(QBĐT) - Đi với anh giữa cánh đồng Thống Nhất, xã An Ninh (huyện Quảng Ninh) mênh mông lúa, bất chợt tôi liên tưởng đến những hình ảnh đẹp trong bài thơ "Anh chủ nhiệm"của tác giả Hoàng Trung Thông viết cách đây hơn nửa thế kỷ “Anh làm chủ nhiệm đã ba năm/ Ba năm vật lộn cùng khó khăn/ Có mùa mạ cháy đồng khô cạn/ Mười bậc nước leo lên ruộng hạn/ Có mùa lúa chín lụt tràn qua/ Lại phải nghiêng đồng hắt nước ra...”.

Anh chủ nhiệm Nguyễn Duy Viên (phía trước) trên cánh đồng mẫu lớn thôn Thống Nhất (An Ninh, Quảng Ninh).

Nếu giới thiệu đầy đủ chức danh anh là Chủ tịch HĐQT kiêm Chủ nhiệm HTX sản xuất kinh doanh dịch vụ nông nghiệp Thống Nhất, Phó Bí thư Đảng bộ bộ phận Nguyễn Duy Viên. Nhưng bà con trong thôn, trong xã thân mật gọi là anh Viên chủ nhiệm.

Sinh năm 1957, tuổi thơ gắn bó với ruộng đất quê hương, trưởng thành cũng từ chân “toóc rạ”, vì thế mà Nguyễn Duy Viên càng gắn bó sâu đậm với những sản vật đất quê: cây lúa, củ khoai, con cá, bầy vịt chạy đàn... Tham gia quân đội, chuyển ngành về làm cán bộ ngoại thương ở tỉnh, đơn vị giải thể, Nguyễn Duy Viên về lại quê hương. Mọi người động viên anh gánh vác công việc HTX. Anh đồng ý, ừ thì làm! Làm chủ nhiệm không phải 3 năm mà đến nay đã ngót nghét hơn 20 năm.

Thôn Thống Nhất mỗi năm có 2 vụ lúa: đông - xuân (250ha) và hè-thu (130ha), trên diện tích đất tự nhiên 350ha toàn thôn. Địa bàn thuộc vùng đất trũng thấp của xã An Ninh với trên 50% diện tích đất có bình độ cốt âm (-)  0,3- 0,5m so với mực nước biển. Cơ sở hạ tầng giao thông, thủy lợi nội đồng phần lớn được đắp bằng đất thô sơ, thường xuyên bị hư hỏng, xuống cấp do thiên tai, lụt bão.

Toàn thôn có 430 hộ, 1.800 nhân khẩu thuần nông, ngành nghề truyền thống chưa phát triển, ngành nghề mới chậm du nhập, thu nhập chính của người dân chủ yếu dựa vào cây lúa. Những năm trước, sản xuất vụ hè - thu thường bị thiệt hại do chuột phá hoại, thiếu nước nên năng suất, sản lượng đạt thấp, thu không đủ bù chi. Mỗi năm chỉ trông chờ vào vụ đông - xuân. Cuộc sống một bộ phận người dân luôn gặp  khó. Việc huy động sức dân đóng góp xây dựng cơ sở vật chất vì thế càng nan giải.

Xuất phát từ đặc điểm của đơn vị, chủ nhiệm Viên cùng Ban quản trị HTX đã dày công nghiên cứu và tranh thủ sự hỗ trợ của Nhà nước qua các chương trình khuyến nông, khuyến công, cộng với huy động đóng góp của người có ruộng và đầu tư của HTX để tổ chức chuyển giao KHKT về trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản cho hầu hết bà con trong thôn; thực hiện nhiều mô hình trình diễn lúa có năng suất, chất lượng, mang lại giá trị vượt trội so với một số giống lúa truyền thống từ 5-7%. Đồng thời, vận động bà con sử dụng 100% giống lúa mới, trong đó có 95% diện tích sử dụng giống kỹ thuật...

Công tác phòng trừ sâu bệnh, diệt chuột và thâm canh lúa cải tiến theo phương pháp SRI góp phần mang lại giá trị kinh tế cao nên bà con yên tâm mở rộng diện tích sản xuất lúa vụ hè – thu, năm 2010 chỉ có 30ha thì đến năm 2015 tăng lên 125ha.

Đặc biệt năng suất lúa liên tục tăng qua hàng năm, từ 62 tạ/ha năm 2010 lên 73tạ/ha năm 2015 (vụ đông - xuân) và từ 30 tạ/ha lên 60 tạ/ha (vụ hè - thu). Với kết quả này, Thống Nhất trở thành đơn vị luôn dẫn đầu về năng suất lúa trên toàn tỉnh.

Kết quả hôm nay là cả quá trình anh Viên chủ nhiệm cùng với cấp ủy đảng, Ban chủ nhiệm HTX và bà con xã viên một lòng đoàn kết, thống nhất, tuân thủ chặt chẽ từng khâu trong quá trình sản xuất. Ngoài việc tổ chức các lớp chuyển giao kỹ thuật về trồng trọt, chăn nuôi, cơ giới hóa sản xuất và chế biến lương thực cho hàng trăm lượt người dân tham gia, HTX còn chú trọng đến theo dõi dự báo tình hình sâu bệnh, tổ chức diệt chuột hại lúa; tổ chức cung ứng hàng trăm tấn phân bón giá gốc bán trực tiếp cho hộ xã viên và hỗ trợ cho những gia đình có hoàn cảnh khó khăn, gia đình chính sách bằng cách ứng giống, vật tư, phân bón trước và trả chậm sau vụ thu hoạch.

Cơ giới hóa góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất cho bà con xã viên.

Bên cạnh đó, HTX phối hợp các trung tâm, công ty và các chi cục để triển khai áp dụng nhiều mô hình sản xuất hiệu quả như: mô hình máy xay xát liên hoàn, máy gặt đập liên hợp, guồng gieo sạ hàng và sản xuất giống lúa cải tiến theo phương pháp SRI trên cánh đồng mẫu lớn diện tích 100ha... để mang lại những mùa vàng bội thu cho bà con nông dân thôn Thống Nhất.

Trong 2 năm 2014-2015, với vai trò đầu tàu của chủ nhiệm Viên, HTX Thống Nhất đã huy động sức dân trên 1 tỷ đồng đầu tư nâng cấp, sửa chữa giao thông, thủy lợi nội đồng, cải tạo đồng ruộng, đẩy mạnh công tác dồn điền đổi thửa. Nhờ vậy, toàn thôn đã có 5km kênh bê tông hóa, 15km giao thông nội đồng rải đất cấp phối. Đặc biệt là HTX Thống Nhất đã đầu tư trên 1 tỷ đồng xây dựng tuyến nước sạch phục vụ dân sinh... Đến nay 90% đường làng, ngõ xóm trong thôn được bê tông hóa, môi trường thôn xóm luôn xanh, sạch, thoáng đẹp.

Với hoạt động sản xuất, kinh doanh hiệu quả, đến nay, tổng vốn của HTX Thống Nhất lên đến 3,560 tỷ đồng; trong đó, vốn cố định 3,195 tỷ đồng. HTX luôn chấp hành nghiêm chế độ hoạch toán, kế toán, báo cáo thống kê, chuyển đổi HTX theo luật đúng tiến độ, các chế độ đối với người lao động thực hiện đúng qui định điều lệ, nghị quyết đại hội xã viên. Tập thể HTX và cá nhân chủ nhiệm Viên được Liên minh HTX Việt Nam, UBND tỉnh và UBND huyện Quảng Ninh tặng nhiều cờ thi đua, bằng khen, giấy khen về những thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua yêu nước, cán bộ quản lý tiêu biểu toàn quốc...

Ông Hoàng Hải Đàn, một cán bộ HTX Thống Nhất cảm nhận về anh chủ nhiệm của mình: "Với vai trò chủ nhiệm HTX, anh Nguyễn Duy Viên góp phần thắt chặt mối đoàn kết trong nhân dân, làm thay đổi diện mạo nông thôn, đưa đời sống vật chất và tinh thần của bà con trong thôn nói chung, gia đình xã viên nói riêng cải thiện đáng kể. Hiện Thống Nhất 100% nhà dân ngói hóa, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn dưới 4%".

Hương Trà