừng lại. Phía đại diện công ty cam kết sẽ thực hiện đúng như công văn.

Ngoài ra, để đề phòng trường hợp người dân bị lừa, UBND phường đã rà soát, lên danh sách chỉ thông báo cho 322 đối tượng thuộc diện nói trên đến để làm. Tuy vậy, cho đến nay (ngày 12-1-2016 -PV), phía Công ty Sao Việt vẫn chưa có thông tin gì về sổ vàng, trong khi đó, người dân đã nhận được bảng vàng vinh danh. Không biết họ làm bảng vàng vinh danh vì mục đích gì? Một cán bộ ở đây cho biết, trước đó, bà Yến cũng đến đặt vấn đề về việc muốn phường thông báo cho tất cả các đối tượng có huân, huy chương cùng đến để làm, với lý do số lượng đối Mẹ VNANH và NCC quá ít.    

Trước đó, ngày 1-12-2015, Phòng LĐ-TB&XH TP. Đồng Hới đã có công văn số 72/LĐTB&XH về việc "làm sổ vàng truyền thống vinh danh Mẹ VNAH và NCC với cách mạng" gửi UBND các xã, phường trên địa bàn bố trí địa điểm, lập danh sách các đối tượng và tạo điều kiện cho Công ty Sao Việt lập sổ vàng ghi danh. Nội dung công văn nêu rõ: Nhân dịp kỷ niệm 71 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân (22-12-1944 - 22-12-2015), được sự tài trợ của Công ty Sao Việt và sự nhất trí của lãnh đạo UBND thành phố, thành phố sẽ tổ chức làm sổ vàng truyền thống vinh danh Mẹ VNAH và NCC với cách mạng.

Hầu hết, trên các bảng vàng vinh danh này của Công ty Sao Việt có ghi "Bảng vàng vinh danh người có công với cách mạng, cùng họ tên, địa chỉ người có công. Phía dưới có ghi dòng chữ: "Người có công với cách mạng là vốn quý của đất nước, là tấm gương sáng cho cộng đồng và xã hội". Ở góc trái phía trên "bảng vàng" có hình cờ Đảng, cờ Tổ quốc và ảnh Bác Hồ. Góc phải phía dưới là hình ảnh của người có công.

Cụ thể, Công ty Sao Việt sẽ tài trợ làm sổ vàng ghi danh cho các đối tượng Mẹ VNAH, cán bộ lão thành cách mạng, cán bộ tiền khởi nghĩa, Anh hùng lao động, Anh hùng LLVT, thương binh, bệnh binh, người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học, người có công giúp đỡ cách mạng, người hoạt động cách mạng hoặc hoạt động kháng chiến bị địch bắt tù đày.

Ông Nguyễn Hữu Đắc, Trưởng phòng LĐ-TB&XH thành phố cho biết, việc làm sổ vàng truyền thống miễn phí để vinh danh Mẹ VNAH và NCC với cách mạng là do Công ty Sao Việt có địa chỉ tại tỉnh Nghệ An đặt vấn đề với Phòng LĐ-TB&XH thành phố. Nhận thấy đây là việc làm có ý nghĩa, nên phòng đã làm công văn gửi UBND các xã, phường trên địa bàn để tạo điều kiện cho Công ty Sao Việt thực hiện. Việc này, phòng đã xin ý kiến và được sự đồng ý của lãnh đạo UBND thành phố.

Tuy vậy, vấn đề đặt ra ở đây là, có hay không việc Công ty Sao Việt đã lợi dụng việc làm sổ vàng truyền thống vinh danh Mẹ VNAH và NCC với cách mạng để mồi chài người dân làm bảng vàng vinh danh và trục lợi? Ông Đắc trả lời: "Cho đến bây giờ (ngày 5-1-2016 -PV) vẫn chưa có phản ánh nào của người dân và chính quyền các địa phương về vấn đề này. Nếu có trường hợp người làm, chắc là do họ tự nguyện".

Trả lời câu hỏi của phóng viên về việc có chủ trương, chính sách nào quy định về việc làm bảng vàng vinh danh hay không? Ông Đắc cho biết, hiện không có chủ trương, chính sách nào của Nhà nước quy định về việc làm bảng vàng vinh danh. Để tìm hiểu thêm sự việc, ngày 12-1-2016, chúng tôi đã liên hệ với bà Yến, đại diện của Công ty Sao Việt, nhưng không thể liên lạc được.

Vinh danh người có công với cách mạng là việc làm có ý nghĩa sâu sắc, thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn của Nhà nước ta. Tuy nhiên, việc Công ty TNHH Sao Việt mạo danh tri ân để "qua mặt" cơ quan chức năng và chính quyền các địa phương, thực hiện các hành vi nhằm trục lợi là việc làm trái với đạo lý. Qua đây, chúng tôi đề nghị các cơ quan chức năng xác minh, làm rõ và cần có biện pháp ngăn chặn kịp thời.

Dương Công Hợp