(QBĐT) - Những năm qua, công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng đã được các cấp, các ngành, địa phương huyện Quảng Ninh luôn chú trọng thực hiện. Đến nay, độ che phủ rừng toàn huyện được nâng lên đáng kể, đạt gần 71%. Tuy vậy, hiện nay, Quảng Ninh vẫn tồn tại một số bất cập trong công tác bảo vệ và phát triển rừng.

Huyện Quảng Ninh có diện tích rừng và đất lâm nghiệp là 102.305ha; trong đó, rừng tự nhiên 78.746ha, rừng trồng 15.030ha và đất lâm nghiệp 8.528ha, với 3 loại rừng gồm: rừng đặc dụng 127,5 ha, rừng phòng hộ 44.778ha và rừng sản xuất 55.869ha.

Ông Nguyễn Ngọc Thụ, Phó Chủ tịch UBND huyện Quảng Ninh cho biết, để bảo vệ và phát triển rừng bền vững, huyện Quảng Ninh đã tăng cường giao đất, giao rừng cho người dân. Đến nay, toàn huyện đã thực hiện giao khoán rừng đến từng tổ chức kinh tế, từng hộ gia đình, bảo đảm cho rừng có chủ thực sự. Nhân dân đã chủ động phát triển vốn rừng, xây dựng mô hình quản lý rừng cộng đồng thôn, bản một cách hiệu quả. Với những diện tích rừng được giao quản lý, sử dụng, người dân đã yên tâm đầu tư phát triển, chăm sóc, qua đó nâng cao được hiệu quả của việc trồng và bảo vệ rừng.

Năm 2016, toàn huyện đã trồng được 952 ha rừng, khoanh nuôi tái sinh rừng 2.536 ha, chăm sóc rừng trồng 1.496 ha, giao khoán bảo vệ rừng 16.116 ha; khai thác rừng trồng 462 ha với sản lượng 17.032m3, khai thác gỗ rừng tự nhiên theo kế hoạch tại Chi nhánh Lâm trường Trường Sơn với khối lượng 6.653m3. Trong 6 tháng đầu năm 2017, Quảng Ninh trồng 128 ha rừng, sản lượng gỗ khai thác từ rừng trồng đạt 12.403 m3, chăm sóc 3.626 ha rừng...

Công tác quản lý bảo vệ rừng đã được các cấp, các ngành, địa phương trong huyện chú trọng thực hiện, nhất là công tác tuần tra, kiểm soát, ngăn chặn, xử lý hoạt động khai thác, vận chuyển, chế biến khoáng sản, lâm sản trái phép, gây hủy hoại môi trường trên địa bàn.

Lực lượng Kiểm lâm từ huyện đến cơ sở đã thể hiện rõ vai trò nòng cốt trong công tác tham mưu kịp thời cho cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp chỉ đạo thực hiện có hiệu quả các biện pháp bảo vệ rừng, phòng cháy chữa cháy rừng và chống chặt phá rừng.

Lực lượng Kiểm lâm Quảng Ninh trực kiểm tra công tác xử lý thực bì sau khai thác.

Trong công tác phòng cháy, chữa cháy rừng, huyện xây dựng các phương án cụ thể; phân công trách nhiệm cho các đơn vị liên quan. Các lực lượng chức năng của huyện luôn phối hợp với UBND các xã có rừng xây dựng lực lượng tại chỗ, bám sát địa bàn, khu vực có rừng, thường xuyên tổ chức tuần tra, kiểm tra, nhằm kịp thời phát hiện, ngăn chặn các vụ vi phạm Luật Bảo vệ và Phát triển rừng. Vì vậy, trong những năm gần đây, trên địa bàn không để xảy ra các vụ cháy rừng lớn, gây thiệt hại nghiêm trọng đến tài nguyên rừng và tài sản của nhân dân.

Theo số liệu tổng hợp của Hạt Kiểm lâm huyện Quảng Ninh, năm 2016, các cơ quan chức năng của huyện đã phát hiện, lập biên bản xử lý 91 vụ vi phạm các quy định về quản lý, bảo vệ rừng, thu giữ gần 98 m3 gỗ,  tổng số tiền xử lý hành chính trên 1 tỷ đồng.

Riêng trong 6 tháng đầu năm 2017, lực lượng chức năng phát hiện, lập biên bản 29 vụ vi phạm lâm luật, tạm giữ 15,71m3 gỗ các loại (trong đó có 7,584m3 gỗ quý hiếm); đã xử lý 27 vụ, tịch thu 12,936m3 gỗ các loại (trong đó có 4,863m3 gỗ quý hiếm), thu nộp ngân sách Nhà nước 304 triệu đồng. Nhờ tích cực triển khai các giải pháp, nên tình hình bảo vệ rừng trên địa bàn đã giữ được ổn định, không có điểm nóng về phá rừng, khai thác, vận chuyển lâm sản trái phép.

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Mậu Phấn, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện, công tác quản lý và phát triển rừng ở Quảng Ninh vẫn còn nhiều tồn tại. Kết quả phát triển rừng không đồng đều giữa các vùng; chất lượng và tính đa dạng sinh học của rừng tự nhiên tiếp tục bị suy giảm; đời sống của người dân sống liền rừng, ven rừng còn khó khăn, chủ yếu dựa vào rừng để mưu sinh. Công tác rà soát, bóc tách đất lâm nghiệp đề nghị UBND tỉnh thu hồi từ các đơn vị chủ rừng giao về địa phương quản lý để trồng rừng, phát triển lâm nghiệp ở xã Trường Sơn còn bất cập, chưa đạt được mục tiêu đề ra. Ở một vài nơi do quản lý, bảo vệ rừng chưa chặt chẽ đã xảy ra một số vi phạm.

Đặc biệt ở địa bàn xã Trường Sơn, người dân địa bàn vào rừng với số lượng khá lớn tại tiểu khu rừng dọc tuyến khe Lồ Ô và một số khu vực rừng do cộng đồng thôn bản quản lý để khai thác, vận chuyển gỗ trái phép. Thậm chí, bà con còn có hành vi chống đối khi bị ngăn chặn, ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự và công tác quản lý, bảo vệ rừng trên địa bàn. Một số diện tích rừng và đất lâm nghiệp được giao đã bị chuyển đổi mục đích khác nhưng chưa xử lý kiên quyết, kịp thời.

Trách nhiệm quản lý, bảo vệ rừng “tại gốc” của một số chủ rừng và ban quản lý rừng cộng đồng chưa cao. Năng lực, trang bị của lực lượng quản lý bảo vệ rừng trực tiếp còn thấp; năng lực quản lý, sử dụng rừng và đất lâm nghiệp của đơn vị chủ rừng còn hạn chế...

Nhằm hạn chế những bất cập nêu trên, ông Nguyễn Ngọc Thụ cho biết, năm 2017 và những năm tiếp theo, huyện Quảng Ninh đề ra kế hoạch đẩy mạnh công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng bền vững, phấn đấu đưa tỷ lệ che phủ rừng đạt 72% trở lên.

Trong đó, huyện tập trung nâng cao năng suất, chất lượng và phát huy giá trị của từng loại rừng; chuyển mạnh mô hình tăng trưởng lâm nghiệp theo hướng từ trồng rừng cây gỗ nhỏ sang trồng rừng thâm canh cây gỗ lớn để phát triển kinh tế lâm nghiệp bền vững cả về kinh tế - xã hội và môi trường.

Để thực hiện mục tiêu, huyện tăng cường công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức về bảo vệ, phát triển rừng trong nhân dân cùng với việc tiếp tục thực hiện sắp xếp, kiện toàn hệ thống tổ chức quản lý gắn với tăng cường bảo vệ tài nguyên rừng, đất lâm nghiệp; tập trung quản lý bảo vệ tốt những diện tích rừng hiện có, nhất là rừng đặc dụng, rừng phòng hộ đầu nguồn, phòng hộ ven biển.

Đồng thời, Quảng Ninh thực hiện tái cơ cấu ngành lâm nghiệp trên cơ sở tăng cường ứng dụng khoa học kỹ thuật trong việc chọn tạo giống có chất lượng và năng suất cao cho nhóm cây chủ lực trồng rừng sản xuất; tổ chức sản xuất theo chuỗi sản phẩm từ trồng rừng, thu mua nguyên liệu, chế biến và tiêu thụ sản phẩm; nhân rộng các mô hình hợp tác trong lâm nghiệp, thúc đẩy tạo điều kiện thuận lợi để nông dân, hộ gia đình góp cùng doanh nghiệp tổ chức sản xuất lâm nghiệp quy mô lớn; phát huy vai trò của trang trại, gia trại lâm nghiệp.

“Việc giao đất, giao rừng cho cộng đồng dân cư, thôn, hộ gia đình, cá nhân quản lý, sản xuất trên địa bàn thời gian qua đã mang lại kết quả tích cực. Do vậy, huyện Quảng Ninh tiếp tục đẩy mạnh công tác này bảo đảm tất cả diện tích rừng đều có chủ cụ thể và thực hiện phương thức đồng quản lý trong quản lý rừng; tạo điều kiện tích tụ đất lâm nghiệp thành vùng nguyên liệu chủ yếu bằng phương thức liên kết, liên doanh trồng rừng và doanh nghiệp chế biến.

Bên cạnh đó, huyện cũng chú trọng đầu tư vốn để phát triển rừng phòng hộ và rừng đặc dụng nhằm ổn định diện tích rừng, bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai bền vững”- Phó Chủ tịch UBND huyện Quảng Ninh, Nguyễn Ngọc Thụ nhấn mạnh.

Hương Trà