(QBĐT) - Một trong những kỷ niệm không quên của những người làm công tác Đoàn ở Đồng Hới ngày trước là mối quan hệ hữu nghị quốc tế giữa Thị đoàn Đồng Hới với những đoàn viên thanh niên cộng sản Cu Ba trong Đội xây dựng Nguyễn Viết Xuân tại công trình xây dựng Bệnh viện hữu nghị Việt Nam - Cu Ba Đồng Hới.

... Còn nhớ, từ ngày 12 đến 17-9-1973, Chủ tịch Cu Ba Fidel Catstro đã có chuyến thăm Quảng Bình - Quảng Trị. Đây là vị nguyên thủ đầu tiên trong hệ thống các nước XHCN anh em lúc bấy giờ vượt sông Bến Hải vào thăm tuyến lửa vùng giải phóng Quảng Trị. Trong chuyến thăm lịch sử này, Chủ tịch Fidel Catstro đã quyết định tặng nhân dân vùng tuyến lửa một bệnh viện đa khoa hiện đại đặt tại thị xã Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình.

Ngày 19-5-1974, nhân dịp kỷ niệm sinh nhật Bác Hồ lần thứ 84, công trình  xây dựng bệnh viện đã được khởi công với sự có mặt của đồng chí Đỗ Mười - Bộ Trưởng Bộ xây dựng và Đại sứ nước Cộng hòa Cu Ba tại Việt Nam. Vào thời điểm này, Chính phủ Cu Ba đã cử một lực lượng lao động trên 100 người bao gồm các kỹ sư xây dựng, những công nhân, thợ máy có tay nghề chuyên môn cao cùng với hàng trăm tấn phương tiện, vật tư thiết bị hiện đại được chuyển từ Cu Ba sang, từ chiếc xẻng, cây búa, chiếc đinh đến chiếc xe Benla, máy ủi, máy xúc...

Với tinh thần của Phidel Catstro: “Vì Việt Nam, Cu Ba sẵn sàng hiến dâng cả máu mình”, các đồng chí trong Đội xây dựng Cu Ba đã mang hết nhiệt tình, hăng hái cho việc thực hiện nhiệm vụ được giao. Tổ chức Đoàn Thanh niên của bạn cũng được hình thành từ đó. Ban đầu có khoảng 30 đồng chí đang trong độ tuổi Đoàn được thành lập một chi đoàn mang tên Chi đoàn Đội xây dựng Cu Ba Nguyễn Viết Xuân, do đồng chí Hê Xút-kỹ sư xây dựng làm Bí thư chi đoàn.

Đoàn viên Chi đoàn Đội xây dựng Cu Ba Nguyễn Viết Xuân tham gia lao động tại công trình Thanh niên Đồng Hới mang tên Công trình Đại hội IV (13-12-1976).

Sau khi báo cáo và xin ý kiến của Thường vụ Thị ủy Đồng Hới (nay là Thành ủy), chi đoàn được đưa vào danh sách các tổ chức cơ sở Đoàn của Thị đoàn Đồng Hới lúc bấy giờ (xem đây là trường hợp đặc biệt).

Từ 30 đoàn viên, quá trình bổ sung lực lượng lao động có những lúc quân số chi đoàn lên đến 60 đồng chí. Trong đó có một số đã quá tuổi Đoàn nhưng vẫn xin tình nguyện ở lại để cùng sinh hoạt Đoàn. Từ ngày có thêm tổ chức Đoàn mới, lại là những đoàn viên tình nguyện Quốc tế, phong trào thanh niên Thị đoàn Đồng Hới như được tiếp thêm sức mạnh, có nhiều hoạt động đa dạng phong phú, trong đó nổi bật là phong trào thi đua trong lao động, văn hóa - thể thao, tìm hiểu quan hệ quốc tế Việt Nam - Cu Ba...

Sau chiến tranh chống Mỹ cứu nước, Thị xã Đồng Hới bị bom đạn tàn phá nặng nề, Trung tâm thị xã như một vùng bình địa ngổn ngang gạch đá, thậm chí còn nhiều bom đạn chưa nổ đang ẩn mình dưới lòng đất. Thị đoàn Đồng Hới tổ chức “Ngày lao động cộng sản”. Đó là những ngày thứ 7 của tuần cuối tháng, mục đích nhằm cải tạo mặt bằng thị xã, tổng vệ sinh môi trường, trồng cây trả lại màu xanh cho thiên nhiên.v.v... mà lực lượng là  đoàn viên thanh niên, Đội thiếu nhi của các phường xã, cơ quan, đơn vị LLVT trong thị xã.

Với tư cách là một chi đoàn, một thành viên của tổ chức Thị đoàn Đồng Hới, Chi đoàn xây dựng Cu Ba Nguyễn Viết Xuân đã tham gia tích cực, nhiệt tình cả về quân số và chất lượng. Trên công trường xây dựng Bệnh viện hữu nghị Việt Nam - Cu Ba Đồng Hới lúc bấy giờ (nay thuộc phường Nam Lý), luôn tấp nập và khẩn trương bởi không khí của những ngày lao động cộng sản giữa thanh niên Đồng Hới với đoàn viên chi đoàn Đội xây dựng Cu Ba Nguyễn Viết Xuân.

Chào mừng Đại hội đại biểu Đảng toàn quốc lần thứ 4 (12-1976), Thị đoàn Đồng Hới có công trình thanh niên mang tên "Vườn dừa Đại hội 4". Các đồng chí trong chi đoàn Nguyễn Viết Xuân đã tham gia và đóng góp rất tích cực. Hơn 150 đoàn viên thanh niên (trong đó có 30 đồng chí Chi đoàn Nguyễn Viết Xuân) cùng với băng rôn, biểu ngữ, cờ Tổ quốc Việt Nam, cờ Cu Ba, cờ Đoàn,... lao động say sưa, tu sửa mặt bằng, chăm sóc và trồng mới thêm 100 cây dừa, tạo nên quang cảnh môi trường sạch đẹp cho thị xã Đồng Hới hồi sinh sau chiến tranh.

Trên lĩnh vực hoạt động văn hóa, thể thao... Chi đoàn Nguyễn Viết Xuân cũng luôn sát cánh với thanh niên Đồng Hới tổ chức nhiều cuộc giao lưu: đánh bóng chày tại sân vận động Cộn, giao hữu bóng chuyền, bóng bàn tại Khu chuyên gia. Vào dịp những ngày Tết, Quốc khánh Cu Ba (1-1), Ngày chiến thắng Môncada (26-7), Ngày sinh của HôXêMácti, Chêghêvara... bao giờ cũng có chương trình văn nghệ cây nhà lá vườn mang đậm màu sắc hai dân tộc Việt Nam - Cu Ba.

Ngoài những bài ca truyền thống của Đoàn TNCS Việt Nam, trên sân khấu lại vang lên giai điệu sôi động của ca khúc Guantanamera, những bước chân uyển chuyển nhịp nhàng của vũ điệu cha cha cha... 

Một kỷ niệm không bao giờ quên nữa đối với các bạn đoàn viên chi đoàn Cu Ba Nguyễn Viết Xuân đó là những ngày đầu xuân năm 1979, khi tình hình biên giới phía Bắc đang căng thẳng, một buổi sáng thứ 7, dọc con đường từ Khu chuyên gia, một đoàn 5 chiếc ô tô Benla loại lớn, trên đó là những thành viên của Đội xây dựng Cu Ba Nguyễn Viết Xuân, cùng với tiếng reo hò, tiếng hát, với nhịp trống xen lẫn tiếng gõ của xẻng, cuốc... kéo thẳng vào trụ sở của cơ quan Thị đoàn Đồng Hới (lúc bấy giờ đóng ở trước Trường Chính trị tỉnh hiện nay).

Đến nơi, tất cả xuống xe, xếp hàng rất trật tự. Trước sự ngỡ ngàng của chúng tôi, đồng chí Hê Xút, Bí thư Chi đoàn Đội xây dựng Nguyễn Viết Xuân báo cáo: "Chúng tôi, những công nhân xây dựng Bệnh viện hữu nghị Việt Nam-Cu Ba Đồng Hới, là những đoàn viên của Thị đoàn Đồng Hới, đề nghị Ban Thường vụ Thị đoàn cho chúng tôi nhập ngũ để làm người lính Bác Hồ, chúng tôi sẽ biến những chiếc xẻng, chiếc búa này thành khẩu súng, biến bộ áo quần lao động màu xanh này thành bộ quân phục màu ô liu đề cùng với các đồng chí ra trận bảo vệ Tổ quốc Việt Nam"!.

Thật không còn sự cảm động nào hơn, không một ngôn từ nào có thể nói lên hết sự xúc động của chúng tôi trước cảnh tượng này, một tình cảm quốc tế cao đẹp mà khi viết lại những dòng ký ức này tôi không thể không nhắc lại lời của Chủ tịch Phidel Catstro: "Vì Việt Nam - Cu Ba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình...".

Sau khi hoàn tất đưa bệnh viện vào sử dụng (9-1981), các đồng chí công nhân xây dựng được rút về nước, thay vào đó là đội ngũ chuyên gia y tế gồm những bác sĩ, điều dưỡng giỏi từ Cu Ba sang sát cánh với tập thể thầy thuốc Quảng Bình với nhiệm vụ cùng khám chữa bệnh, đào tạo bồi dưỡng chuyên môn và sau cùng là chuyển giao.

Ngày nay, Bệnh viện hữu nghị Việt Nam - Cu Ba Đồng Hới là bệnh viện quy mô lớn, hiện đại với một đội ngũ thầy thuốc chất lượng cao, có nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe cho nhân dân tỉnh ta và các tỉnh lân cận. Đoàn TNCS HCM Bệnh viện cũng là một tổ chức Đoàn mạnh của Tỉnh đoàn.

Để có được một cơ sở bệnh viện vững mạnh như hôm nay, những người làm công tác Đoàn ngày ấy không thể quên một tổ chức Đoàn đặc biệt, một tập thể đoàn viên đầy nhiệt huyết, mang tính quốc tế cao cả, những người xây nền móng đầu tiên để hình thành sản phẩm mang tình hữu nghị Việt Nam - Cu Ba. Đó là những đoàn viên trong Chi đoàn Đội xây dựng Cu Ba Nguyễn Viết Xuân - Đồng Hới.

Đoàn Thị
(Nguyên Bí thư Thị đoàn, Trưởng Ban liên lạc Cựu cán bộ đoàn Thành đoàn Đồng Hới)