(QBĐT) - Cách đây 7-8 năm, cây gấc đã được người dân huyện Lệ Thủy đưa vào trồng. Thời gian gần đây, nhằm mục tiêu đa dạng hóa giống cây trồng, thích ứng với biến đổi khí hậu…, nông dân các xã vùng gò đồi, miền núi, như: Trường Thủy, Văn Thủy, Phú Thủy, Mai Thủy, Thái Thủy…, đã mạnh dạn cải tạo vườn tạp, mở rộng diện tích trồng gấc.
Điển hình là mô hình kinh tế VCAR của ông Lê Công Lập, ở xã Trường Thủy. Ngoài 7 ha rừng cao su và cây lâm nghiệp thương phẩm, ông Lập có mảnh vườn rộng gần 1 ha. Trước đây, ông trồng tiêu, cây ăn quả và đào ao thả cá, xây dựng chuồng trại chăn nuôi bò, lợn.
Từ phong trào chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi phù hợp với từng vùng sản xuất nhằm mang lại hiệu quả kinh tế cao, ông đã mạnh dạn chuyển đổi 1.000 m2 đất trồng tiêu kém hiệu quả sang trồng 30 gốc gấc mua từ Viện Cây ăn quả miền Nam.
Sau một thời gian chăm sóc, ông nhận thấy, gấc là cây dễ trồng, chịu hạn tốt, ít sâu bệnh, ít phải sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, thích nghi với loại đất gò đồi cao ráo, dễ thoát nước. Đặc biệt, gấc có thể trồng xen với vườn cây ăn quả hay trên bờ ao, một bên chuồng trại. Chính nhờ vậy, đến nay, ông đã nhân được giống để gia đình trồng và bán cho những nông hộ có nhu cầu.
Ông cho biết, gấc được trồng xen trong vườn cây ăn quả, giàn làm bằng lưới thép B40, trụ ximăng. Những nơi có cây, ông còn tận dụng cây làm trụ để giăng lưới. Dưới ao, ông nuôi vịt và cá; trong vườn, ông thả gà chọi lai. Nhờ gấc bò phủ trên ao, trên vườn tạo bóng mát nên cá và vật nuôi lớn rất nhanh.
Theo ông, nếu trồng đúng kỹ thuật, chỉ sau 3 tháng, gấc sẽ trổ bông và bắt đầu thu hoạch trái từ tháng thứ 6, liên tiếp 3-4 đợt, mỗi đợt cách nhau 1 tháng. Sau đó, người trồng bắt đầu cắt dây, tưới nước, bón thêm đạm NPK và phân bò, phân lợn hoai mục có sẵn tại vườn, dây sẽ tiếp tục đâm chồi, mọc nhánh và ra hoa.
Cứ thế, bà con thu hoạch kéo dài từ 5 đến 6 năm mới trồng lại. Theo tính toán của ông Lập, mỗi gốc gấc trồng đạt yêu cầu sẽ cho 50-80 trái/ năm, bán với giá 8.000đ-10.000đ/kg. Riêng gia đình ông trồng 70 gốc, thu lãi mỗi năm trên 50 triệu đồng, đó là chưa kể nguồn thu từ bán cây gấc giống, tiền bán gà, cá, vịt …
Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Vương, Trưởng Phòng NN và PTNT huyện Lệ Thủy cho biết, thực hiện hiệu quả tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng tập trung, nâng cao giá trị và phát triển bền vững, từ hiệu quả cây gấc trên địa bàn xã Trường Thủy nói riêng và vùng đất gò đồi của huyện Lệ Thủy nói chung, trong thời gian tới, ngành nông nghiệp và chính quyền các địa phương sẽ tạo mọi điều kiện về đất đai, vay vốn, chuyển giao các tiến bộ khoa học kỹ thuật để người dân mở rộng diện tích, xây dựng vườn gấc kết hợp mô hình VAC, vườn hộ kiểu mẫu… theo hướng hàng hóa.
Đồng thời, huyện nỗ lực làm tốt khâu tìm hiểu, kết nối với các doanh nghiệp thu mua, chế biến để trái gấc trên đất Lệ Thủy ngày càng phát triển và có đầu ra ổn định…
Trọng Hiểu