Theo phản ánh của ông Nguyễn Văn Cầu (đại diện cho các hộ dân ở xã Quang Phú, TP. Đồng Hới): Năm 2004, tỉnh có chủ trương di dời một số hộ dân ở xã Quang Phú và xã Lộc Ninh (TP. Đồng Hới) ra khu tái định cư để dành đất xây dựng sân bay Đồng Hới. Tuy cùng một chủ trương, chính sách, nhưng mỗi hộ dân ở xã Lộc Ninh được cấp 1 lô đất với diện tích 400m2, trong đó có 200m² đất ở và 200m² đất vườn để sản xuất. Người dân xã Lộc Ninh sau đó được chuyển đổi diện tích đất vườn sang đất ở tại thời điểm đó với giá tiền rất thấp. Riêng 99 hộ dân ở xã Quang Phú, mỗi hộ chỉ được cấp 1 lô đất diện tích 200m² đất ở và không có 200m² đất vườn để sản xuất như đề nghị của người dân trước khi di dời. Để bảo đảm công bằng, các hộ dân ở xã Quang Phú đã làm đơn kiến nghị lên UBND xã Quang Phú, UBND TP. Đồng Hới từ năm 2008.

 

Đến 8 năm sau, UBND TP. Đồng Hới mới cấp thêm cho 99 hộ dân ở xã Quang Phú mỗi hộ 1 lô đất vườn với diện tích 200m2 để sản xuất ổn định cuộc sống. Tháng 1/2016, UBND TP. Đồng Hới giao cho người dân giấy chứng nhận quyền SDĐ sản xuất thời hạn 50 năm. Tuy nhiên, từ khi nhận được đất sản xuất nông nghiệp (SXNN) tại thôn Tân Phú, xã Quang Phú người dân gặp nhiều khó khăn trong sản xuất do khu vực này toàn cát trắng khô cằn, không có khả năng để sản xuất. Vì vậy, từ năm 2017, người dân đã làm đơn kiến nghị đến UBND TP. Đồng Hới và UBND tỉnh xin chuyển mục đích SDĐ từ đất SXNN sang đất ở để sau này cho con.

 

Sau nhiều cuộc họp và hội nghị, các cơ quan chức năng liên quan từ TP. Đồng Hới đến tỉnh đã thống nhất chủ trương và có quyết định cho người dân được chuyển đổi mục đích SDĐ như đề xuất. Năm 2018, UBND TP. Đồng Hới có thông báo yêu cầu 99 hộ dân có đất SXNN ở thôn Tân Phú xin chuyển đổi mục đích SDĐ nói trên phải tự nguyện hiến đất một hộ là 30m2 để mở rộng đường giao thông và làm các công trình phụ trợ khác theo điều chỉnh quy hoạch; việc hiến đất này các hộ dân không được yêu cầu bồi thường, hỗ trợ và việc hiến đất phải thực hiện xong trước ngày 5/10/2018 theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND TP. Đồng Hới.

Thực hiện các yêu cầu của UBND TP. Đồng Hới, 99 hộ dân đã làm cam kết và đồng thuận hoàn toàn. Tuy nhiên, mãi đến tháng 8/2023, UBND TP. Đồng Hới mới có thông báo áp giá đất cho người dân nộp tiền đất đối với diện tích 170m2/hộ với giá 727 triệu đồng. Với số tiền này là một vấn đề quá khó khăn đối với người dân ở đây khi trước đó phải chuyển đến khu tái định cư đã phải chịu nhiều thiệt thòi.

 

Trước vấn đề này, toàn bộ các hộ dân đã có hồ sơ xin chuyển mục đích SDĐ từ đất SXNN sang đất ở tha thiết mong UBND TP. Đồng Hới, UBND tỉnh cùng các cấp, ngành xem xét để hài hòa giảm bớt phần nào thiệt thòi trước đó của người dân. Các hộ dân mong muốn UBND TP. Đồng Hới, UBND tỉnh xem xét chỉ đạo lại việc áp giá vì cạnh đó đường Phạm Thị Ngèng và đường Nguyễn Hoàng rộng 15m đã rải thảm nhựa bê tông, cùng đó các công trình hạ tầng của khu dân cư khác đã được hoàn thiện giá chỉ 3,6 triệu đồng/1m². Còn các tuyến đường tại khu đất của 99 hộ dân xin chuyển đổi mục đích SDĐ chưa được hoàn thiện (đang ở dạng đường cấp phối) chỉ rộng 10m và các hạ tầng đi kèm của khu dân cư chưa được xây dựng (hệ thống đường dây điện sinh hoạt, nước sinh hoạt, hệ thống thoát nước ở khu dân cư...) lại áp giá đến 3,6 triệu đồng và nhân thêm hệ số 1,2 như vậy thành tổng 1m² đất ở tại đây đến 4,32 triệu đồng, cao hơn khu vực đất lân cận có cơ sở hạ tầng đã hoàn thiện đến 720.000 đồng/1m². Đây là điều chưa hợp lý, hợp tình và không công bằng đối với người dân được cấp đất khi phải di dời đến nơi ở mới để Nhà nước xây dựng công trình sân bay Đồng Hới trước đó.

 

 

Việc cấp đất SXNN bổ sung cho các hộ dân chuyển đến khu tái định cư ở xã Quang Phú kéo dài thời gian thực hiện dẫn đến giá trị chuyển quyền SDĐ quá cao làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinh tế của nhiều hộ dân. Người dân mong muốn UBND TP. Đồng Hới, các cơ quan chức năng xem xét và có quyết định mức áp giá đất 3,6 triệu đồng/m2 đối với diện tích đất xin chuyển đổi mục đích SDĐ từ đất SXNN sang đất ở.

 

Ông Hoàng Ngọc Đan, Chủ tịch UBND TP. Đồng Hới cho biết: Về kiến nghị của người dân ở xã Quang Phú, UBND TP. Đồng Hới đã chỉ đạo các đơn vị chức năng kiểm tra, xác minh làm rõ và đã có nhiều văn bản trả lời. Cùng đó, UBND TP. Đồng Hới và các đơn vị chức năng thuộc thành phố đã mời một số sở, ngành, đơn vị liên quan cấp tỉnh để tổ chức nhiều cuộc gặp gỡ đối thoại, hướng dẫn giải thích theo đúng quy định. Cụ thể, gần đây nhất vào ngày 29/2/2024, Chủ tịch UBND TP. Đồng Hới đã chủ trì buổi đối thoại với các hộ dân ở xã Quang Phú.

 

Tại phiên tiếp công dân định kỳ tháng 4/2024 của lãnh đạo UBND tỉnh tổ chức ngày 15/4/2024, do đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh Trần Thắng chủ trì, ông Nguyễn Văn Cầu (đại diện 55 hộ dân) có đất xin chuyển mục địch SDĐ nói trên tại thôn Tân Phú, xã Quang Phú tiếp tục kiến nghị xem xét lại việc áp giá chuyển đổi mục đích SDĐ của các hộ dân tại thôn Tân Phú, xã Quang Phú. Để giải quyết dứt điểm vụ việc này, Chủ tịch UBND tỉnh đã yêu cầu Chủ tịch UBND TP. Đồng Hới căn cứ quy định pháp luật để có văn bản hướng dẫn, trả lời các hộ dân.

Tại cuộc đối thoại này, đại diện lãnh đạo Thanh tra tỉnh, Sở Tư pháp, UBND TP. Đồng Hới, Chi cục Thuế khu vực Đồng Hới-Quảng Ninh đã phân tích, giải thích rõ cho các hộ dân có đất SXNN xin chuyển đổi mục đích SDĐ sang đất ở tại thôn Tân Phú, xã Quang Phú về việc thông tin địa chính (vị trí, loại đường) để xác định nghĩa vụ tài chính cho các hộ dân được Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai xác định đúng theo quy định tại Quyết định số 40/2019/QĐ-UBND, ngày 20/12/2019 của UBND tỉnh quy định bảng giá các loại đất trên địa bàn tỉnh Quảng Bình; việc xác định giá đất và ban hành thông báo về nghĩa vụ tài chính của các hộ được Chi cục Thuế khu vực Đồng Hới-Quảng Ninh xác định giá đất tại thời điểm có quyết định chuyển mục đích của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo đúng quy định tại điểm b, khoản 2, Điều 5, Nghị định số 45/2014/NĐ-CP, ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về thu tiền SDĐ. Việc áp dụng hệ số 1,2 là căn cứ vào Quyết định số 13/2023/UBND, ngày 11/4/2023 của UBND tỉnh quy định hệ số điều chỉnh giá đất năm 2023 trên địa bàn tỉnh Quảng Bình nên xác định hệ số vượt hạn mức 1,2 là đúng quy định.

Với nội dung trả lời này, các hộ dân ở xã Quang Phú đều không nhất trí và tiếp tục đề nghị UBND TP. Đồng Hới xem xét giảm giá đất cho các hộ và đề nghị Chi cục Thuế khu vực Đồng Hới-Quảng Ninh khoanh vùng cho các hộ dân để không phải nộp tiền phạt nộp chậm trong thời gian các hộ dân đang có kiến nghị. Ngày 8/5/2024, UBND TP. Đồng Hới có văn bản số 760/UBND-TNMT gửi UBND tỉnh báo cáo và trả lời cho ông Nguyễn Văn Cầu với nội dung: Kiến nghị của ông Nguyễn Văn Cầu (đại diện cho các hộ dân có đất SXNN ở thôn Tân Phú, xã Quang Phú) đã được Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai TP. Đồng Hới trả lời tại công văn số 1071/CNVPĐKĐĐ, ngày 12/10/2023; UBND TP. Đồng Hới và các cơ quan, đơn vị liên quan nhiều lần tổ chức gặp gỡ, đối thoại, hướng dẫn, giải quyết theo đúng quy định (ngày 7/12/2023; ngày 2/2/2024 và ngày 29/2/2024).

 

Trước việc UBND TP. Đồng Hới vẫn giữ nguyên quan điểm đã giải quyết kiến nghị của các hộ dân ở xã Quảng Phú về việc áp giá đất khi chuyển mục đích SDĐ từ đất SXNN sang đất ở tại thôn Tân Phú, xã Quang Phú, ông Nguyễn Văn Cầu cho hay sẽ gửi đơn khiếu nại lên cấp cao hơn bởi cách giải quyết của UBND TP. Đồng Hới và các cơ quan, đơn vị liên quan chưa hợp tình, hợp lý và chưa công bằng đối với người dân ở xã Quang Phú so với chính sách mà người dân xã Lộc Ninh được hưởng như nói trên.