QTO - Trước những diễn biến ngày càng phức tạp của biến đổi khí hậu, mùa mưa bão đang trở thành nỗi lo thường trực của người dân nuôi trồng thủy sản (NTTS) trên địa bàn tỉnh. Để chủ động ứng phó, giảm thiểu thiệt hại về kinh tế, các ngành chức năng, chính quyền địa phương và người dân đang tích cực triển khai đồng bộ nhiều giải pháp.

Những năm gần đây, thời tiết cực đoan với những trận mưa lớn, lũ lụt bất thường đã gây ra nhiều tổn thất cho ngành NTTS. Vì vậy, ngay từ đầu mùa mưa, việc gia cố lồng bè, ao hồ, chuẩn bị vật tư và sẵn sàng các phương án ứng phó đang được người dân và các đơn vị chức năng khẩn trương thực hiện, quyết tâm bảo vệ thành quả lao động.

Tại xã Tuyên Hóa, nghề nuôi cá lồng trên sông Gianh đã mang lại hiệu quả kinh tế, nâng cao thu nhập cho nhiều hộ dân. Hiện địa phương có 115 lồng nuôi cá các loại như cá trắm, cá gáy, cá lăng chấm…Tuy nhiên, nghề nuôi cá lồng cũng gặp nhiều khó khăn do biến đổi khí hậu. Đặc biệt vào mùa mưa lũ, nước lớn có thể làm rách lưới, trôi lồng, cá bị sốc nước và nếu không ứng phó kịp thời sẽ gây thiệt hại rất lớn.

Người nuôi cá lồng ở xã Tuyên Hóa chủ động ứng phó khi mùa mưa lũ về- Ảnh: T.H

Trò chuyện với chúng tôi, ông Mai Văn Cảnh, thôn Thanh Châu, người có thâm niên nuôi cá lồng hơn 30 năm nay cho biết: “Gia đình tôi hiện có 2 lồng nuôi cá trắm. Mặc dù mang lại hiệu quả kinh tế, nghề nuôi cá lồng cũng lắm gian nan, vất vả, bấp bênh do phụ thuộc vào con nước. Khi có mưa lớn là lũ về nhanh, sức nước mạnh cuốn theo đủ thứ rác, cây cối, chỉ cần va phải là có thể rách lưới, trôi lồng, coi như mất trắng. Mấy năm nay thời tiết bất thường nên bây giờ chúng tôi phải chủ động phòng ngừa, gia cố mọi thứ cho chắc chắn, nghe ngóng thông tin thời tiết từng ngày. Nếu mưa lớn thì phải đưa lồng bè vào các lạch sông tránh trú cho an toàn, không chủ quan với thời tiết cực đoan như hiện nay.

Phó Chủ tịch UBND xã Tuyên Hóa Nguyễn Vũ Thành Long cho biết: Hàng năm, địa phương đã tích cực tuyên truyền, vận động người dân thu hoạch cá nuôi đạt kích cỡ thương phẩm trước các đợt cảnh báo mưa lũ. Đồng thời kiểm tra lồng bè, gia cố hệ thống dây neo và di chuyển vào các lạch sông; dùng tấm chắn, bạt che chắn phía trước lồng nuôi để làm giảm dòng chảy, ngăn chặn vật rắn, gỗ làm hư hỏng lồng gây thất thoát cá ra ngoài. Đối với ao nuôi, chúng tôi hướng dẫn người dân củng cố, tu bổ và kiểm tra các bờ ao, cống, hệ thống xả tràn, chuẩn bị lưới, cọc tre để cắm khi nước tràn hoặc vỡ bờ; khơi thông dòng chảy ở các sông, mương xung quanh ao để thoát nước dễ dàng…

Vĩnh Thủy là một trong những địa phương có diện tích NTTS tương đối lớn, với 374ha. Trong đó, nuôi cá nước ngọt chiếm 181ha, với các giống cá truyền thống như trắm cỏ, mè, rô phi đơn tính và trê lai… Nuôi tôm có diện tích lớn hơn với 193ha, đặc biệt có 10ha ứng dụng thành công mô hình nuôi tôm thâm canh 2-3 giai đoạn, với năng suất từ 8 đến 10 tấn/ha, giúp giảm thiểu rủi ro do biến đổi khí hậu.

Nuôi tôm công nghệ cao là một trong những giải pháp hạn chế rủi ro do biến đổi khí hậu và nâng cao chất lượng, sản lượng - Ảnh: T.H

Để bảo đảm an toàn sản xuất, công tác phòng chống thiên tai luôn được chính quyền địa phương chú trọng triển khai. Ngay từ đầu năm, địa phương đã chỉ đạo các vùng nuôi xây dựng lịch thời vụ phù hợp, tránh mùa mưa bão, hiện nhiều hộ nuôi đã xuất bán trước khi mưa lũ về. Đối với các hộ nuôi trái vụ, địa phương đã tuyên truyền, hướng dẫn thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp gia cố bờ ao, đắp bờ cao hơn đỉnh lũ lịch sử, đào mương tiêu thoát nước và lắp đặt lưới chắn bảo vệ…

Anh Nguyễn Hải Khôi, thôn Huỳnh Hạ, xã Vĩnh Thủy, một hộ nuôi tôm cho biết, gia đình anh có 0,5ha diện tích nuôi tôm. Vừa qua, tôm thương phẩm đạt kích cỡ nên anh đã xuất bán. Hiện gia đình cũng đã thả nuôi lại một ít giống nhưng với mật độ thưa để giảm thiểu rủi ro trong mùa mưa bão. Trước diễn biến bất thường của thời tiết, gia đình anh và nhiều hộ dân trong xã đã chủ động gia cố bờ ao nhằm tránh thất thoát khi mưa lũ về.

Không chỉ người dân và chính quyền cơ sở, các cơ quan chuyên môn của tỉnh cũng đã vào cuộc mạnh mẽ. Cục Thủy sản và Kiểm ngư (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã có văn bản gửi các địa phương về tăng cường công tác phòng, chống thiên tai, đảm bảo an toàn người và tài sản.

Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư Trần Xuân Tiến cho biết: Thực hiện chỉ đạo của các đơn vị chức năng, Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư tỉnh đã tuyên tuyền, hướng dẫn người dân thu hoạch toàn bộ hoặc thu tỉa thủy sản nuôi khi đạt kích cỡ thương phẩm. Cùng đó, nạo vét kênh mương, đặt ống xả tràn, phát quang cành cây quanh bờ ao; bố trí neo đậu, kiểm tra, gia cố lại hệ thống dây neo, phao lồng; vệ sinh lồng bè thông thoáng. Khi cần thiết, di chuyển lồng bè vào khu vực kín gió, có dòng chảy nhẹ, độ mặn ổn định (đối với nuôi ven biển). Trường hợp không di chuyển được lồng bè, cần che chắn mặt lồng/bè bằng lưới có kích thước mắt lưới phù hợp để hạn chế thủy sản nuôi thoát ra ngoài. Đồng thời chuẩn bị các trang thiết bị, hóa chất, vật liệu cần thiết để chủ động gia cố, sửa chữa hệ thống bờ ao, cống, đăng chắn khi có tình huống xấu xảy ra; chủ động gia cố nhà cửa, cơ sở sản xuất, ương dưỡng giống và NTTS bảo đảm an toàn khi có mưa, bão; sơ tán lao động về nơi trú ẩn an toàn…

Thanh Hoa