(QBĐT) - Ngày 17/3/2022, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 38/NQ-CP về Chương trình phòng, chống dịch Covid-19. Nghị quyết có nhiều điểm mới để phù hợp với tình hình diễn biến của dịch bệnh và một trong những nội dung quan trọng là nâng cao năng lực hệ thống y tế, đặc biệt là y tế dự phòng (YTDP) và y tế cơ sở (YTCS). Phóng viên Báo Quảng Bình đã có cuộc trao đổi với bác sỹ Dương Thanh Bình, Giám đốc Sở Y tế xung quanh vấn đề này.
![]() |
PV: Trong bối cảnh F0 gia tăng, F0 không triệu chứng, triệu chứng nhẹ được cách ly, điều trị tại nhà, vai trò của YTDP, YTCS càng trở nên quan trọng. Đồng chí có thể đánh giá khái quát về thực trạng YTDP và YTCS của tỉnh ta hiện nay?
- Bác sỹ Dương Thanh Bình: Trong hệ thống y tế, YTCS là tuyến y tế gần dân nhất, là nơi người dân được tiếp cận thuận lợi nhất với các dịch vụ chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khoẻ.
Trong những năm vừa qua, hệ thống YTCS tỉnh ta đã từng bước được đầu tư nâng cấp. Mạng lưới y tế được củng cố, phát triển cả về số lượng lẫn chất lượng, nâng cao năng lực, đặc biệt là tuyến y tế xã đã phát huy tốt vai trò của mình và đã đạt được những kết quả quan trọng. Mặc dù còn rất nhiều khó khăn, nhưng sự phát triển của hệ thống y tế, trong đó YTCS đã khẳng định vai trò trong công tác khám chữa bệnh (KCB) và phòng, chống các loại dịch bệnh nói chung, nhất là đại dịch Covid-19 trong thời gian qua.
![]() |
Hiện tại, song song cùng công tác KCB thì công tác YTDP của Quảng Bình đang được quan tâm chỉ đạo đầu tư và phát triển. Hệ thống YTDP tuyến tỉnh có Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC); mỗi huyện, thị xã, thành phố có 1 trung tâm y tế (TTYT) tuyến huyện. Tuyến xã có 151 trạm y tế xã/phường/thị trấn thuộc quản lý của các TTYT cấp huyện triển khai các hoạt động chăm sóc sức khỏe ban đầu theo chức năng nhiệm vụ. Có 7/8 huyện, thị xã, thành phố có bệnh viện đa khoa trên địa bàn.
Trước yêu cầu của tình hình mới, dịch bệnh vẫn còn diễn biến phức tạp khó lường, mạng lưới YTCS tuyến xã, tuyến huyện cần được đặc biệt quan tâm, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Bởi trên thực tế mạng lưới này còn bộc lộ nhiều mặt hạn chế về cơ sở vật chất, trang thiết bị và đội ngũ cán bộ chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ công tác. Hoạt động tại các trạm y tế còn gặp nhiều khó khăn và một số trạm y tế bị xuống cấp, nhất là vùng thường xuyên ngập lụt hoặc xây dựng đã lâu nên chưa đủ các phòng chức năng theo quy định...
Mặt khác, do hạn chế về nhân lực, trang thiết bị, danh mục thuốc dành cho tuyến xã chưa đầy đủ nên chất lượng hoạt động còn thấp... chưa đáp ứng được nhu cầu KCB ngày càng cao của người dân. Việc ký hợp đồng KCB bảo hiểm y tế (BHYT) thông qua hợp đồng với các bệnh viện đa khoa cấp huyện, trong khi đó trạm y tế xã lại thuộc quản lý của các TTYT cấp huyện nên gặp nhiều khó khăn bất cập, chưa phát huy hết vai trò trạm y tế cấp xã.
![]() |
Bên cạnh đó, các bệnh viện đa khoa tuyến huyện tuy có nhiều cố gắng trong triển khai KCB cho nhân dân, nhưng tại các đơn vị này một số hạng mục cũng đã xuống cấp, nhân lực y tế đang thiếu về chuyên môn sâu, như: Ngoại, sản, tim mạch… Trong bối cảnh kinh phí hoạt động hàng năm cho ngành y tế còn nhiều khó khăn, không đủ để đầu tư, bảo trì, nâng cấp, bảo dưỡng thiết bị y tế; cơ sở vật chất chưa thường xuyên được nâng cao để đáp ứng được nhu cầu và mang tới sự hài lòng cho người bệnh.
Vì vậy, củng cố và hoàn thiện mạng lưới YTCS, tập trung đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của y tế, đặc biệt chú trọng phát triển theo nguyên lý y học gia đình là yêu cầu cấp thiết trong sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ nhân dân.
PV: Để đáp ứng yêu cầu phòng, chống dịch bệnh trong giai đoạn mới, chúng ta tập trung nâng cao năng lực hệ thống y tế, đặc biệt là YTDP và YTCS theo Nghị quyết 38. Xin đồng chí cho biết những giải pháp cụ thể mà tỉnh đang triển khai?
- Bác sỹ Dương Thanh Bình: Thực tế công tác phòng, chống dịch thời gian qua cho thấy vai trò hết sức quan trọng của tuyến YTCS, đặc biệt là tuyến xã, tuyến huyện. Vì vậy, tỉnh đã có những chủ trương, chỉ đạo hết sức sát đúng trong việc đầu tư cho ngành y tế.
![]() |
Đối với tuyến xã, UBND tỉnh đã quan tâm, ưu tiên đầu tư nâng cấp cho các trạm y tế. Sở Y tế đã chỉ đạo từng bước đổi mới hoạt động tại trạm y tế, xây dựng các trạm y tế điểm theo nguyên lý y học gia đình; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, lập hồ sơ sức khỏe điện tử để tạo điều kiện thuận lợi trong quản lý sức khỏe cho người dân; tăng cường đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ đội ngũ cán bộ y tế; tập trung đào tạo, thu hút nhân lực y tế có trình độ đại học trở lên về công tác ở tuyến cơ sở; triển khai hội chẩn, khám, chữa bệnh từ xa để tăng cường hỗ trợ kịp thời cho tuyến YTCS khi cần thiết, nhằm nâng cao năng lực trong công tác phòng, chống dịch cũng như công tác KCB.
Đối với tuyến huyện, Sở Y tế đã tham mưu trích từ nguồn Quỹ phòng, chống dịch Covid-19 của Ủy ban MTTQVN tỉnh để đầu tư hệ thống oxy khí hút cho cho 8 bệnh viện, với tổng số tiền trên 8 tỷ đồng; đốc thúc triển khai TTYT 2 chức năng để chuyển dần hợp đồng KCB BHYT với trạm y tế qua TTYT cấp huyện nhằm tạo điều kiện thuận lợi trong quản lý cũng như triển khai các hoạt động KCB.
Cùng với đó, tiếp tục rà soát lại cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế tại các cơ sở y tế và đề xuất các danh mục đầu tư tranh thủ các nguồn vốn của Trung ương, nguồn Dự án YTCS của WB, nguồn đầu tư công, sự nghiệp y tế… nhằm nâng cấp, cải tạo hệ thống cơ sở vật chất, bổ sung các máy móc, thiết bị y tế cho các bệnh viện, TTYT và trạm y tế.
![]() |
Bên cạnh đầu tư cho YTCS, tuyến tỉnh cũng được quan tâm đầu tư để bảo đảm nâng cao năng lực của hệ thống y tế một cách toàn diện. Hiện tỉnh đang đầu tư xây dựng khu hoạt động chuyên môn của CDC và Bệnh viện đa khoa khu vực Bắc Quảng Bình (cơ sở 2).
Ngoài ra, Sở Y tế cũng đã tham mưu UBND tỉnh đề nghị Bộ Y tế đầu tư nâng cấp, mở rộng Bệnh viện hữu nghị Việt Nam-Cuba Đồng Hới ngang tầm bệnh viện vùng, trong đó ưu tiên lĩnh vực hồi sức cấp cứu bảo đảm thu dung, điều trị F0 tầng 3; phát triển lĩnh vực u bướu, đặc biệt đầu tư trung tâm xạ trị; khu điều trị sản nhi.
PV: Với những trọng trách mới trong cuộc chiến phòng, chống dịch bệnh nói chung, dịch Covid-19 nói riêng, đồng chí có chia sẻ gì với những người làm nhiệm vụ YTDP, YTCS?
- Bác sỹ Dương Thanh Bình: Cuộc chiến với đại dịch Covid-19 đã cho chúng tôi những kinh nghiệm sâu sắc, những bài học rút ra từ những việc chưa làm tốt và cũng khẳng định được ý chí, khả năng ứng phó và sự kết nối hệ thống.
![]() |
Có thể nói, đến thời điểm này cuộc chiến với dịch Covid-19 tại tỉnh ta đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Tuy nhiên, nhìn nhận từ thực tế cho thấy, hệ thống YTDP của chúng ta cũng còn rất nhiều hạn chế từ cơ sở vật chất, trang thiết bị cũng như lực lượng cán bộ YTCS nói chung còn rất mỏng, rất khó khăn để chống đỡ trước sự bùng phát của đại dịch. Suốt thời gian xảy ra dịch bệnh, cán bộ nhân viên y tế đã phải nỗ lực, cố sức gánh chịu một khối lượng công việc khổng lồ, thường xuyên quá tải, chịu áp lực rất lớn. Là người đứng đầu, tôi rất thấu hiểu và chia sẻ những nỗi vất vả, khó khăn của ngành, của anh em đồng nghiệp!
Xác định nhiệm vụ thời gian tới sẽ còn rất nhiều khó khăn, thách thức với lực lượng tuyến đầu trong công tác phòng, chống dịch bệnh nói riêng và chăm sóc sức khỏe cho người dân nói chung, chúng tôi luôn tin tưởng với sự chỉ đạo quyết liệt của Tỉnh ủy, sự điều hành nhạy bén của UBND tỉnh cùng sự chung tay vào cuộc của các cấp, ngành và sự đồng thuận của xã hội, ngành Y tế sẽ nhận được sự hỗ trợ trong việc đầu tư cho YTDP, YTCS; đồng thời, có được sự quan tâm hỗ trợ cũng như những chính sách đãi ngộ xứng đáng cho cán bộ y tế làm việc tại tuyến YTCS
.
Nội Hà (thực hiện)