HĐĐT không chỉ mang lợi ích cho NNT mà đây còn là công cụ quản lý nhà nước về thuế hiệu quả, giúp ngành Thuế xây dựng cơ sở dữ liệu về hóa đơn, góp phần ngăn chặn hiệu quả tình trạng gian lận và trốn thuế. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều tổ chức, cá nhân sử dụng HĐĐT bất hợp pháp để chiếm đoạt tiền thuế của Nhà nước.

 

Phó cục trưởng Cục Thuế tỉnh Võ Văn Sơn cho biết, hóa đơn là chứng từ ghi nhận thu chi trong DN, đây là một trong những tài liệu căn cứ để khấu trừ thuế của DN. Vì vậy nhiều DN mua hóa đơn để tăng chi phí, từ đó sẽ được giảm thuế giá trị gia tăng, cũng như thuế thu nhập DN. Thủ đoạn thường thấy là DN thành lập một hoặc nhiều DN mới, nhưng thực tế chỉ là vỏ bọc cho một “ngành nghề” duy nhất-mua bán hóa đơn.

 

Công ty “ma” hay công ty “bình phong” được hiểu là các DN chỉ tồn tại trên giấy tờ, không có hoạt động kinh doanh và loại hình thường thấy là công ty TNHH. Việc thành lập các pháp nhân trên nhằm xuất hóa đơn đầu vào cho các công ty mà đối tượng đứng tên giám đốc, hoặc bán trái phép hóa đơn cho các đối tượng có nhu cầu.

 

Tháng 7/2022, Công an tỉnh đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can Đỗ Khắc Điệp và Trần Khánh Trang (trú tại xã Vĩnh Ninh, Quảng Ninh) về hành vi mua bán trái phép hóa đơn. Sau khi thành lập Công ty TNHH tổng hợp Đỗ Gia, Trần Khánh Trang và Đỗ Khắc Điệp đã xuất bán 863 hóa đơn giá trị gia tăng (GTGT) không có hàng hóa, dịch vụ kèm theo (HĐĐT) cho các DN trong và ngoài tỉnh với tổng giá trị thanh toán gần 40 tỷ đồng. Giá trị hàng hóa dịch vụ trước thuế gần 36 tỷ đồng, thuế GTGT hơn 3,5 tỷ đồng, thu lợi bất chính hơn 2,3 tỷ đồng. Đồng thời, Đỗ Khắc Điệp đã mua 51 hóa đơn khống để kê khai thuế GTGT đầu vào, khấu trừ thuế GTGT đối với giá trị hóa đơn xuất bán.

 

Theo Phó cục trưởng Cục Thuế tỉnh Ngô Văn Thuận, để ngăn chặn các hành vi gian lận hóa đơn, ngành Thuế tỉnh đã phối hợp với cơ quan Công an phát hiện và kịp thời xử lý các trường hợp sử dụng hóa đơn bất hợp pháp. Hiện nay, cơ quan thuế và lực lượng chức năng đã phối hợp xử lý một vài trường hợp và đang tiếp tục xác minh các DN có dấu hiệu gian lận hóa đơn.

 

Tháng 4/2023, Tổng cục Thuế đã công bố hoạt động của Trung tâm cơ sở dữ liệu HÐÐT phục vụ công tác phân tích, quản lý rủi ro sử dụng HÐÐT. Ðến nay, Cục Thuế tỉnh và các cục Thuế trên cả nước đã triển khai sử dụng hệ thống hỗ trợ kiểm soát tình hình sử dụng hóa đơn của DN. Hệ thống phân tích cơ sở dữ liệu HÐÐT giúp phát hiện các giao dịch mua bán bất thường và tiến tới phòng ngừa từ sớm, từ xa việc mua bán khống HÐÐT, đồng thời sẽ có cảnh báo tới NNT về sự bất thường trong việc sử dụng hóa đơn ngay khi xuất hóa đơn.

 

Ông Võ Văn Sơn cho hay, để nâng cao hiệu quả công tác chống gian lận HÐÐT, Cục Thuế tỉnh đã ban hành kế hoạch tăng cường xử lý việc bán hàng không xuất hóa đơn; đồng thời chỉ đạo các phòng, chi cục rà soát, quản lý chặt chẽ, thường xuyên nắm bắt tình hình hoạt động của DN, kịp thời phát hiện những dấu hiệu bất thường của NTT khi sử dụng HÐÐT.

 

Mặt khác, tăng cường phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành chức năng trên địa bàn trong công tác quản lý thuế nói chung và HÐÐT nói riêng. Bên cạnh đó, ngành Thuế tỉnh cũng đẩy mạnh công tác tuyên truyền để NNT hiểu rõ những hệ quả pháp lý của hành vi vi phạm về mua bán, sử dụng hóa đơn bất hợp pháp; đồng thời công khai các trường hợp vi phạm, tạo tính răn đe…

 

Để ngăn chặn tình trạng gian lận khi sử dụng HĐĐT, Cục Thuế tỉnh đã tổ chức bộ phận tiếp nhận thông tin bán hàng không xuất HĐĐT tại Phòng Tuyên truyền, hỗ trợ NNT và tại bộ phận quản lý ấn chỉ các chi cục thuế. Sau khi tiếp nhận thông tin về các giao dịch bán hàng thông qua máy tính tiền, phần mềm quản lý bán hàng, bộ phận tiếp nhận sẽ phối hợp với bộ phận thanh tra, kiểm tra xác minh, đối chiếu các thông tin giao dịch trên các phiếu tính tiền, bảng kê tính tiền, bảng kê bán lẻ với dữ liệu hóa đơn trên hệ thống cơ quan thuế. Trường hợp qua đối chiếu dữ liệu phát hiện trong ngày NNT không xuất hóa đơn thì tiến hành xử lý theo quy định; trường hợp phát hiện có nhiều hành vi vi phạm thì kiến nghị thanh tra, kiểm tra để làm rõ hành vi trốn thuế.

 

Đến thời điểm hiện tại, ngành Thuế tỉnh đã tiếp nhận 93 lượt cung cấp thông tin bán hàng không xuất hoá đơn hoặc xuất hóa đơn không đúng thời điểm. Sau khi kiểm tra, xác minh, ngành Thuế đã xử phạt 8 trường hợp với tổng số tiền phạt hơn 56 triệu đồng. Các trường hợp còn lại, ngành Thuế đang tiến hành xác minh hoặc chuyển các bộ phận liên quan để xử lý.