Gói thầu số 8 “Xây lắp công trình xây dựng tuyến đường giao thông liên xã từ Kim Thủy đi Ngân Thủy” do UBND huyện Lệ Thủy làm chủ đầu tư và giao cho Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng và phát triển quỹ đất huyện Lệ Thủy (gọi tắt là Ban Quản lý dự án) làm đại diện chủ đầu tư mời thầu.

 

Theo kết quả lựa chọn của tổ chuyên gia xét thầu của bên mời thầu, cả 3 nhà thầu có giá chào thấp hơn đều bị loại, gồm: Công ty CP Đầu tư phát triển Hội An (gọi tắt là Công ty Hội An-không đạt về mặt kỹ thuật); Liên danh Đông Tây-Thái An (không đạt do gian lận); Công ty TNHH Xây dựng Việt Tiến (không đạt về tài chính). Còn nhà thầu bỏ giá cao nhất là Liên danh Nghĩa Đạt-Linh Lân được phê duyệt trúng thầu với giá 22,543 tỷ đồng (giá trị dự toán gói thầu được phê duyệt 22,576 tỷ đồng, tiết kiệm 33 triệu đồng).

 

Theo phản ánh của một nhà thầu, tại báo cáo đánh giá E-HSDT (hồ sơ dự thầu qua mạng) số 66/BC-BQLDA, ngày 27/5/2024 của Ban Quản lý dự án về gói thầu số 8 đã đánh giá Công ty Hội An không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật nên đánh “trượt” nhà thầu này.

Theo yêu cầu trong hồ sơ mời thầu (HSMT), tại mục tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật thì đối với các loại vật tư, vật liệu chính nhà thầu phải có cam kết nhà cung cấp hoặc hợp đồng nguyên tắc mua, bán (có tài liệu chứng minh năng lực của nhà cung cấp-P.V) thì mới được đánh giá là “đạt”. Theo đó, trong hồ sơ dự thầu của Công ty Hội An có đề xuất bảng danh mục vật tư, thiết bị đưa vào gói thầu trong đó có vật liệu đắp nền đường, nhà thầu đề xuất lấy tại mỏ đất của Công ty TNHH Xây dựng và dịch vụ thương mại Tài Lộc Phát.

 

Tuy nhiên, nhà thầu này chưa cung cấp hợp đồng nguyên tắc cũng như các thủ tục pháp lý có liên quan đến mỏ đất để chứng minh năng lực của nhà cung cấp. Vì vậy, ngày 15/5/2024, tổ chuyên gia đã có công văn gửi cho Công ty Hội An về việc làm rõ và gửi văn bản trên mạng đấu thầu quốc gia trước 9 giờ ngày 21/5/2024. Tuy nhiên, điều “bất thường” là đến hết thời hạn trên, nhà thầu này không gửi văn bản.

 

Đối với gói thầu số 8 nói trên, Công ty Hội An chào với giá dự thầu hơn 20,2 tỷ đồng, chênh lệch thấp hơn 2,2 tỷ đồng so với mức chào giá của Liên danh Nghĩa Đạt-Linh Lân, nhưng lại không trúng thầu. Việc Công ty Hội An được đánh giá có năng lực kinh nghiệm và đáp ứng yêu cầu của HSMT, nhưng cố ý không cung cấp tài liệu để chứng minh năng lực kinh nghiệm khi được bên mời thầu yêu cầu làm rõ hồ sơ dự thầu hoặc khi được yêu cầu đối chiếu tài liệu nhằm tạo điều kiện để một bên trúng thầu... khiến dư luận nghi vấn có dấu hiệu về hành vi “thông thầu” để Liên danh Nghĩa Đạt-Linh Lân trúng thầu và dẫn đến nguy cơ làm cho nhà nước thất thoát số tiền hơn 2,2 tỷ đồng.

 

Theo phản ánh của một số nhà thầu, trong HSMT, chủ đầu tư đã “cài cắm” một số tiêu chí không phù hợp nhằm hạn chế sự canh tranh trong đấu thầu. Cụ thể: HSMT yêu cầu “Có sơ đồ thực địa vị trí dự kiến nơi làm lán trại, nhà điều hành, vị trí tập kết thiết bị thi công, kho bãi tập kết vật liệu. Đối với chất thải rắn (đất đá…) có ghi rõ diện tích, sơ đồ vị trí, số lô, thửa trong bản đồ khu vực dự kiến làm bãi thải, khả năng đáp ứng về khối lượng của bãi chứa’’… việc yêu cầu này là tạo thêm “giấy phép con” làm khó nhà thầu.

 

Liên quan đến những “bất thường” tại gói thầu số 8, UBND huyện Lệ Thủy cũng đã chỉ đạo Ban Quản lý dự án nghiên cứu để xử lý theo quy định của pháp luật, nhất là đơn kiến nghị của Công ty TNHH Xây dựng Việt Tiến.

“Về nguyên tắc, nhà thầu chỉ cần cam kết các biện pháp bảo đảm vệ sinh môi trường cũng như chất thải rắn từ công trình được xử lý phù hợp với quy định pháp luật là được công nhận đáp ứng. Việc “cài giấy phép con” là không đúng ở bước lựa chọn nhà thầu xây lắp và vi phạm Chỉ thị số 47/CT-TTg, ngày 27/12/2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc chấn chỉnh công tác đấu thầu trong các dự án đầu tư phát triển và hoạt động mua sắm thường xuyên sử dụng vốn nhà nước, làm mất tính cạnh tranh công bằng, một nhà thầu phản ánh.

Sau khi xem xét quá trình mời thầu và chấm thầu của tổ chuyên gia thuộc Ban Quản lý dự án, cho thấy, quá trình chấm thầu cũng phát sinh nhiều điểm bất thường. Bởi lẽ, đây là gói thầu tương đối nhỏ (chỉ hơn 22 tỷ đồng và có 4 nhà thầu tham gia), nhưng tổ chuyên gia với 6 người lại mất tới 45 ngày để chấm thầu. Trong khi đó, một số gói thầu có quy mô hàng trăm tỷ đồng thì tổ chuyên gia chấm rất nhanh, chỉ từ 5-7 ngày là xong. “Vấn đề này đặt ra nghi vấn về sự bất thường khi tổ chuyên gia chấm thầu đã “tìm mọi cách” để loại 3 nhà thầu có giá chào thấp hơn để cho nhà thầu có giá chào cao nhất được đề nghị trúng thầu”, một nhà thầu nêu ý kiến.

 

Thiết nghĩ các cơ quan chức năng cần vào cuộc xác minh, rà soát lại toàn bộ quá trình tổ chức mời thầu, chấm thầu, xét thầu và ra quyết định công nhận trúng thầu gói thầu số 8 này.