(QBĐT) - Là huyện miền núi còn nhiều khó khăn với đông đồng bào dân tộc thiểu số (ĐBDTTS) sinh sống, thời gian qua, Minh Hóa đã có nhiều nỗ lực để đổi thay cuộc sống của bà con, nâng cao dân trí, tăng thu nhập, hướng đến kế sinh nhai bền vững. Trong đó, việc triển khai hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) đóng vai trò quan trọng, đặc biệt là Chương trình MTQG phát triển kinh tế-xã hội (KT-XH) vùng ĐBDTTS và miền núi, giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: Từ năm 2021-2025.
Toàn huyện Minh Hóa có 3 dân tộc chủ yếu cùng sinh sống, gồm: Kinh, Bru-Vân Kiều, Chứt và một số DTTS khác (Mường, Thái, Thổ, Tày, Khơme, Nùng...) cùng định cư trên địa bàn. Tính đến ngày 1/1/2024, tổng số hộ dân trên toàn huyện là 14.241 hộ với 59.271 nhân khẩu; trong đó, ĐBDTTS 3.242 hộ, với 13.746 nhân khẩu, chiếm 23,2% dân số toàn huyện. Đồng bào sống tập trung chủ yếu tại 42 thôn, bản của 4 xã biên giới. Số còn lại sống rải rác tại các xã, thị trấn trên địa bàn huyện.
Hóa Sơn là xã biên giới đặc biệt khó khăn của huyện Minh Hóa. Toàn xã có 443 hộ với 1.974 nhân khẩu, trong đó có 318 hộ, 1.467 khẩu là ĐBDTTS. Kết quả điều tra hộ nghèo đến cuối năm 2023, toàn xã có 66 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 14,9%; hộ cận nghèo 197 hộ, chiếm 44,47%. Nhận thức của ĐBDTTS vẫn còn hạn chế; đời sống bà con gặp nhiều khó khăn, trình độ dân trí không đồng đều, chưa thay đổi tập quán sản xuất, thiếu vốn để đầu tư; hình thức sản xuất còn mang tính tự cung tự cấp, công cụ sản xuất còn thô sơ, chưa cơ giới hóa…
Chủ tịch UBND xã Hóa Sơn Đinh Hồng Tuyên cho biết, việc triển khai thực hiện chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng ĐBDTTS và miền núi trên địa bàn xã nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Huyện ủy, UBND huyện, các phòng, ban chuyên môn cấp huyện và trực tiếp là Đảng ủy, HĐND, UBND, các bộ phận chuyên môn của UBND xã. UBND xã đã quyết liệt, kịp thời chỉ đạo thực hiện chương trình, giao nhiệm vụ cụ thể cho các bộ phận chuyên môn có liên quan tham mưu triển khai theo từng dự án, tiểu dự án, nội dung thành phần của chương trình.
Đến nay, hầu hết các quy định, văn bản pháp lý để thực hiện chương trình thuộc thẩm quyền ban hành của HĐND, UBND, tỉnh, huyện, xã đã được ban hành; UBND xã đã tiến hành các nội dung đạt được một số kết quả, đó là cơ sở hạ tầng ở các thôn, bản được đầu tư xây dựng mới và tu sửa bảo đảm phục vụ phát triển sản xuất, vươn lên thoát nghèo…
 |
Theo ông Cao Ngọc Điền, Trưởng phòng Dân tộc huyện Minh Hóa, 5 năm qua (2019-2024), nhờ sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Thường trực Huyện ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQVN huyện, sự phối hợp của các cấp, ngành, địa phương nên công tác quản lý nhà nước về dân tộc trên địa bàn có những chuyển biến tích cực, việc tổ chức thực hiện các chương trình, chính sách vùng ĐBDTTS đạt được những kết quả nhất định.
Đối với chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng ĐBDTTS và miền núi, từ năm 2022-2024, UBND huyện Minh Hóa đã phân bổ 349.667 triệu đồng để thực hiện 10 dự án của chương trình. Đến nay, chương trình đã tập trung hỗ trợ kinh phí làm nhà ở cho 180 hộ gia đình của các xã: Trọng Hóa, Thượng Hóa, Hóa Sơn, Hóa Tiến; hỗ trợ quy hoạch, hỗ trợ khảo sát vị trí, điểm phục vụ công tác quy hoạch, lập thẩm định phê duyệt dự án đầu tư bố trí ổn định dân cư 13 điểm; triển khai xây dựng 20 công trình giao thông, 26 công trình về văn hóa, giáo dục, 2 công trình nước sinh hoạt, 8 công trình thủy lợi… và cải tạo lúa nước trên địa bàn 4 xã đặc biệt khó khăn; hỗ trợ trang thiết bị nhà văn hóa của các thôn, bản.
Đáng chú ý, chương trình thực hiện hỗ trợ chuyển đổi nghề cho 17 hộ gia đình tại các xã Trọng Hóa, Hóa Sơn; hỗ trợ kinh phí thực hiện khoán bảo vệ rừng, bảo vệ rừng cho 1.965 lượt hộ gia đình từ tháng 7/2023 và trợ cấp hơn 436 tấn gạo cho 2.331 hộ gia đình tham gia bảo vệ rừng năm 2023; hỗ trợ trực tiếp cho hộ ĐBDTTS có khó khăn đặc thù về cây trồng, vật nuôi có giá trị; thực hiện 11 mô hình phát triển sản xuất cộng đồng.
| Theo Quyết định số 861/QĐ-TTg, ngày 4/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ, huyện Minh Hóa có 7 xã thuộc vùng DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025. Trong đó có 4 xã khu vực III (Dân Hóa, Trọng Hóa, Thượng Hóa, Hóa Sơn), 1 xã khu vực II (Hóa Tiến), 2 xã khu vực I (Hóa Phúc, Hóa Hợp). |
Chương trình cũng hỗ trợ mua sắm trang thiết bị cho các trường phổ thông dân tộc bán trú, phổ thông dân tộc nội trú huyện; mở 3 lớp đào tạo nghề cho 105 học viên là các hộ gia đình tại các xã Dân Hóa, Trọng Hóa; hỗ trợ các mô hình về bình đẳng giới, hoạt động giảm thiểu tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống; hỗ trợ duy trì các đội văn nghệ thôn bản và một số hoạt động khác.
Với việc đầu tư của chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới (NTM), đến nay, các tiêu chí về xây dựng NTM đã được tăng lên (xã Dân Hóa đạt 10/19 tiêu chí, xã Trọng Hóa 8/19 tiêu chí, xã Hóa Sơn 14/19 tiêu chí, xã Thượng Hóa 15/19 tiêu chí). Thôn bản đặc biệt khó khăn đã đạt 316 tiêu chí NTM. Các tiêu chí chưa đạt chủ yếu, như: Giao thông, thông tin-truyền thông, nhà ở dân cư, thu nhập, nghèo đa chiều...
Mặc dù còn đó những khó khăn, như: Tỷ lệ hộ nghèo hiện còn cao so với bình quân chung của toàn huyện; chất lượng, hiệu quả giáo dục và đào tạo còn thấp, công tác chăm sóc sức khỏe cho đồng bào ở vùng sâu, vùng xa còn nhiều hạn chế; một bộ phận dân trí còn thấp, chưa thật sự có ý chí vươn lên thoát nghèo; việc vận dụng kiến thức vào sản xuất, trồng trọt, chăn nuôi hiệu quả chưa cao..., nhưng thời gian tới, huyện Minh Hóa tiếp tục nỗ lực triển khai hiệu quả các chương trình MTQG liên quan đến ĐBDTTS với những giải pháp cụ thể, linh hoạt; phấn đấu đến năm 2029, mức thu nhập bình quân của người DTTS tăng trên 1,5 lần so với năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo trong ĐBDTTS mỗi năm giảm từ 5-7%.
Mai Nhân
