(QBĐT) - Từ khi phát hiện người nhiễm HIV đầu tiên vào năm 1997, đến tại thời điểm hiện nay, huyện Quảng Ninh có 27 người nhiễm HIV, 19 bệnh nhân AIDS và 3 trường hợp đã tử vong do AIDS. Tuy chưa phải là điểm nóng về HIV/AIDS, nhưng những năm gần đây, tệ nạn ma túy ở huyện có chiều hướng gia tăng nên tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ lây nhiễm HIV.

Trước tình hình trên, trong những năm qua, được sự giúp đỡ của Ban chỉ đạo chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống tội phạm, AIDS, tệ nạn xã hội và phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc tỉnh và sự chỉ đạo sát sao của của cấp uỷ Đảng, chính quyền địa phương, Trung tâm y tế dự phòng (TTYTDP) huyện Quảng Ninh  đã phối hợp với các đơn vị, ban, ngành liên quan triển khai nhiều hoạt động tuyên truyền phòng, chống dịch bệnh nói chung, phòng chống HIV/AIDS nói riêng nhằm nâng cao nhận thức cho người dân để ngăn chặn nguy cơ lây nhiễm HIV/AIDS.

Anh Nguyễn Kim Thành, Giám đốc TTYTDP huyện Quảng Ninh cho biết: Để giúp người dân có kiến thức, có cách nhìn đúng đắn về HIV/AIDS và các hoạt động của chương trình nhận được sự tham gia tích cực của người dân, TTYTDP đã kết hợp với các ngành chức năng của huyện tăng cường phổ biến Luật Phòng, chống HIV/AIDS, Chỉ thị 54/CT-TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường lãnh đạo công tác phòng, chống HIV/AIDS trong tình hình mới, Chiến lược quốc gia phòng, chống HIV/AIDS đến năm 2020 tầm nhìn 2030 và các văn bản quy phạm pháp luật khác. Qua mỗi năm, Ban chỉ đạo phòng, chống HIV/AIDS của huyện và các xã, thị trấn đều củng cố bộ máy tổ chức, bổ sung kế hoạch hoạt động cho phù hợp với tình hình thực tế của địa phương.

Đơn vị đã tham mưu, đề xuất với Ban chỉ đạo phòng, chống HIV/AIDS của huyện xây dựng kế hoạch, phối hợp với các đơn vị, ban, ngành liên quan triển khai các hoạt động thông tin giáo dục truyền thông rộng khắp trên địa bàn, tăng cường quảng bá các dịch vụ dự phòng, chăm sóc, hỗ trợ và điều trị nhiễm HIV/AIDS, đặc biệt là các dịch vụ hỗ trợ thay đổi hành vi, thực hiện hành vi an toàn đề phòng tránh lây nhiễm HIV.

Được sự hỗ trợ, quan tâm chỉ đạo của Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh, UBND huyện, TTYTDP huyện đã tập trung đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng. Năm 2015 đã có trên 750 lượt phát thanh trên hệ thống truyền thanh phổ biến tác hại của ma tuý, HIV/AIDS, chống kỳ thị và phân biệt đối xử với người nhiễm HIV/AIDS. Bên cạnh truyền thông đại chúng, truyền thông trực tiếp, cộng tác tuyên truyền phòng, chống HIV/AIDS còn được lồng ghép vào các buổi sinh hoạt của các đoàn thể ở địa phương. Thông qua đó, cán bộ chuyên trách sẽ cung cấp thêm về tình hình lây nhiễm HIV ở địa bàn, phân tích rõ nguyên nhân, đường lây truyền và bàn các biện pháp ngăn chặn có hiệu quả. TTYTDP huyện cũng đã mở được 2 lớp tập huấn về nâng cao kỹ năng truyền thông, các điều luật cơ bản liên quan đến công tác phòng, chống HIV/AIDS cho cán bộ phụ trách, cộng tác viên của chương trình, y tế thôn bản, nhân viên tiếp cận cộng đồng với 70 người tham gia; 3 lớp về kiến thức, các biện pháp phòng chống HIV/AIDS, chống kỳ thị và phân biệt đối xử với người nhiễm HIV/AIDS cho 125 người là trưởng, phó các thôn, tổ dân phố, thanh niên, phụ nữ, cựu chiến binh.

Trung tâm y tế dự phòng huyện Quảng Ninh triển khai kế hoạch năm 2016.

Chương trình can thiệp giảm tác hại trong dự phòng lây nhiễm HIV/AIDS qua các kênh cộng tác viên, cơ sở y tế thường xuyên được chú trọng và ngày càng được nâng cao cả về số lượng và chất lượng của các loại hình dịch vụ, tạo điều kiện để người dân trên địa bàn có cơ hội tham gia phòng, chống HIV/AIDS qua các phong trào: “Toàn dân tham gia phòng, chống HIV/AIDS tại cộng đồng dân cư”, Tháng cao điểm chiến dịch dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con, Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS. Chương trình đã cung cấp được 12.960 bao cao su, 3.500 bơm kim tiêm cho các đối tượng có hành vi nguy cơ cao, dân di biến động và các nhóm đối tượng khác; tuyên truyền vận động, thuyết phục được gần 30 đối tượng nghiện chích ma túy trên địa bàn tham gia chương trình điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone tại Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh và trên 500 đối tượng tới phòng tư vấn xét nghiệm tự nguyện tại các cơ sở y tế để được tư vấn và làm xét nghiệm HIV/AIDS. Đặc biệt trong Tháng chiến dịch lây truyền HIV từ mẹ sang con, TTYTDP huyện đã chủ động phối hợp với Trung tâm chăm sóc sức khoẻ sinh sản tỉnh tổ chức tuyên truyền, cấp phát tờ rơi, thăm khám cho 950 lượt người đối tượng là phụ nữ mang thai, phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ; tư vấn về cách làm mẹ an toàn, khám thai đủ và đúng định kỳ nhằm phát hiện tình trạng sức khoẻ của mẹ và thai nhi, cách phòng chống bệnh tật và chế độ dinh dưỡng cho các bà mẹ trong thời kỳ thai nghén; đồng thời khuyến khích các cặp vợ chồng xét nghiệm HIV trước khi kết hôn, trước khi sinh con để được tư vấn. Đối với các địa bàn có nguy cơ lây nhiễm HIV cao, TTYTDP luôn tổ chức thăm hỏi, tặng quà cho gia đình có người nhiễm HIV, tư vấn về dự phòng lây truyền từ mẹ sang con...

Chương trình can thiệp giảm tác hại trong dự phòng lây nhiễm HIV/AIDS qua các kênh cộng tác viên, cơ sở y tế thường xuyên được chú trọng và ngày càng được nâng cao cả về số lượng và chất lượng của các loại hình dịch vụ. Đặc biệt, với sự chỉ đạo của Ban Chỉ đạo chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống tội phạm, AIDS, tệ nạn xã hội và phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc tỉnh, TTYTDP huyện đã thành lập một nhóm nhân viên tiếp cận cộng đồng gồm 4 người, nhóm có nhiệm vụ thường xuyên tiếp cận với các đối tượng có hành vi nguy cơ cao trên địa bàn để cung cấp các tài liệu tuyên truyền, cấp phát miễn phí bao cao su cho người bán dâm, bơm kim tiêm sạch cho các đối tượng nghiện chích ma tuý, giúp cho cộng đồng hiểu biết thêm về HIV/AIDS.  

Ngoài ra TTYTDP huyện còn chủ động phối hợp với các đơn vị ban, ngành liên quan ở địa phương như Hội Cựu chiến binh, Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên phổ biến kiến thức, cách phòng tránh lây nhiễm HIV/AIDS cho gia đình, người thân sử dụng bao cao su đúng cách trong quan hệ tình dục. kết quả đã có trên 2.500 số lượt người được truyền thông theo các nhóm có hành vi nguy cơ cao, cấp phát hơn 3.000 tờ rơi, tranh gấp, sách mỏng và các loại tài liệu truyền thông khác; tổ chức các buổi nói chuyện chuyên đề, các lớp tập huấn, các buổi giao lưu văn nghệ quần chúng nhằm tạo cơ hội cho mạng lưới cộng tác viên, nhân viên tiếp cận cộng đồng, y tế thôn bản nâng cao kiến thức, kỹ năng truyền thông trong hoạt động phòng, chống HIV/AIDS; đồng thời từng bước nâng cao kiến thức, nhận thức làm thay đổi thái độ, hành vi về HIV/AIDS cho người dân trên địa bàn.

Trong thời gian tới, phát huy những kết quả đã đạt được, TTYTDP huyện Quảng Ninh sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS; thường xuyên duy trì tuyên truyền nâng cao hiểu biết cho người dân về tác hại của ma tuý, về HIV/AIDS... Tuy nhiên để thực hiện có hiệu quả công tác phòng, chống ma túy, HIV/AIDS, nhằm hạn chế mức thấp nhất tỷ lệ lây nhiễm HIV trong cộng đồng, cần phát huy hơn nữa vai trò của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương và các tổ chức đoàn thể, sự ủng hộ nhiệt tình của người dân. Bên cạnh đó ngành Y tế cần tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động nhằm tăng cường khả năng tiếp cận các dịch vụ chăm sóc hỗ trợ cho người nhiễm HIV/AIDS, tạo điều kiện cho người nhiễm HIV, bệnh nhân AIDS được hòa nhập cộng đồng và tham gia các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS, từ đó sẽ hạn chế được số người nhiễm mới HIV trên địa bàn huyện.

Hùng Dũng