Bác sỹ Đỗ Quốc Tiệp, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Quảng Bình cho biết: Bạch hầu là bệnh nhiễm khuẩn, nhiễm độc cấp tính do vi khuẩn bạch hầu gây nên. Bệnh thuộc nhóm B trong Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm và thường gặp ở trẻ nhỏ.

 

Tuy nhiên, người lớn cũng có thể mắc bệnh nếu không có miễn dịch. Bệnh lây truyền dễ dàng qua đường hô hấp hoặc qua tiếp xúc trực tiếp với các dịch tiết từ niêm mạc mũi, họng của bệnh nhân hoặc người lành mang trùng khi ho, hắt hơi, đặc biệt trong khu vực dân cư đông đúc, nơi có điều kiện vệ sinh không bảo đảm.

 

Biểu hiện của bệnh có thể từ nhẹ đến nặng, thường có giả mạc màu trắng ở tuyến hạnh nhân, hầu họng, thanh quản, mũi, có thể xuất hiện ở da và các màng niêm mạc khác như kết mạc mắt hoặc bộ phận sinh dục, trường hợp nặng có thể gây biến chứng và tử vong. Bệnh bạch hầu có thể dự phòng được bằng tiêm vắc xin đủ liều và đúng lịch. Khi phát hiện sớm, bệnh được điều trị khỏi bằng kháng sinh.

 

Trước đây, bệnh bạch hầu xuất hiện khá phổ biến ở hầu hết các địa phương trên cả nước. Song từ khi vắc xin phòng bạch hầu được đưa vào chương trình tiêm chủng mở rộng, bệnh đã được khống chế hiệu quả, chỉ ghi nhận một vài trường hợp lẻ tẻ do không được tiêm đầy đủ các mũi vắc xin phòng bệnh, thường xảy ra ở các khu vực vùng sâu, vùng xa, nơi có tỷ lệ tiêm chủng thấp.

 

Thời gian qua, bệnh bạch hầu có xu hướng tăng nhanh tại các tỉnh khu vực Tây Nguyên (Gia Lai, Đăk Lăk, Kon Tum, Đăk Nông), tập trung ở những vùng có tỷ lệ tiêm chủng thấp (48-52%). Các trường hợp mắc đều chưa được tiêm vắc xin phòng bệnh bạch hầu đủ mũi theo quy định.

 

Tại Quảng Bình, đến nay, chưa ghi nhận trường hợp mắc bạch hầu, tuy nhiên nguy cơ xảy ra dịch là khá cao. Nhiều năm liền, dịch bệnh chưa bùng phát trên địa bàn là do tỉnh ta đạt được nhiều thành quả đáng ghi nhận trong công tác tiêm chủng. Song hiệu quả bảo vệ của vắc xin thường kéo dài khoảng 10 năm nhưng sẽ giảm dần theo thời gian, do vậy nếu không tiêm nhắc lại vẫn có thể mắc bệnh. Tất cả những người chưa được tiêm chủng đầy đủ vắc xin phòng bệnh bạch hầu đều có thể bị bệnh.

Để chủ động trong công tác phòng, chống dịch bệnh bạch hầu, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 1195/KH-UBND ngày 9-7-2020 về việc tiêm bổ sung vắc xin uốn ván-bạch hầu (Td) tỉnh Quảng Bình năm 2020 với mục tiêu: tăng tỷ lệ miễn dịch phòng bệnh bạch hầu, uốn ván trong cộng đồng nhằm chủ động phòng ngừa dịch bệnh, giảm tỷ lệ tử vong do bạch hầu, uốn ván tại cộng đồng, bảo đảm trên 90% trẻ 7 tuổi tại cộng đồng và trong trường học (trẻ học lớp 2) trên địa bàn toàn tỉnh được tiêm bổ sung 1 liều vắc xin Td.

 

Trên cơ sở phân tích, đánh giá đặc điểm tình hình của dịch bệnh nhằm chủ động các phương án phòng, chống hiệu quả, ngành Y tế đã xây dựng các phương án giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh, nhằm phát hiện sớm, điều trị kịp thời, không để dịch bùng phát. Hiện tại, ngành Y tế, mà vai trò chức năng là CDC đã xây dựng kế hoạch tiêm vắc xin Td cho trẻ từ 7 tuổi nhằm đạt mục tiêu có trên 90% trẻ trong độ tuổi được tiêm bổ sung vắc xin bạch hầu, uốn ván.

 

CDC đã chỉ đạo các trung tâm y tế tuyến huyện phối hợp với phòng giáo dục-đào tạo các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo các trường học tổ chức hoạt động tiêm cho trẻ từ lớp 2 trở lên ngay tại các điểm trường trên địa bàn tỉnh (khi học sinh đi học trở lại) và chỉ đạo các cơ sở y tế tiến hành rà soát số trẻ trong độ tuổi tại cộng đồng để tuyên truyền, vận động tiêm bổ sung vắc xin Td.

 

Bác sỹ Đỗ Quốc Tiệp cho biết thêm: Hiện tại, bệnh bạch hầu chưa được loại trừ ở nước ta, do đó, người dân vẫn có thể mắc bệnh nếu chưa tiêm vắc xin phòng bệnh đầy đủ. Cách phòng, chống bệnh bạch hầu tốt nhất là thực hiện tốt việc tiêm vắc xin phối hợp phòng bệnh bạch hầu (ComBe Five hoặc DPT-VGB-Hib (SII), (Td) đủ mũi tiêm và đúng lịch trong tiêm chủng thường xuyên và trong chiến dịch tiêm bổ sung vắc xin Td của tỉnh.

 

Người dân cần thực hiện việc thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, che miệng khi ho hoặc hắt hơi, giữ vệ sinh thân thể, mũi, họng hàng ngày; hạn chế tiếp xúc với người mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh. Mỗi người dân và các cơ sở giáo dục cần bảo đảm nhà ở, nhà trẻ, lớp học thông thoáng, sạch sẽ và có đủ ánh sáng.

 

Khi có dấu hiệu mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh bạch hầu cần đưa đến cơ sở y tế để được khám, cách ly, điều trị kịp thời. Đối với nhưng người có tiếp xúc với người mắc bệnh cần thực hiện nghiêm túc việc uống thuốc phòng và tiêm vắc xin phòng bệnh theo chỉ định và yêu cầu của cơ quan y tế.

 

Hiện tại, ngành Y tế đang tăng cường các hoạt động nhằm tổ chức tiêm chủng đầy đủ vắc xin phòng bệnh bạch hầu, uốn ván cho các nhóm đối tượng trong thời gian tới (dự kiến tháng 11); đồng thời đẩy mạnh công tác truyền thông, giáo dục sức khỏe, cung cấp những thông tin cần thiết về bệnh bạch hầu cho người dân để phát hiện sớm các trường hợp mắc bệnh nhằm cách ly, điều trị hiệu quả và thực hiện các biện pháp phòng bệnh; đồng thời phối hợp với cán bộ y tế trong việc tiêm phòng vắc xin có thành phần bạch hầu đầy đủ, đúng lịch…