|
Phía Tây Nam Quảng Trị được cho là mạch nguồn của những dòng sông như Ô Lâu, Thạch Hãn, Hiếu Giang… tạo nên những vùng quê trù phú gắn với trầm tích văn hóa và lịch sử qua hàng trăm năm trên hành trình mở mang bờ cõi của người Việt.
![]() |
Thác Tà Puồng ở xã Hướng Lập là điểm đến thu hút du khách thích khám phá
Ở đây những cánh rừng đặc dụng có ý nghĩa ngày càng quan trọng, vừa là mái nhà chung của muôn loài, vừa giúp cân bằng môi trường sinh thái, hạn chế lũ lụt, cung cấp nguồn nước phục vụ sản xuất và sinh hoạt cho người dân.
![]() |
Một buổi tuần rừng của người dân xã Hướng Lập
Đặc biệt, đồng bào Vân Kiều, Pa Kô không còn dựa vào khai thác rừng, phát nương làm rẫy như xưa. Thay vào đó, nhiều cộng đồng đã từng bước khai thác tiềm năng du lịch từ những cánh rừng của quê hương như ở thác Tà Puồng thuộc xã Hướng Lập, suối A Lao thuộc xã Đakrông để vừa tạo thêm thu nhập vừa góp phần giữ rừng bền vững …
![]() |
Đồng bào Vân Kiều, Pa Kô từng bước khai thác thác Tà Puồng trở thành điểm du lịch khám phá thú vị
Bởi rừng đặc dụng phía Nam Quảng Trị còn rất nhiều cảnh quan đẹp với hệ sinh thái đa dạng, những dãy núi điệp trùng khói sương giăng mắc, những ngọn thác như từ trên trời đổ xuống…luôn có sức cuốn hút mãnh liệt đối với những ai yêu thích hòa mình cùng thiên nhiên để khám phá và thưởng ngoạn cảnh sắc của núi non quê nhà.
![]() |
Đường vào thác Ba Vòi bắt đầu từ bản Đá Ngồi, tiếng Vân Kiều gọi là bản Tà Cu thuộc xã Hướng Hiệp, rồi ngược theo dòng suối Giàng Thoan khoảng chừng gần 8 cây số. Thác Ba Vòi có 3 tầng, tính từ thấp lên cao gọi là thác Một, thác Hai và tầng cao nhất chính là thác Ba Vòi.
![]() |
|
Thác Ba Vòi nhìn từ trên cao
Thác Một cao khoảng gần 10 mét. Có lẽ từ ngàn năm trước, dòng nước từ trên cao đổ xuống không ngừng nghỉ đã tạo thành một hồ nước sâu dưới chân thác. Mặt nước trong xanh và mát lạnh dù đang là mùa hạ như đổ lửa. Xung quanh ngọn thác là vách đá chênh vênh với những thảm rêu như ngả màu thời gian. Thác Hai có độ dốc vừa phải và cao cũng chỉ khoảng 10 mét. Dưới chân thác tuy cũng có một hồ nước nhưng khá nhỏ vì dòng nước lưu lại không lâu đã vội vã rời đi.
![]() |
Thác Ba Vòi có 3 tầng rõ rệt
Tầng thác thứ Ba, sở dĩ gọi là “Thác Ba Vòi”, vì ngọn thác có ba dòng nước đổ xuống trắng xóa cả vách núi. Tiếng nước ầm ào cùng với gió núi và tiếng chim rừng như tạo nên một bản nhạc thiên nhiên thật nhiều cung bậc.
Hồ nước dưới chân thác Ba Vòi không sâu nhưng lại khá lớn, xung quanh là những phiến đá xếp chồng lên nhau, thảm thực vật là một số loài hoa dại thân mềm bám vào đá, hầu như khoe sắc suốt cả bốn mùa.
![]() |
Dòng nước đổ xuống trắng xóa cả vách núi thu hút nhiều du khách đến khám phá ở thác Ba Vòi
Nếu du khách muốn lên đỉnh của ngọn thác Ba Vòi có độ cao gần 1.000 mét thì không chỉ cần phải có sức khỏe tốt, có kỹ năng leo núi, mà còn phải có một số phương tiện bảo hộ và thiết bị chuyên dụng, vì đường đi phải cắt ngang qua vách núi gần như dựng đứng… Đứng trên đỉnh thác Ba Vòi, du khách sẽ được khám phá vẻ đẹp của những cánh rừng huyền ảo như cổ tích, có thể ngắm đỉnh Voi Mẹp hùng vĩ thấp thoáng giữa mây ngàn gió núi…
![]() |
Nếu như Khu Bảo tồn thiên nhiên (BTTN) Bắc Hướng Hóa có thác Voi Mẹp thì Khu BTTN Đakrông lại nổi tiếng với đỉnh núi Ba Lê cao 1.102 mét và thác Đỗ Quyên nằm cạnh cung đường huyền thoại được mở từ thời chiến tranh chống Mỹ.
![]() |
Hệ sinh vật bao quanh thác Đỗ Quyên khá phong phú, đa dạng
Thực ra, trên bản đồ quân sự và bản đồ lâm nghiệp, thác Đỗ Quyên chính là thác A Cho, nhưng vì vào mỗi mùa Xuân nơi này thường có nhiều hoa đỗ quyên nên những người giữ rừng gọi là thác Đỗ Quyên, vừa để nói lên vẻ đẹp của sinh cảnh xung quanh ngọn thác, vừa pha chút lãng mạn để vơi bớt những nhọc nhằn khi phải đi bộ băng rừng vượt suối suốt cả ngày đường dù mưa gió.
![]() |
Vào mùa xuân, xung quanh thác có nhiều hoa Đỗ Quyên nở nên gọi là thác Đỗ Quyên
Muốn vào thác Đỗ Quyên, du khách sẽ đi qua Trạm bảo vệ rừng La Tó của xã Đakrông, quãng đường có chiều dài khoảng gần 20 cây số. Đây là tuyến đường phục vụ chiến dịch giải phóng Quảng Trị Xuân – Hè năm 1972.
Mặt đường chủ yếu được lát đá thủ công, tuy vậy có vài đoạn thảm nhựa. Qua nhiều năm không được tu bổ, cộng với thiên tai khắc nghiệt nên mặt đường đã bị hư hỏng ở nhiều điểm. Nếu không muốn đi bộ, du khách có thể sử dụng xe gắn máy để thử thách "tay lái lụa" với nhiều đoạn dốc, nhiều đoạn bùn lầy trơn trượt khiến bánh xe cứ quay tít … Thành ra, việc đi xe máy thực sự không nhanh hơn so với đi bộ bao nhiêu...
![]() |
Thác Đỗ Quyên nằm ở độ cao khoảng gần 800 mét so với mực nước biển, đỉnh thác như một bể bơi vô cực, bốn phía là những khu rừng nguyên sinh với nhiều cây gỗ lớn. Vào mùa Xuân và mùa Hạ, lũ chim rừng cứ líu lo không dứt từ sáng tinh mơ cho đến lúc hoàng hôn...
![]() |
“Trái tim” của Khu BTTN Bắc Hướng Hóa là những đỉnh núi như Sa Mù, Pa Thiên và Voi Mẹp có độ cao khoảng 1.600 mét đến hơn 1.700 mét so với mực nước biển. Khu BTTN Bắc Hướng Hóa vốn chịu ảnh hưởng bởi yếu tố khí hậu của cả Tây Trường Sơn và Đông Trường Sơn nên hầu như mưa gió suốt quanh năm.
![]() |
Một góc Khu BTTN Bắc Hướng Hoá từ trên cao
Vì vậy, hành trình chinh phục những dãy núi không chỉ để ngắm những loài cây cổ thụ, như: Họ nhà thông lá ngắn, lá dài, hoàng đàn giả, chắp tay… thường hiện diện ở độ cao khoảng trên 1.000 mét, hay loài lan hài, lan kim tuyến thường mọc nhiều ven suối ở độ cao trên 1.400 mét, các loài rêu phủ kín mỗi thân cây, phiến đá và hoa rừng đua nhau khoe sắc vào mùa xuân. Mà còn là dịp để trải nghiệm thời tiết bốn mùa chỉ trong một ngày, vì bầu trời đang xanh ngắt bất chợt trở nên âm u, hết mưa rồi nắng cứ chợt đến rồi đi và gió không ngừng thổi như đang vội vã cố đẩy những tảng mây về một phương trời xa xôi nào đó…
![]() |
Nhiều du khách thích khám phá tìm đến Khu BTTN Bắc Hướng Hoá ở độ cao hàng ngàn mét
Lại nói về các loài hoa ở Khu BTTN Bắc Hướng Hóa, hoa không chỉ lung linh vào những ngày nắng ấm, mà đôi lúc những cánh hoa càng trở nên kiêu sa vào những ngày mưa gió, giá rét. Những bông hoa rừng mang vẻ đẹp tự thân như muốn nói với con người: Muốn xinh đẹp và tỏa hương thì cũng phải vượt lên sự khắc nghiệt của tự nhiên.
![]() |
![]() |
Những khu rừng đặc dụng khu vực phía Nam của Quảng Trị với nhiều con suối, ngọn thác, đỉnh núi và rừng nguyên sinh, các loài động thực vật quý hiếm có tên trong sách Đỏ, các loài hoa và yếu tố thời tiết độc đáo đang đón đợi du khách gần xa cùng tìm hiểu, khám phá vẻ đẹp đang còn tiềm ẩn giữa đại ngàn xa thẳm.
Hình ảnh, nội dung và trình bày: Phan Tân Lâm – Lê Trường