(QBĐT) - Hiện, toàn tỉnh có khoảng 9.600ha thông nhựa do các công ty, đơn vị, địa phương quản lý. Với đặc tính chịu nóng và thích nghi tốt với vùng đất khô cằn nên cây thông được trồng nhiều ở vùng gò đồi để lấy nhựa, gỗ, phục vụ nhu cầu trong đời sống xã hội. Trên thị trường, nhựa thông được bán với giá từ 23.000-27.000 đồng/kg, so với keo lai và cao su thì trồng thông có hiệu quả kinh tế bền vững hơn. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, diện tích thông nhựa đang bị thu hẹp dần do người trồng không còn mặn mà như trước bởi nguồn thu “nhỏ giọt” chứ không phải “một cục” như keo lai. Đồng thời, vì “lợi ích kép” khi vừa thanh lý được thông vừa trồng được keo, nên những đồi thông rất đẹp ở Đồng Hới, Quảng Ninh, Bố Trạch… bị chặt hạ không thương tiếc để dành đất trồng keo.
Phải nói rằng, keo lai một thời được xem là cây “xóa đói, giảm nghèo” vì dễ trồng và với chu kỳ thu hoạch ngắn nên người dân sẽ có ngay một khoản tiền khá lớn để trang trải cuộc sống gia đình. Nhưng qua thời gian, cây keo lai đã bộc lộ nhiều hạn chế, như: Không giữ được đất, không có thảm thực vật để giữ nước…, nên dẫn đến hiện tượng sạt lở trong mùa mưa bão, khô hạn vào mùa nắng nóng. Theo các nhà khoa học, keo lai là cây công nghiệp, mặc dù có hiệu quả về mặt kinh tế nhưng không có lợi đối với môi trường, thổ nhưỡng, nhất là trong bối cảnh biến đổi khí hậu hiện nay.
Trong khi đó, để có một cây thông trưởng thành tuy mất rất nhiều thời gian chăm sóc, nhưng với tuổi thọ cao nên người trồng có thể thu hoạch nhựa lâu dài, đóng góp hiệu quả đối với môi trường sinh thái. Chính vì vậy, tại buổi tiếp xúc cử tri trước kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV, người dân đề nghị có biện pháp bảo vệ rừng thông (thuộc sự quản lý của Công ty CP Giống lâm nghiệp vùng Bắc Trung Bộ) trên địa bàn xã Vạn Trạch (Bố Trạch) nhằm gìn giữ môi trường tự nhiên, vì việc khai thác rừng không đi cùng với quá trình tái tạo rừng.
Đặc biệt, hiện nay chúng ta đang có chủ trương trồng cây bản địa ở đầu nguồn các dòng sông để bảo vệ môi trường, và trực tiếp chăm sóc, bảo vệ là những người dân đang có cuộc sống khó khăn, thì ở miền xuôi đủ đầy, khấm khá hơn lại phá thông trồng keo liệu có hợp lý.
Trần Minh Văn